Erasmus MC


Progesteronreceptoren tijdens ontwikkeling en metastasering van endometriumkanker

Op woensdag 20 oktober 2004 promoveert Eline Hanekamp (Erasmus MC, faculteitsgebouw, collegezaal 7, 11.45 uur) op haar proefschrift Progesteronreceptoren tijdens ontwikkeling en metastasering van endometriumkanker.

In Nederland wordt elk jaar ongeveer vijftienhonderd keer de diagnose endometriumkanker (kanker van het baarmoederslijmvlies) gesteld. Daarmee komt deze vorm van kanker bijna twee keer zo vaak voor als baarmoederhalskanker. Door goede diagnostiek en behandeling is de overlevingskans groot, maar als de tumor uitzaait zal de patiënte vrijwel altijd uiteindelijk aan de gevolgen hiervan overlijden. Progesteron is een van nature in het lichaam voorkomend hormoon, dat door de eierstokken wordt gemaakt. Progesteron reguleert het baarmoederslijmvlies tijdens de menstruatiecyclus en bij de zwangerschap. Dit hormoon kan ook de groei van endometriumkanker remmen, en progesteron wordt dan ook wel aan patiënten toegediend. Mede daarom is het van belang om het werkingsmechanisme van progesteron nader te bestuderen.
Progesteron bindt aan een receptormolecuul in de baarmoederslijmvliescellen. In de celkern kan het receptormolecuul vervolgens het overschrijven van genetische informatie reguleren. Naarmate endometriumkanker zich verder ontwikkelt, kan de tumor immuun worden voor progesteron, wat betekent dat de tumor niet meer zal reageren op groeiremming.
De promovenda onderzocht wat het effect is van het verlies van progesteronreceptoren op het uitzaaien van endometriumkanker. Zij beschrijft dat progesteron niet alleen de groei van endometriumkankercellen kan remmen, maar dat het ook de kans op het uitzaaien van deze cellen vermindert. Cellen met verschillende soorten progesteronreceptoren (er zijn twee typen: PRA en PRB) blijken zich verschillend te gedragen wat betreft groei en uitzaaiing. Haar onderzoek laat ook zien dat progesteron een regulerend effect kan uitoefenen op Wnt signaaltransductie, een ander moleculair proces dat betrokken is bij kanker in verschillende weefsels.

Promotoren: prof.dr. J.A. Grootegoed, Biomedische endocrinologie, en prof.dr. C.W. Burger, Vrouwenziekten, in het bijzonder de hormoon gerelateerde tumoren.