Weinig nieuws onder de zon, zo reageerde donderdag 14 oktober -
tijdens de Algemene Beschouwingen - een meerderheid van de
raadsfracties op de Begroting 2005. Een conclusie die zowel positief,
als negatief werd beoordeeld.
De vijf speerpunten uit het Collegeprogramma (veilig, huisvesting,
onderwijs en jeugd, economie en inburgering) krijgen in 2005
onverminderd aandacht, als het aan het College ligt. Daarnaast wordt
in de begroting extra ingezet op de publieke dienstverlening en acties
uit het programma Rotterdam Zet Door.
Wat het College betreft moeten in 2005 de meeste resultaten van de
inzet tot nu toe zichtbaar en tastbaar worden. Wethouder Van Sluis
(Leefbaar Rotterdam): We gaan nu eerst eens afmaken waar we aan
begonnen zijn.
Een motto waar de VVD zich, bij monde van fractievoorzitter Van Gent,
in kon vinden. Gelukkig maar, dat in de begroting niet weer nieuwe
lijnen zijn uitgezet.
We veranderen niet steeds van mening. Van Gent liet tegelijkertijd
weten dat de aanpak van het programma Rotterdam Zet Door de fractie
nog te langzaam gaat: Deze begroting staat bol van de pilots, ook bij
zaken die wat ons betreft gelijk al gemeentebreed zouden kunnen worden
aangepakt. Aanpakken en doorpakken, is het VVD-devies.
Leefbaar Rotterdam stelde zich onveranderd op achter het College en de
begroting. Fractievoorzitter Sörensen: Dit College doet het op zn
Rotterdams: mouwen opstropen en aan het werk. De stad is schoner,
heler en veiliger aan het worden.
Ook de CDA-fractie was zeer te spreken over de daadkracht van het
College en de verdere ontwikkeling van de programmabegroting. Niet
alleen analyseren, maar vooral ook aanpakken, zaken benoemen en kijken
of er oplossingen zijn. Tegelijkertijd vroeg fractievoorzitter Van der
Born nadrukkelijk extra aandacht voor een aantal gebieden.
PvdA en GroenLinks beschouwden het ontbreken van nieuwe lijnen in de
begroting als kwalijk. PvdA-fractievoorzitter Cremers vergeleek het
College met een olietanker, die blind vaart op de koers van de in 2002
vastgestelde targets, bang dat die niet gehaald zullen worden, maar
blind voor de veranderde werkelijkheden in de stad.
Fractievoorzitter Kaya van GroenLinks bediende zich bij de
karakterisering van het College van de vergelijking met een
onverminderd voortdenderende stoomwals, waarin het ontbreekt aan een
rem- en stuurfunctie om in te spelen op ontwikkelingen in de
maatschappij. Bovendien, zo meende Kaya, neemt het College kritiek op
zijn visie weinig serieus.
Hetzelfde stelde fractielid Marapin van D66: Dit College lijkt
inspraak van burgers en aansturing door kritische raadsleden maar heel
lastig te vinden. Vaak hebben Rotterdammers het gevoel dat het beleid
opgedrongen wordt.
SP-fractievoorzitter Cornelissen noemde de Begroting 2005 een
herhaling van zetten, aangevuld met de nota Rotterdam Zeurt Door. De
begroting is volgens hem nog sterker dan voorheen een begroting van
verschraling, opgesteld door een college dat slechts doorgeefluik is
van de bezuinigingen uit Den Haag.
Wethouder Janssens (VVD) van Middelen en Sport, verdedigde zich tegen
het verwijt dat de begroting niets nieuws zou bevatten met het
argument dat het College logischerwijs de kaders van de Voorjaarsnota
en vijftien daaropvolgende moties heeft gevolgd.
Niet sluitend
Veel discussie ontstond in de raadsvergadering over het feit dat de
begroting een tekort kent van bijna 10 miljoen, dat niet volgt uit de
kaders van de Voorjaarsnota. De PvdA signaleerde dit tekort en ook de
fractie-Van Heijgen constateerde dat de begroting niet sluitend is en
desnoods over moet.
Twee kanttekeningen van D66-fractielid Marapin bij de sluitende
begroting hadden betrekking op de gelijkblijvende Onroerende
Zaakbelasting (OZB) in 2005 Wordt de burger dan in 2006 niet
geconfronteerd met een forse verhoging? - en het weerstandsvermogen
voor de verzelfstandigde grote kunstinstellingen Waar halen we de
noodzakelijke 2,9 miljoen vandaan?
Fractievoorzitter Vlaardingerbroek van ChristenUnie-SGP noemde het
zorgwekkend dat de begroting meerjarig sluitend is gemaakt door
slimheid en trucjes. Hij diende een motie in, die pas bij de
besluitvorming over de begroting in stemming zal worden gebracht.
Wethouder Janssens reageerde: Het klopt dat het uitgangspunt van de
Voorjaarsnota een sluitende begroting was. Door grote bezuinigingen
vanuit het Rijk bleek dat nu niet haalbaar. We hebben er bewust voor
gekozen het gat via ombuigingen te gaan dichten en geen gebruik te
maken van de reserve.
Met betrekking tot de algemene reserve voegde de PvdA nog toe: In 2006
duiken we onder de norm van deze algemene reserve. Pas in 2007 worden
daarvoor maatregelen genomen. Het is geen teken van grote moed dat het
College niet zelf de consequenties wil dragen voor het beleid.
Veilig, Schoon en Heel
Op de tot nu toe behaalde resultaten op het gebied van Veilig, Schoon
en Heel, wilden en konden de meeste fracties niets afdingen.
De VVD stelde: De stad is wat meer op orde gebracht en moet dat ook na
2005 blijven. Daarmee zijn we begonnen en daarmee zal worden
doorgegaan.
Het College is voortvarend bezig, zei fractievoorzitter Sörensen van
Leefbaar Rotterdam, die echter tegelijkertijd het belang van
mentaliteitsomslag benadrukte. Na de enorme extra inzet op Veilig,
Schoon en Heel moeten burgers, diensten en maatschappelijke
organisaties hun verantwoordelijkheid nemen. De burger zeggenschap
geven over zaken dicht bij huis, zoals straatverlichting en
bestrating, is daarbij belangrijk.
De plannen van het College met de Keileweg, waar via persoonsgerichte
aanpak het aantal verslaafde prostituees geleidelijk moet worden
afgebouwd, konden in de diverse raadsbijdragen rekenen op commentaar.
Fractievoorzitter Cornelissen van de SP stelde dat eind dit jaar
waarschijnlijk voor slechts 10 van de 200 Keilewegvrouwen een huis zal
zijn gevonden.
Wethouder Van den Anker (Leefbaar Rotterdam) gaf aan dat het zoeken
naar en vinden van geschikte locaties en panden niet altijd even
soepel verloopt en allesbehalve één groot feest is. Maar in de
gesprekken met deelgemeenten, zo stelde zij, begint nu sc hottekomen.
Naar verwachting zal de in 2004 opgelopen achterstand in 2005
ruimschoots worden ingelopen.
Cremers (PvdA) blijft zich zorgen maken over het feit dat nu, één jaar
voor de sluiting van de Keileweg, nog nauwelijks vrouwen in de
opvangvoorzieningen zitten en nauwelijks afspraken zijn gemaakt. Wat
doet u als vrouwen weigeren aan het traject deel te nemen?, vroeg hij
zich af.
Marapin (D66) vreest dat sluiting van de Keileweg helemaal niets op
zal lossen. Het enige dat na de sluiting van de Keileweg verdwijnt, is
de concentratie van het probleem. Het gevolg is dat de klanten straks
wat langer zullen moeten zoeken.
Publieke dienstverlening
De Leefbaar Rotterdam-fractie sprak haar zorg uit over wat er tot nu
toe bereikt is in het kader van ROTS (Rotterdamse Organisatie, Taken
en Subsidies). Ons geduld wordt zwaar op de proef gesteld, zei
fractievoorzitter Sörensen.
Een nieuw dienstverleningsconcept is mooi, zo vindt hij, maar Leefbaar
Rotterdam ziet graag meer blijvende doortastendheid van het College
als het gaat om het wegnemen van stroperigheid bij de verschillende
diensten. Sörensen pleitte voor een grote schoonmaak, onder meer bij
de Dienst Openbaar Onderwijs, waar veertig ftes teveel zouden zijn.
Ook het CDA ziet uit naar de uitkomsten van de ROTS-discussie en
stelde dat het best wat minder kan met de overheid, ook in Rotterdam.
We moeten een groter beroep doen op de eigen verantwoordelijkheid van
de burger, wat zich bijvoorbeeld vertaalt in het gekozen
burgemeesterschap. Goed voorbeeld is de nieuwe Wet Maatschappelijke
Ondersteuning waarin mensen de verantwoordelijkheid wordt gegeven voor
het organiseren van de eigen zorg. Daarnaast dragen zij natuurlijk ook
verantwoordelijkheid voor anderen.
Tot nu toe heeft het CDA weinig beweging geconstateerd in de
verbetering van de efficiency van de Rotterdamse diensten. Die blijven
stroperig en log. Kan het niet sneller?, was de vraag die
fractievoorzitter Van den Born het College stelde.
Fractievoorzitter Smit van fractie-Smit stelde voor het aantal
topambtenaren met zon vijftig procent terug te brengen. De ambtenaren
doen ongetwijfeld hun best om goed werk te leveren, maar de huidige
structuur werkt verstikkend voor het bereiken van echte veranderingen
in de samenleving.
Van Gent (VVD) plaatste in zijn betoog vraagtekens bij de
totstandkoming van het centrale telefoonnummer van de gemeente.
VVD-wethouder Janssens van Middelen en Sport verzekerde dat dit op 1
april 2005 in gebruik zal zijn en dat eind 2006 tachtig procent van de
vragen direct telefonisch afgehandeld zal worden.
Als reactie op de ROTS-discussie in de raad antwoordde hij dat het
inderdaad soms moeilijk is om vaart in dat programma te houden.
Huisvesting
Het College blijft in 2005 doorgaan op de ingeslagen weg van het
bouwen van 3000 woningen voor de midden- en hogere inkomens per jaar,
tot genoegen van het CDA.
De PvdA wees op de verborgen agenda die dit College daarmee zou
hebben: ouderen en jongeren die weinig te besteden hebben, de stad
uitwerken. Ook de SP gaf aan dat er meer moet worden gebouwd voor
degenen die niet 190.000 of meer kunnen neertellen voor een huis.
Wat Leefbaar Rotterdam betreft is de limitering van de 120%
inkomenseis en woonvergunningen tot enkele buurten, te weinig.
Fractievoorzitter Sörensen vroeg om een flexibel systeem dat het
mogelijk maakt de eis overal in Rotterdam op te kunnen leggen; een
stellingname die hem op een felle reactie van de PvdA kwam te staan.
Fractievoorzitter Cremers eiste een antwoord van het College op de
vraag of het in die uitbreiding van de inkomenseis mee wil gaan.
Wethouder Van Sluis (Leefbaar Rotterdam) zei eerst het lopende
experiment te zullen afwachten.
Openbaar vervoer
In het streven van het College naar een open stad die duurzaam en
bereikbaar is, is het realiseren van een gegarandeerde
doorstroomsnelheid voor autoverkeer op hoofdwegen een belangrijk
kenmerk.
GroenLinks had volgens fractievoorzitter Kaya graag gezien dat het
College het gebied binnen de ring, naar het voorbeeld van experimenten
in Londen, autoluw zou maken. In de bevordering van doorstroming ziet
Kaya niets. Het zal wellicht lokaal een tijdelijk positief effect
opleveren, maar verderop in tijd en plaats ontstaat een groter effect:
nog meer stilstaande autos.
Een strategische alliantie van PvdA, SP, GroenLinks en de Stadspartij
kondigde aan met voorstellen te komen om het openbaar vervoer te
versterken en weer mensen te gaan vervoeren in plaats van lucht.
Experimenten, zoals gratis openbaar vervoer voor 65-plussers, staan
wat deze alliantie betreft op stapel.
Wethouder Hulman (VVD) van Kunstzaken en Vervoer nam afstand van de
veronderstelde leegloop in het openbaar vervoer. Het aantal
reizigerskilometers is volgens hem omhoog gegaan, ondanks de
bezuinigingen op landelijk niveau. We zien een positieve ontwikkeling
tegen de verdrukking in.
ID-banen
Het College wil het aantal ID-banen terugdringen van 6000 naar 3000 in
2010.
In zijn bijdrage voor de raad revancheerde fractievoorzitter Sörensen
van Leefbaar Rotterdam zich op de pers, die zijn wethouder Van Sluis
aanvankelijk afschilderde als een weinig sociale olifant in een
porseleinkast. Van Sluis heeft zich op het gebied van de ID-banen
volgens hem ontpopt tot het tegenovergestelde. Sörensen: Het is pas
echt sociaal om mensen met een ID-baan niet af te schrijven, maar te
laten doorstromen naar betaald werk.
Het voorstel van het College rond de ID-banen kan op de steun van het
CDA rekenen, dat echter wel goed wil kijken naar de maatschappelijke
effecten en consequenties, met name in het welzijnsveld. Desnoods komt
de fractie met een voorstel voor financiële bijspijkering.
D66 heeft de indruk dat wethouder Van Sluis eindelijk de betekenis van
gesubsidieerde arbeid begrepen heeft. De opzet om middels assesments
te kijken wie snel kan doorstromen naar reguliere arbeid en wie
toegeleid moet worden naar regulier werk, steunen wij.
Economie
Fractievoorzitter Van der Born van het CDA noemt de economische
paragraaf van de begroting ambitieus. Maar dat bevalt ons zeer. We
zijn ingenomen met de instelling van economische kansenzones. Hij
kondigde aan binnenkort te komen met een eigen visie op de wijze
waarop deze zones concreet kunnen worden ingevuld en hoe het
ondernemersklimaat voor het midden- en kleinbedrijf kan worden
bevorderd.
D66-fractielid Marapin voelde zich eveneens aangesproken door de
ontwikkeling van de kansenzones. Betrek daarin ook de sociale, kunst-
en culturele en buitenruimte aspecten, radde hij het College aan.
Van der Born van het CDA riep nog op in de Economische Visie 2020
aandacht te besteden aan de grote vraag naar hoogopgeleiden en het
groot aantal werkloze laagopgeleiden.
De PvdA vroeg zich af waar de eerder gevraagde samenhangende visie op
werkgelegenheid blijft. Cremers: Voor nieuwe perspectieven is
economische groei nodig. Dat vereist samenhangende maatregelen om het
ondernemersklimaat te verbeteren.
Islam-debat
Met een debat over de Islam wil het College antwoorden vinden op de
vraag in hoeverre deze godsdienst de sociale integratie bevordert dan
wel beperkt.
Een parade van gemiste kansen , noemde de PvdA het debat, waarvoor
volgens fractievoorzitter Cremers de toon al werd gezet door de
Moskeenota, het meest discriminerende beleidsstuk ooit in Rotterdam
verschenen.
Fractievoorzitter Kaya van GroenLinks betreurde het feit dat het
College heeft gekozen voor een debat, in plaats van voor een dialoog.
Oprecht naar elkaar luisteren en zoeken naar gemeenschappelijke
waarden opent de deur naar vertrouwen en vriendschap en werkelijke
integratie.
Het CDA verwacht dat het debat over de islam de overeenkomsten tussen
mensen zal benadrukken en wil dat het debat zal leiden tot concrete
acties en programmas.
D66-fractievoorzitter Marapin vroeg aandacht voor een praktisch
aspect: De interne debatten worden in de eigen taal gevoerd. Ik
voorzie een gigantisch probleem als in het plenaire debat straks het
Nederlands de voertaal wordt.
Uitkeringsfraude
Met de inwerkingtreding van de Wet werk en bijstand (WWB) is de
gemeente volledig verantwoordelijk voor de in- en uitstroom van het
aantal bijstandsgerechtigden. Het College wil sociaal, streng en
rechtvaardig zijn in de handhaving van de bijstandsvoorziening.
Fractievoorzitter Van Gent van de VVD zei meer resultaat te verwachten
van de aanpassingen bij de Sociale Dienst. Bijstandscliënten moeten
thuis worden bezocht en reïntegratieprojecten moeten ervoor zorgen dat
er iets gebeurt met de nog steeds 80.000 vacatures in de regio.
Bovendien herhaalde hij de vraag om inzet van bijstandsgerechtigden in
bijvoorbeeld vrijwilligerswerk.
Van het CDA mag de strenge aanpak van misbruik van sociale
voorzieningen een tandje hoger.
Wethouder Bolsius (CDA) liet weten dat in 2005 7500 huisbezoeken
zullen worden afgelegd, met als doel onnodige uitgaven te voorkomen.
Volksgezondheid
Een echt probleem is volgens de PvdA het geweld achter de voordeur.
Fractievoorzitter Cremers: Daarvoor ligt al tijden een bedrag van 1,3
miljoen op de plank. Nu wordt het probleem ondergebracht bij de lokale
zorgnetwerken, die met andere doelgroepen werken. Worden de financiële
gaten van die netwerken nu gedicht met geld dat vrouwen en kinderen in
deze stad hulp zou moeten bieden?
Wethouder Van den Anker (Leefbaar Rotterdam) van Veiligheid en
Volksgezondheid, die volgens Cremers nog geen deuk in een pakje boter
heeft geslagen, beloofde dat er nog voor de begrotingsbehandeling een
plan ligt op het terrein van geweld achter de voordeur.
Deelgemeenten
Voor de eventuele afschaffing van het deelgemeentestelsel ziet de
Stadspartij al jaren voorstander van een dergelijke stap - in de raad
steeds meer handen op elkaar komen. Als klap op de vuurpijl is nu ook
de PvdA om, zei fractievoorzitter Manuel Kneepkens, die zijn verbazing
daarover deelde met Sörensen van Leefbaar Rotterdam.
De VVD zei in de begroting een echte keuze te missen voor wat betreft
de manier waarop de stad wordt bestuurd en de rol van de deelgemeenten
daarin.
Het CDA stelde niet mee te huilen met de wolven in het bos over hoe
erg het wel niet is in deelgemeenteland. We zien de meerwaarde van
deelgemeenten, maar vinden het tijd voor een verbouwing van het
stelsel, zei fractievoorzitter Van den Born. De discussie moet wat het
CDA betreft gaan over de vraag hoe de deelgemeenten hun opdracht van
dienstbaarheid, klantgerichtheid en daadkracht kunnen waarmaken in
samenwerking met de Coolsingel. Daarbij kan onderzocht worden, aldus
van der Heijden, of de bestuursstructuur en de gebiedsindeling
adequaat zijn voor de taken waar men voor staat.
Bron: Griffie, 18-10-2004
Gemeente Rotterdam