Ministerie van Buitenlandse Zaken

inzake veiligheidssituatie voor christenen in Irak.

Beantwoording kamervragen inzake veiligheidssituatie voor christenen in Irak.

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Binnenhof 4

Den Haag

Directie Noord-Afrika en Midden-Oosten

Afdeling Midden-Oosten

Bezuidenhoutseweg 67

Postbus 20061

2500 EB Den Haag

Datum

14 oktober 2004

Behandeld

Tessa Terpstra

Kenmerk

DAM-570/04

Telefoon

070 348 5808

Blad


1/1

Fax

070 348 6639

Bijlage(n)


1

tessa.terpstra@minbuza.nl

Betreft

Beantwoording vragen van leden Van der Staay en Ormel over de veiligheidssituatie voor christenen in Irak

Graag bied ik u hierbij de antwoorden aan op de schriftelijke vragen gesteld door de leden Van der Staay en Ormel over de veiligheidssituatie voor christenen in Irak. Deze vragen werden ingezonden op 21 september 2004 met kenmerk 2040500070.

De Minister van Buitenlandse Zaken,

Dr. B.R. Bot

Antwoord van de heer Bot, minister van Buitenlandse Zaken, op vragen van de leden Van der Staaij (SGP) en Ormel (CDA) over de veiligheidssituatie voor christenen in Irak.

Vraag 1
Kent u de berichten `Gevluchte christenen Irak keren weer terug' en `Opnieuw aanslag op kerkgebouw in Bagdad'? Kunt u bevestigen dat deze berichten op waarheid berusten?

Antwoord
Ja.

Vraag 2
Kunt u het beeld bevestigen dat, afgezien van de algemene veiligheidssituatie in Irak, de veiligheidssituatie voor de ongeveer 800.000 (merendeels Assyrische) christenen in Irak niet verbetert, maar onverminderd slecht blijft en dat de terugkeer van recent gevluchte christenen dan ook niet gezien moet worden als indicatie voor een verbeterende situatie? Wat zijn de precieze redenen voor de terugkeer van genoemde vluchtelingen?

Antwoord
De precieze redenen van hun terugkeer zijn mij niet bekend. Sinds de val van Saddam Hussein is in Irak sprake van vrijheid van meningsuiting, vrijheid van vergadering en vrijheid van godsdienst. Thans zijn er tenminste negen christelijke politieke bewegingen in Irak actief. Evenwel hebben enkele incidenten plaatsgevonden met als dieptepunt de aanslagen van begin augustus op vijf kerken in Bagdad en Mosul. In Bagdad en het zuiden van Irak hebben zich enige spanningen tussen christenen en sjiieten voorgedaan. Naast conflicten over alcoholverkoop kan ook toegenomen islamitische geloofsijver hierbij een rol spelen. Sommige christenen zouden mede uit angst voor islamitisch extremisme vanuit Bagdad en het zuiden van Irak naar het noorden zijn getrokken.

Overigens zijn exacte cijfers over het aantal gevluchte dan wel teruggekeerde christenen door gebrek aan betrouwbare documentatie niet voorhanden.

Vraag 3
Komt het geweld jegens de christelijke minderheid uitsluitend van de zijde van islamitische terroristische groeperingen in Irak, of is ook sprake van negatieve bejegening vanuit bredere lagen van de Irakese samenleving?

Antwoord
De gewelddadigheden jegens christenen in Irak worden - voor zover bekend - met name gepleegd door islamisten, maar ook wel door lieden die een sfeer van angst en verdeeldheid willen zaaien. Een groot aantal Iraakse politici heeft de aanslagen van begin augustus jl. veroordeeld. Namens de interimregering sprak vice-premier Barhem Saleh zijn afschuw hierover uit. Ook grootayatollah Sistani heeft de aanslagen veroordeeld als een laffe aanval op de eenheid van Irak.

Vraag 4
Kunt u aangeven welke plaats in de ontwerpgrondwet is ingeruimd voor religieuze minderheden? Wordt de Assyrisch-christelijke minderheid daarin ook expliciet genoemd? Hoe zijn de rechten van de religieuze (en etnische) minderheden daarin gewaarborgd? Werkt dit ook voldoende door in de vertegenwoordiging van verschillende minderheden in de diverse politieke organen, zowel op nationaal, als op regionaal en lokaal niveau?

Antwoord
Een tekst voor de ontwerpgrondwet is nog niet openbaar gemaakt. Totdat de Iraakse bevolking een nieuwe grondwet zal hebben aangenomen dient de Transitional Administrative Law (TAL) als `fundamentele wet'. Deze TAL garandeert vrijheid van geloof en godsdienstoefening (Art.7 en Art.13). Christenen zijn in diverse politieke organen vertegenwoordigd. Zo is de Assyrian Democratic Movement (ADM) via mevrouw Pascale Sorya Isho, tevens voorzitter van de Assyrian Federation of Women, als minister voor Migratie en Ontheemden in de interimregering vertegenwoordigd. Op lokaal niveau, in het bijzonder in het gebied rond Mosul, zetelen christelijke burgemeesters. In de gemeenteraden te Mosul en Kirkuk is een aantal raadsleden van christelijke komaf.

Vraag 5
Deelt u de bezorgdheid over de veiligheid van christenen in Irak? Op welke wijze brengt u deze zorg over in uw bilaterale of EU-contacten met de Irakese interimregering? Deelt de Irakese interimregering deze zorg? Zo ja, leidt dit ook tot extra aandacht voor genoemde minderheid?

Antwoord
De regering acht de positie en veiligheidssituatie van alle minderheden in Irak een belangrijke zaak. Aan die opvatting wordt bij gelegenheid door Nederland uiting gegeven. De Iraakse interimregering deelt deze visie, blijkens de afkeur die zij over de aanslagen in augustus heeft uitgesproken.