Time : 4:17:09 PM
Date : Friday, October 15, 2004
Sender Name: AVENTIS PASTEUR MSD
Nieuw varicellavaccin, vanaf nu beschikbaar
PERSBERICHT
DATUM: 18 oktober 2004
Het levend verzwakt varicella-vaccin (OKA/Merck) is nu beschikbaar in
België om gezonde kinderen te beschermen tegen waterpokken
Varicella is een acute, uiterst besmettelijke virale ziekte, waardoor
bijna elk kind of jonge volwassene over heel de wereld wordt
getroffen.
Hoewel de ziekte over het algemeen goedaardig is bij gezonde
kinderen, kunnen waterpokken toch tot ernstige complicaties leiden1
zoals bacteriële huidinfecties, die één van de hoofdoorzaken zijn
voor hospitalisatie bij kinderen en die vaak leiden tot littekens.
Andere complicaties zijn acute cerebellaire ataxie (neurologische
stoornis die o.a. spiercoördinatieproblemen veroorzaakt), encefalitis
(hersenontsteking) en varicella pneumonie (longontsteking). 3 op de
1.000 gevallen van waterpokken leidden tot een hospitalisatie ten
gevolge van complicaties in de periode vóór met vaccinaties werd
gestart in de VS. 1
Het succes van het levend verzwakt varicellavaccin (OKA/Merck), is
opmerkelijk. Vóór met het universeel vaccinatieprogramma met het
OKA/Merck vaccin werd gestart in de VS - waarbij gezonde kinderen
van 12 maand of ouder werden gevaccineerd - waren er jaarlijks 4
miljoen gevallen van waterpokken, wat leidde tot 11.000
hospitalisaties en ongeveer 100 sterfgevallen2.
Cijfers voorgelegd door de Centers for Disease Control and Prevention
(CDC) (Centra voor de Beheersing en Preventie van Ziekten) (CBZ)
tonen aan dat in de 5 jaar nadat het vaccinatieprogramma werd
ingevoerd er een aanzienlijke terugval is geweest in het aantal
gevallen van varicella en hospitalisaties.
De globale incidentie van gevallen van varicella in één van de
gebieden die onder toezicht staan van een CBZ was 10,3 per 1000
inwoners in 1995 en 2,5 per 1000 inwoners in het jaar 2000. In 3
gebieden die onder toezicht staan van een CBZ nam de incidentie van
gevallen van varicella in alle leeftijdsgroepen af met 71% tot 84%2,
ondanks een matig vaccinatiebereik.
In de 3 gebieden samen waar toezicht wordt gehouden liep het aantal
hospitalisaties ten gevolge van varicella terug van een cijfer tussen
2,7 en 4,2 per 100.000 inwoners van 1995 tot 1998 naar 0,6 en 1,5 per
100.000 inwoners in 1999 en 2000 respectievelijk. 2
Het levend verzwakt varicellavaccin (OKA/Merck) is uiterst
doeltreffend, biedt een langdurige bescherming en heeft een goed
veiligheidsprofiel dat wordt ondersteund door meer dan 20 jaar
klinische data en meer dan 47 miljoen doses die wereldwijd werden
verdeeld 3. De klinische ontwikkeling van dit vaccin omvat 38
klinische tests bij zo'n 17.000 gezonde kinderen 4.
Bovendien wordt een langlopende follow-up studie gedaan van meer dan
90.000 personen (kinderen, adolescenten en volwassenen) die
gevaccineerd werden met dit vaccin 5.
Het levend verzwakt varicella vaccin (OKA/Merck) is het enige
varicella-vaccin dat is goedgekeurd in de Verenigde Staten en dat
wordt aanbevolen door de CDC. Het vaccin wordt gebruikt voor het
routineus vaccineren van gezonde kinderen in de VS sinds 1995.
Routinevaccinatieprogramma's zijn al uitgevoerd met Italië - Sicilië
- als eerste regio in de EU waar dit gebeurd is. Een analyse van het
vaccinbereik en de epidemiologische surveillance van varicella wordt
nu uitgevoerd in Sicilië om het succes van het
programma te meten.
Het levend verzwakt varicellavaccin (OKA/Merck) wordt verdeeld in
Europa en in het bijzonder in België door Aventis Pasteur MSD.
CONTACTEN
Aventis Pasteur MSD:
Dr W. Carpels
Tel: 02/726 95 84
KU Leuven
UZ Gasthuisberg, Labo virologie
Pr. Dr M. Van Ranst
Tel: 016/34 79 08
REFERENTIES
1. CDC. Varicella. In: Epidemiology and prevention of
vaccine-preventable diseases.2002.
2. Seward JF et al. Varicella Disease After Introduction of Varicella
vaccine in the United States, 1995-2000. JAMA 2002; 287: 606-611.
3. Aventis Pasteur MSD. Data on file
4. Aventis Pasteur MSD data on file. Expert Report of the clinical
Documentation
5. Black S et al. Post marketing evaluation of the safety and
effectiveness of varicella vaccine. Pediatr Infect DisJ,1999 18:12
NOTA VAN DE REDACTIE
Waterpokken: de ziekte
Waterpokken : de ziekte
·Waterpokken (varicella) wordt veroorzaakt door het varicella
zoster-virus (VZV).·Varicella is een uiterst besmettelijke ziekte
- bijna 90% van de bevolking wordt erdoor
getroffen.1·Waterpokken kunnen dodelijk zijn (vóór met een
vaccinatieprogramma werd gestart in de VS, waren er jaarlijks 100
sterfgevallen waaronder veel kinderen onder de 15 jaar).2·Mogelijke
complicaties zijn:oBacteriële huidinfecties - voornaamste
oorzaak van hospitalisatie bij kinderen - leiden vaak tot
littekensoAcute cerebellaire ataxie (neurologische stoornis die o.a.
spiercoördinatieproblemen veroorzaakt); 1 op 4.000 gevallen in de VS
komt voor bij kinderen onder de 15 jaar3 oEncefalitis
(hersenontsteking); het risico bij kinderen tussen 1-14 jaar
wordt geschat op 1,7 per 100.000 gevallen van varicella in de
VS4oVaricella pneumonie (longontsteking). ·In de tijd dat er nog
geen vaccin bestond, leidden 2 tot 3 gevallen op de 1.000 van
waterpokken bij gezonde kinderen tot hospitalisatie ten gevolge van
complicaties.5·Data van drie gebieden waar actief toezicht wordt
gehouden op varicella in de VS tonen aan dat vaccinatie tegen
varicella heeft geleid tot een dramatische terugval in het aantal
ziektegevallen bij alle leeftijdsgroepen. 5
VZV is een virus dat behoort tot de herpesfamilie. Het veroorzaakt
twee verschillende ziekten: varicella (waterpokken, windpokken) en
herpes zoster (gordelroos).
Waterpokken komen hoofdzakelijk voor bij kinderen en gordelroos komt
hoofdzakelijk voor bij volwassenen boven de 50.1
Varicella is een uiterst besmettelijke ziekte die wordt veroorzaakt
door het varicella zoster-virus (VZV). Wanneer iemand met het virus
besmet is, zal ongeveer 90% van de vatbare personen van hetzelfde
huishouden eveneens besmet raken met varicella.1
Over het algemeen wordt varicella beschouwd als een goedaardige
kinderziekte. Toch kan ze tot ernstige complicaties leiden, en zelfs
tot de dood.
Hoe het virus zich verspreidt
Het virus verspreidt zich van persoon tot persoon door direct contact
en door de lucht (door hoesten of niezen). 1
Figuur: Pathogenese van waterpokken6
Symptomen
Na een incubatieperiode van 14-16 dagen verschijnen de
symptomen van varicella. Normaal doen deze symptomen zich voor in de
vorm van koorts, een algemeen gevoel van onwel zijn en het
verschijnen van uitslag.5 De ziekte is besmettelijk van 4 à 5 dagen
vóór de uitslag verschijnt tot het ogenblik dat alle vlekjes en
blaren ingedroogd zijn en er zich korstjes hebben gevormd, wat
4-5 dagen kan duren.1, 5
Eenmaal iemand varicella heeft gehad, blijft het virus latent
aanwezig in het lichaam en kan het jaren later opnieuw de kop
opsteken in de vorm van herpes zoster of gordelroos. De meeste
gevallen van gordelroos komen voor bij mensen van boven de 50, en de
kans op het ontwikkelen van gordelroos neemt toe met de jaren. 1, 5
Complicaties
Voor veel mensen is varicella een goedaardige en ongecompliceerde
ziekte. Nochtans kan het virus tot een aantal - soms ernstige -
complicaties leiden.
In de Verenigde Staten waren er elk jaar tussen 1988 en 1995, in de
periode vóór met vaccinaties werd gestart, ongeveer 10.500
hospitalisaties ten gevolge van varicella.7 De meeste van die
gevallen die een behandeling in het ziekenhuis nodig hadden, waren
voordien gezonde kinderen die geen onderliggende ziekte hadden die
hun immuniteitssysteem kon aantasten.
De meest voorkomende niet met de huid gerelateerde complicatie bij
kinderen is een neurologische aandoening die bekend staat als acute
cerebellaire ataxie (1 op 4.000 gevallen bij kinderen onder de 15
jaar in de VS3). Encefalitis (hersenontsteking) (1,7 op alle 100.000
gevallen4) is een relatief zeldzame maar ernstige complicatie van
varicella bij kinderen.
Bij gezonde volwassenen (ouder dan 19 jaar) is het risico op
overlijden ongeveer 25 keer hoger dan bij kinderen (1 tot 4 jaar
oud)8 en de meest frequente complicatie bij deze groep is varicella
pneumonie. 8 Deze kan zich voordoen in een milde vorm, maar kan ook
leiden tot ernstige ademhalingsproblemen en in sommige gevallen tot
de dood. Twintig procent van de hospitalisaties voor varicella in de
VS waren toe te schrijven aan pneumonie in de periode van 7 jaar vóór
met vaccinaties werd gestart.7
De jaarlijkse hospitalisatiecijfers in Engeland en Wales voor
varicella bedragen ongeveer 4,5 per 100.000 persoon-jaar, en het
sterftecijfer per jaar is 4 op 100.000 gevallen van varicella.9
Uit het overzicht van 26 jaar hospitalisaties voor waterpokken in
Noord-Londen blijkt dat de meest voorkomende complicatie van
varicella bij gezonde kinderen een bacteriële huidinfectie is. Deze
kwam voor in 32% van de gevallen.10 Littekens die soms blijvend zijn
kunnen optreden ten gevolge van huidinfecties.
Bij zwangere vrouwen houdt varicella een risico op complicaties in,
zowel voor de foetus als voor de moeder.
Verspreiding van varicella - voorbeeld van de VS
In de VS werd een universeel vaccinatieprogramma tegen varicella
ingevoerd in 1995. Cijfers voorgelegd door de Centers for Disease
Control and Prevention (CDC) (Centra voor de Beheersing en Preventie
van Ziekten) (CBZ) tonen aan dat er een dramatische terugval was van
gevallen van varicella 5 jaar nadat het vaccinatieprogramma werd
ingevoerd in drie gebieden waar actief toezicht wordt gehouden op
varicella. 11
Aantal gevallen van varicella per 1.000 inwoners in één van de
gebieden waar toezicht wordt gehouden door een CBZ (1995-2000)11
Leeftijds-categorie19952000Terugval in % na vaccinatie
1-41,12719383%
5-91,22845963%
10-142358465%
15-19651085%
³201455066%
Alle2,93483771%
In 3 gebieden die onder toezicht staan van een CBZ bedroeg de
terugval van gevallen van varicella in het jaar 2000, vergeleken met
1995, tussen 71 en 84%. Er was een terugval van ziektegevallen in
alle leeftijdsgroepen, ook bij jonge kinderen en volwassenen.
Deze terugval werd bekomen door een geleidelijke toename in
vaccinatiebereik. In 1997 was dit 26%, in 2000 68% en nu ligt het
cijfer reeds boven de 80% bij kinderen met een leeftijd tussen 19 en
35 maanden11.
Varicella - waarom vaccineren?
Potentiële voordelen van vaccinatie·Terugdringing van de frequentie
van de ziekte, van de complicaties ervan en van consequenties op
lange termijn·Terugdringing van het sterftecijfer·Sociale en
economische voordelen
In België staat dankzij de aanwezigheid van het vaccin de
mogelijkheid open voor ouders en verzorgende artsen om bovenstaande
argumenten van vaccinatie op individuele basis te laten gelden.
Momenteel telt men in België ongeveer 110.000 gevallen van varicella
per jaar. Een universele vaccinatie zal leiden tot een aanzienlijke
terugdringing van de frequentie van de ziekte, van complicaties,
hospitalisaties en het sterftecijfer ten gevolge van varicella.
Vele duizenden kinderen en volwassenen lijden aan complicaties van
een varicella-infectie, en een percentage van hen dient te worden
opgenomen in het ziekenhuis. Hoewel dit zeldzaam is, kan de ziekte
leiden tot de dood. Vaccinatie tegen varicella kan dit helpen
voorkomen.
Hoewel sommige gezondheidsprofessionals en ouders varicella
beschouwen als een goedaardige aandoening, kan er een hoog risico
bestaan op een varicella-infectie via broers, zusters of vrienden bij
bepaalde groepen zoals personen met een verminderde immuniteit,
vatbare zwangere vrouwen en oudere mensen.
Complicaties ten gevolge van varicella komen vooral voor bij kinderen
omdat de incidentie van de ziekte het hoogst is in deze groep.
Gelijkaardige resultaten werden vastgesteld in verband met
hospitalisaties. Ook hier behoren kinderen tot de zwaarst getroffen
groep (in Spanje bijvoorbeeld waren 58% van de gehospitaliseerde
personen kinderen jonger dan 10 jaar, en de incidentie van
ziekenhuisopnames bij kinderen jonger dan 5 jaar lag meer dan 15 keer
hoger dan bij adolescenten en volwassenen) 12
Een terugdringing van de verspreiding van waterpokken zou een impact
hebben op alle leeftijdsgroepen in de maatschappij. Jonge kinderen,
bij wie de ziekte het meest voorkomt, zouden niet meer van school
moeten blijven en zouden ook geen verzorging meer nodig hebben
gedurende de periode dat ze besmettelijk zijn. De voordelen hiervan
zouden duidelijk voelbaar zijn voor de kinderen zelf en voor hun
ouders.
Men heeft voorspeld dat een immunisatieprogramma de financiële druk
ten gevolge van varicella aanzienlijk zou doen dalen. In Engeland en
Wales is de druk van varicella-gerelateerde ziekten aanzienlijk en
werd als volgt ingeschat: voor de voorspelde 651.000 gevallen van
varicella in Engeland en Wales zullen 384.000 bezoeken aan een arts
en 2.200 hospitalisaties nodig zijn. 20 gevallen zullen leiden tot de
dood. Varicella kost de Nationale Gezondheidszorg zo'n £13
miljoen per jaar. 13
Een economische evaluatie van epidemiologische modellen in Frankrijk,
Duitsland en Italië werd voorgelegd op de vergadering van de
wetenschappelijke werkgroep CESP*.
In Italië, met een bereik van 90%, werd voorspeld dat over een
periode van 50 jaar de (directe en indirecte) kosten voor een niet
gevaccineerde bevolking meer dan M¤ 3000 zouden bedragen,
terwijl voor een bevolking die routineus wordt gevaccineerd de kosten
maar net boven de M¤ 1500 zouden liggen. 14
In deze drie landen zou een universele vaccinatie tegen varicella bij
kinderen aanzienlijke besparingen kunnen opleveren voor de
maatschappij.
·CESP Confédération Européenne des Spécialistes en Pédiatrie
(Europese Confederatie van Specialisten in de Pediatrie)
Referenties
6.World Health Organization. Varicella vaccines. WHO position paper.
Wkly Epidemiol Rec 1998;73:241-248.
7.Preblud S. Age specific risks of varicella complications.
Pediatrics 1981;68:14-17.
8.Guess H et al. Population-based studies of varicella
complications. Pediatrics 1986;78:723-727.
9.Preblud S, Orenstein W, Bart K. Varicella: clinical
manifestations, epidemiology and health impact in children. Pediatric
Infect Dis 1984;3:505-509.
10.CDC. Varicella. In: Epidemiology and prevention of
vaccine-preventable diseases.2002.
11.Grose C. Variation on a theme by Fenner: the pathogenesis of
chickenpox. Pediatrics 1981;68:735-7.
12.Galil K et al. Hospitalizations for Varicella in the United
States, 1988 to 1999. Pediatr Infect Dis J 2002;21:931-934.
13.Meyer PA et al.varicella mortality;trends before vaccine
licensure in the United States, 1970-1994.J infect Dis
2000;182:383-90
14.Brisson M and Edmunds WJ. Epidemiology of Varicella-Zoster virus
in England and Wales. J Med Virol 2003;70:S9-S14.
15.Bovill B et al. Review of 26 years' hospital admissions for
chickenpox in North London .J Infect 1998;36:17-23.
16. Seward JF et al. Varicella Disease after introduction of
Varicella vaccine in the United States, 1995-2000.JAMA
2002;287:606-611.
17.Gil A et al Epidemiology of primary varicella hospitalisations in
Spain. Vaccine 2002;20:295-8
18.Brisson M, Edmunds WJ. Varicella vaccination in England and
Wales: cost-utility analsis. Arch Dis Child 2003;88:862-9.
14 Dervaux B et al. CESP meeting, Brussels, December 2003.
URL: http://www.varicella.be