Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport

Antwoorden op Kamervragen van de Kamerleden Van Heteren en Waalkens over het RIVM-onderzoek

naar de uitbraak van het vogelgriepvirus (2030421380).

1
Hebt u kennisgenomen van het onderzoek van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM), waaruit blijkt dat besmettingen bij de uitbraak van het vogelgriepvirus in het voorjaar van 2003 veel vaker zijn voorgekomen dan eerder gemeld? 1) 1
Ja, het onderzoek is in mijn opdracht uitgevoerd, om door een goede inhoudelijke evaluatie te zien hoe de preventie van aviaire influenza bij mensen zo goed mogelijk kan worden uitgevoerd.
De belangrijkste nieuwe bevinding van het onderzoek is dat een hoog percentage gezinsleden van personen die aviaire influenza hadden opgelopen tijdens het werk antistoffen blijken te hebben tegen het betreffende virus (59% van 63 mensen uit 25 gezinnen die zijn onderzocht). Dat betekent dat zij met het virus in aanraking zijn geweest. In de meeste gevallen waren er geen ziekteverschijnselen. 2
Heeft het preventieve draaiboek ter voorkoming van humane besmetting hiermee gefaald? Zo ja, op welke punten?
2
Het was bekend dat aviaire influenza soms mensen kon infecteren en voor het betreffende virus (H7N7) waren milde verschijnselen bekend (oogontsteking). Dat dit zo vaak zou kunnen gebeuren was nog niet eerder gezien en is een belangrijke bevinding. De intensieve surveillance onder de risicogroepen op oogontsteking en griepachtige verschijnselen hebben er voor gezorgd dat deze mensen geen onnodig risico hebben gelopen. De maatregelen die zijn genomen (persoonlijke bescherming, goede hygiëne, antivirale middelen en vaccinatie tegen gewone griep) waren echter vooral gericht op terugdringen van de kans op het ontstaan van een nieuw griepvirus. Voorkomen moest worden dat mensen gelijktijdig besmet zouden raken met een gewoon griepvirus en een aviair virus waardoor vermenging kon optreden. Er zijn geen aanwijzingen dat vermenging heeft plaatsgevonden. Hiervoor heeft het preventieve draaiboek dus gewerkt. Ook in de nieuwe draaiboeken worden de genoemde maatregelen gevolgd. Gebleken is dat de antivirale middelen beschermend hebben gewerkt tegen ziekte. Voor het gebruik van maskers en brillen is in het onderzoek geen beschermend effect aangetoond. Bij het aanpassen van de draaiboeken zal bekeken worden hoe hiermee omgegaan moet worden. 3
Bent u het eens met de uitlatingen van hoogleraar viroloog Osterhaus dat een beter controlesysteem nodig is om virussen bij pluimvee vroegtijdig op te sporen, ook met het oog op de volksgezondheid?
3
In het kader van het vroegtijdig opsporen van virussen bij pluimvee is, sinds de uitbraak van Aviaire Influenza in 2003 in Nederland, de Regeling Monitoring Aviaire Influenza van kracht geworden. Deze regeling bestaat uit twee onderdelen, enerzijds het Early Warning Systeem (EWS) en anderzijds de monitoring op Aviaire Influenza. Voor deze monitoring geldt ook een Europees kader (zie ook brief van 15 april 2004 kenmerk VVA 2004.1010).

4
Welke maatregelen denkt u op dit terrein te treffen? 4
Het bovengenoemde Early Warning Systeem bestaat uit een directe verplichte melding, van dierenartsen en pluimveehouders, van symptomen die kunnen wijzen op Aviaire Influenza en NewCastle Disease. Dit zijn de twee aangifteplichtige dierziekten voor pluimvee. Het EWS heeft tot doel Aviaire Influenza en NewCastle Disease in een zo vroeg mogelijk stadium te onderkennen. De monitoring Aviaire Influenza bestaat uit periodieke serologische testen van alle bedrijfsmatig gehouden pluimvee in Nederland. Dit geeft enerzijds een beeld van de werking van het Early Warning Systeem en anderzijds kan hiermee een besmetting opgespoord worden waarbij geen symptomen zichtbaar waren. De werking van de regeling wordt regelmatig geëvalueerd en op dit moment is de minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit in overleg met de sector om te komen tot een aanpassing en verbetering van de regeling. In dat kader wordt onder meer de mogelijkheid onderzocht de meldingsdrempel voor de dierenarts en veehouder te verlagen. 1) Agrarisch Dagblad, 14 september jl., De Telegraaf, 15 september jl.