KRO - De grootste Nederlander

Historisch bewustzijn oppoetsen

De aandacht voor de Nederlandse historie is ver weggezakt, vindt KRO's mediadirecteur Ton Verlind. Gezien de heftige discussie rond Anne Frank blijkt de KRO, en daarmee de publieke omroep, een middel te hebben gevonden om het historisch bewustzijn wat op te poetsen. 'Geschiedenis' hoeft niet per se in de vorm van een saai college, maar mag best worden gepresenteerd in de vorm van een aangenaam tv-programma. Een krant schreef: 'Het is niet kies om Anne Frank inzet te maken van een televisiespelletje.' "Met deze kwalificatie doen de critici onrecht aan de KRO-programmamakers," aldus Verlind in zijn weblog op de KRO-site. De tekst van Verlinds column:

"Sinds vorige week buitelen wetenschappers en opiniemakers over Anne Frank. Aanleiding is het KRO-programma "De Grootste Nederlander Aller Tijden". Nog niet op de buis, maar nu al onderwerp van zulke heftige discussie. Dit programma gaat volgende maand, samen met de hulp van zoveel mogelijk Nederlanders, vaststellen wie we de Grootste Nederlander vinden. De grootste grote Nederlanders krijgen in de voorfase ieder een ambassadeur en deze ambassadeur gaat zich inspannen om ZIJN of HAAR kandidaat het hoogst in de eindronde te krijgen.

Postuum
Ambassadeur voor Anne Frank is ex-VN hoofdredacteur Xandra Schutte. Ze ontdekte samen met de programmamakers dat Anne Frank stateloos is gestorven, maar in haar dagboek aangeeft dat ze graag Nederlander had willen worden. Postuum onderzoekt Xandra of dit mogelijk is en ze heeft inmiddels een kamermeerderheid achter zich.

Feiten
In de publiciteit gaan zowel wetenschappers als journalisten met die feiten op de loop. "De KRO heeft een probleem: als Anne Frank geen Nederlander is, kan ze niet meedingen", lees ik. Onjuist. Anne Frank dingt mee, ongeacht de uitslag van deze discussie. "Niet kies om Anne Frank inzet te maken van een televisiespelletje (....)" . Met deze kwalificatie doen de critici de KRO-programmamakers onrecht. Aandacht voor de Nederlandse historie is ver in het moeras weggezakt. Getuige de heftige discussie van dit moment heeft de KRO en de publieke omroep met "De Grootste Nederlander" een middel gevonden om het historische bewustzijn stevig op te poetsen. En waarom zou geschiedenis zich niet mogen vertonen in de vorm van een aangenaam televisieprogramma in plaats van een saai college?

Nationaal bezit
Waardeoordelen gaan het Nederlandse debat vaak vooraf aan de feiten, ook in deze discussie. Ik zou het juist enorm appreciëren als alle intellectuele betrokkenen nu eens met goede argumenten komen op basis waarvan ik voor MIJZELF kan bepalen of ik de postume naturalisatie van Anne wel of geen goede zaak vind. Ik kan wel wat tegen bedenken: hoe leg je het de asielzoeker uit die hier al jaren woont en toch het land uitmoet omdat voor hem of haar het Nederlanderschap niet is weggelegd? Maar ook omgekeerd: feitelijk hebben we Anne Frank na de tweede wereldoorlog als nationaal bezit al ingelijfd. Er zullen in de lange rij Japanners voor het Anne Frank Huis toch weinig toeristen zijn die zich bedenken dat Anne geen Nederlander is. Ze heeft in de discussie over goed en kwaad ons land internationaal mede op de kaart gezet en daarbij past een postuum eerbetoon.

Oordeel
Kortom: discussieer nog even door, zou ik tegen onze critici willen zeggen, opdat ik mijn eigen oordeel kan scherpen. En dank aan de programmamakers dat ze die discussie entameerden, want we gaan toch al zo slordig om met onze rolmodellen. Elke activiteit die tot opwaardering leidt van Nederlanders die een betekenende rol spelen of speelden voor de samenleving (groot of klein) juich ik persoonlijk toe. We kunnen wel wat zelfbewustzijn gebruiken."

Ton Verlind, directeur Media KRO