Socialistische Partij


Kamers worden meer betrokken bij Europese besluitvorming

11-10-2004 * Een Gemengde Commissie Toepassing Subsidiariteit (bestaande uit leden van de Eerste Kamer en Tweede Kamer) brengt deze week een advies uit over hoe de Eerste en Tweede Kamer in de toekomst Europese wetgeving beter kunnen controleren. Beide Kamers worden in een vroeger stadium betrokken bij Europese besluitvorming en kunnen, als zij daarvoor de steun krijgen van eenderde van alle nationale parlementen, voorstellen van de Europese Commissie terugsturen.

Dit staat in twee protocollen bij het voorstel voor een nieuwe Europese grondwet, waarover mogelijk volgend jaar een beslissing wordt genomen. De nationale parlementen moeten bij elk voorstel van de Europese Commissie controleren of een besluit niet beter op nationaal niveau kan worden genomen (de "subsidiariteit") en of de genomen maatregelen in verhouding staan tot het probleem (de "proportionaliteit").

SP-senator Ronald van Raak, lid van de Gemengde Commissie: "De nationale parlementen krijgen nu een mogelijkheid om meer grip te krijgen op de groeiende berg Europese besluitvorming. Als bijvoorbeeld door de Europese Commissie lange lijsten met eisen worden opgesteld over de veiligheid van kinderspeeltoestellen, dat kunnen nationale parlementen aangeven dat zij dit meer een zaak vinden van nationale wetgeving, of dat zij de hoeveelheid bureaucratie onevenredig groot vinden."

De 25 lidstaten hebben elk twee stemmen, die in Nederland zijn verdeeld over de Eerste Kamer en Tweede Kamer. Als eenderde van die nationale parlementen, dus in totaal zeventien, een negatief advies geven, dan kunnen zij een "gele kaart" geven. Het voorstel wordt dan teruggestuurd naar de Europese Commissie. Deze kan haar voorstel intrekken, wijzigen of handhaven. In het laatste geval kunnen de nationale parlementen een "rode kaart" trekken en een beroep instellen bij het Europese Hof van Justitie.

Om de toetsing door de Eerste en Tweede Kamer snel te laten verlopen, stelt de Gemengde Commissie onder meer voor om een Commissie Subsidiariteitstoets in het leven te roepen, met leden uit de verschillende politieke partijen die zitting hebben in zowel de Eerste Kamer als de Tweede Kamer. Ook worden voorstellen gedaan om gemeenten en provincies en maatschappelijke organisaties bij de controle te betrekken. Doordat de steun nodig is van parlementen in andere landen worden ook voorstellen gedaan om de samenwerking met andere nationale parlementen te verbeteren.

Van Raak waarschuwt echter voor te hoge verwachtingen: "Doel van dit voorstel is om Kamerleden meer bij de Europese besluitvorming te betrekken. Op dit moment zijn Kamerleden vooral bezig met nationale aangelegenheden en is de interesse voor Europese zaken erg gering. Het is de vraag of de voorgestelde Commissie Subsidiariteitstoets daar veel verandering in gaat brengen. Ook is nog onduidelijk wat er gebeurt als de Europese Commissie eerste een `gele' en vervolgens een `rode' kaart krijgt. In dat geval moet het Europese Hof van Justitie een uitspraak doen, maar het is twijfelachtig of het Hof zo'n politieke uitspraak mag doen. Bovendien moeten we eerst maar eens zien of die nieuwe Europese grondwet er daadwerkelijk komt. Als het aan de SP ligt zal de Nederlandse bevolking zich in het aangekondigde referendum uitspreken tegen deze Europese grondwet en daarmee tegen de verdere uitbreiding van bevoegdheden van Europa."