Ingezonden persbericht
GroenLinks steunt oordeel Europese Commissie over Turkije
6 oktober 2004
Vandaag heeft de Europese Commissie de EU-lidstaten geadviseerd om de toetredingsonderhandelingen met Turkije te beginnen. Terecht stelt de Commissie daar nog wel enkele voorwaarden aan. GroenLinks vindt dat de onderhandelingen moeten beginnen als aan deze voorwaarden is voldaan.
Het doel van de onderhandelingen is een volwaardig lidmaatschap van Turkije. Dat betekent dus ook een vrij verkeer van werknemers op termijn. Een weigering om Turkije na afloop van onderhandelingen op te nemen als 'normaal' lid van de EU kan in één klap een eind maken aan de ontstane dynamiek van hervormingen. Dat zou een ramp zou zijn voor Turkije, voor de stabiliteit in de regio en uiteindelijk voor de Europese Unie zelf. Toetreding van Turkije tot de Europese Unie slaat een belangrijke brug naar de democratische en hervormingsgezinde krachten binnen de islamitische wereld.
Dat zal op zijn vroegst over tien jaar aan de orde zijn. Turkije moet op dezelfde manier worden behandeld als andere kandidaat lidstaten. Het land heeft de afgelopen jaren enorme vooruitgang geboekt door politieke hervormingen door te voeren. Turkije voldoet nu voor ongeveer 80 procent aan de eisen die de EU aan haar (toekomstige) lidstaten stelt. Dat betekent dat er nog veel werk aan de winkel is, vooral op het gebied van de mensenrechten.
Human Rights Watch stelt dat Turkije voorloopt op sommige EU-lidstaten op het gebied van de rechtsbescherming van gevangenen. De rol van het leger in de politiek werd drastisch ingeperkt, de gewraakte Staatsveiligheids gerechtshoven zijn verdwenen. Er wordt minder spastisch gereageerd op uitingen van Koerdische cultuur. Een wetsvoorstel dat eerwraak streng bestraft, is aangenomen door het Parlement, samen met andere hervormingen in het strafrecht. Die weg moet worden voortgezet. Mishandeling en marteling moeten volledig worden uitgebannen, alle politieke gevangenen moeten vrij, de (culturele) rechten van minderheden moeten volledig worden gerespecteerd.
Zo lang daar niet aan is voldaan, kan er nog geen sprake zijn van toetreding. Dat betekent dat toetreding nog zeker tien tot vijftien jaar op zich zal laten wachten. Voor die lijn is steun bij de bevolking. Als Turkije voldoetvoldoet aan duidelijke voorwaarden is 66% van de bevolking voor toetreding van Turkije. GroenLinks vindt het van groot belang dat daar verder over wordt gedebatteerd. De Europese bevolking moet de kans krijgen om zich uit te spreken over de vraag in hoeverre Turkije voldoet aan de voorwaarden en of Turkije mag toetreden. Daarom pleit GroenLinks voor een Europees referendum over de Turkse toetreding tot de Europese Unie. Oude toezeggingen aan Turkije mogen die zeggenschap voor de bevolking niet in de weg staan. Europa is al te lang van de bestuurders en niet van de bevolking.
Wijnand Duyvendak