FNV

Staat schendt registratieplicht havenwerkers

De staat schendt zijn internationale verplichting, vastgelegd in de door Nederland geratificeerde ILO-conventie 137, om er voor te zorgen dat havenwerkers geregistreerd worden.
Dat heeft de rechtbank in Den Haag bepaald in een zaak die door FNV Bondgenoten was aangespannen. Registratie van havenwerkers was altijd een erkenning van kwaliteit van de betreffende werknemer. De afschaffing van registratie heeft grote gevolgen voor havenwerkers. "Dat betekent dat steeds meer werknemers zonder opleiding of ervaring van buiten in de havens komen werken", constateert Stam. Zij verdringen de erkende havenwerkers die regelmatig worden ontslagen. FNV Bondgenoten behartigt de belangen van de vakbondsleden die dit overkomt.

De eis van de vakbond om de staat te dwingen de registratie in te voeren, wees de rechtbank af. Het is onvoldoende gewaarborgd dat dit zonder wet zou kunnen. De rechter mag niet op de stoel van de wetgever gaan zitten. Bij gebrek aan werkgeversorganisaties kan de sector het niet zelf regelen. Vakbondsbestuurder Niek Stam is toch, gematigd, tevreden. "Dit is een eerste stap op de weg om de registratieplicht in ere te herstellen." Het kabinet werkt daar echter niet aan mee en heeft aangekondigd het ILO-verdrag 137 (betreffende de sociale gevolgen van nieuwe laad- en losmethoden in de havens) op te zeggen. Dat verdrag is in 1976 door Nederland geratificeerd. Als de Tweede Kamer instemt, wordt het verdrag voor 23 juli 2006 opgezegd.

"Wij gaan de politiek nu bewerken om dit te voorkomen", belooft Stam. "De minister zegt dat hij het verdrag maar opzegt omdat werkgevers en werknemers geen overeenstemming hebben. En dus slaat hij de bodem onder sociale bescherming uit. Stel voor dat je dat ook bij het minimumloon zou doen..."

Twintig jaar zorgden de werkgeversverenigingen Zuid (Rotterdam) en Noord (Amsterdam) voor de registratie van erkende havenwerkers. Tot zij zichzelf ophieven. Nog tot 2000 zette de Algemene Werkgeversvereniging VNO-NCW (AWVN) de registratie door. Sindsdien gebeurt het niet meer. Wegens de opgeheven bescherming van de vroeger geregistreerde havenwerkers, wil de vakbond de staat nu schadeplichtig stellen.

Ondertussen studeert FNV Bondgenoten op mogelijkheden om de registratieplicht weer sectoraal te regelen. Hoewel dat lastig is zonder georganiseerde werkgevers. Stam: "Het zou heel goed kunnen met een opleidings- en ontwikkelingsfonds. In zo'n O&O-fonds kun je premies storten om scholing te financieren. Die organisatie kan de havenwerkers ook registreren. Bij werkloosheid kan een havenwerker zijn registratie dan via het fonds houden en zich eventueel laten bijscholen."