Thorbecke: een filosoof in de politiek
Promotie Geschiedenis
dinsdag 28 september 14.00 uur
Thorbecke, de grondlegger van ons moderne staatsbestel, was in zijn hart een filosoof. Dat laat Jan Drentje zien in zijn onderzoek naar de beroemde hervormer van het revolutiejaar 1848. Hij beschrijft een filosoof in de politiek, iemand die in de geest van de post-kantiaanse filosofie zowel een denker als een doener wilde zijn. Thorbeckes studiereis langs Duitse universiteiten van 1820 tot 1824 bracht hem in contact met de Romantiek en de idealistische filosofie van Fichte, Hegel en Schelling. Dit vervreemdde hem van de Nederlandse cultuur. Thorbecke werd in het filosofie-onvriendelijke Nederlandse wetenschappelijke klimaat persona non grata. Zijn hervormingen in 1848 vormden de ontlading van de spanning die was opgebouwd door de botsing tussen de Europees denkende Thorbecke en de introverte Nederlandse culturele en politieke elite van zijn dagen. Maar zelfs daarna werden Thorbeckes bestuurlijk centralisme, zijn individualisme en zijn godsdienstpolitiek nog lange tijd als on-Nederlands ervaren. Pas in de jaren zestig van de negentiende eeuw, op het hoogtepunt van zijn politieke macht, begon Thorbecke zich enigszins thuis te voelen in het liberale Nederland dat hij eigenhandig had helpen creëren. Na zijn dood werd Thorbecke ingelijfd in het pantheon van de Nederlandse staatsmannen en werd zijn optreden op de maat gesneden van de aloude Nederlandse vrijheidstraditie, een traditie waarmee Thorbeckes optreden echter op gespannen voet had gestaan.
J.H. Drentje: Thorbecke. Een filosoof in de politiek. Promotor is prof. dr. N.C.F. van Sas.
Meer informatie over de items in deze agenda kunt u krijgen bij de afdeling Persvoorlichting, tel. 020 - 525 2695, e-mail:
Universiteit van Amsterdam