Persbijeenkomst 23 september: Iraakse kunsten in Amsterdam
'Ik stap over de boog van duisternis'AMSTERDAM, 20040917 -- Iraakse kunstenaars, dichters, acteurs, zangers en muzikanten nodigen het publiek uit kennis te maken met de moderne kunsten, en de rijke kunst en cultuur van hun geboorteland, tijdens het festival 'Iraakse kunsten in Amsterdam', dat van 26 september tot en met 24 oktober in Kunstcentrum kadekunst en Galerie 'S' in Amsterdam wordt gehouden. Met dit evenement wordt het publiek uitgenodigd kennis te maken met een 'ander' Irak. Door de nadruk te leggen op schoonheid, kwaliteit en variëteit, wordt met het festival een tegenwicht geboden aan de beelden van oorlog en geweld die het afgelopen jaar de media hebben gedomineerd.
Kunst en cultuur spelen in de Arabische wereld een belangrijke rol. Niet alleen brachten verhalenvertellers, dichters of acteurs het laatste nieuws, zij voedden ook het bewustzijn van de luisteraars met hun muziek of poëzie. Onder de titel 'Ik stap over de boog van duisternis' (uit een gedicht van Salah Hassan) wordt deze traditie voortgezet.
Hoewel in de eerste plaats kunstenaar, zijn de deelnemende kunstenaars ieder op een eigen manier verbonden met hun thuisland. In de schilderijen, cartoons, gedichten, theater, zang en muziek zijn levensthema's te vinden als hoop, liefde, vrijheid en transformatie, naast helder en doorvoeld commentaar, deels tegen de achtergrond van de recente gebeurtenissen in Irak.
De expositie en activiteiten worden gehouden op de volgende locaties:
Kunstcentrum kadeKUNST
Sloterkade 20
1058 HE Amsterdam
Telefoon: 020 615 11 22
en Galerie 'S'
Waldeck Pyrmontlaan 21
1075 BT Amsterdam
Telefoon: 020 673 37 77
Persbijeenkomst
Er is een persbijeenkomst voorafgaand aan de opening op donderdag 23 september om 16.00 uur in kunstcentrum kadeKUNST. U kunt dan ook kennismaken met een aantal van de deelnemende kunstenaars. Speciale verzoeken kunnen worden ingediend bij de projectleider.
Meer achtergrondinformatie over de organisatie, de deelnemende kunstenaars of Irak is te verkrijgen bij: Drs. Dineke Huizenga, telefoon: 020 622 56 59 / 06-290 22 306 of e-mail: dineke.huizenga@planet.nl
De tentoonstelling
Zes uitzonderlijke kunstenaars, die wonen en werken in Nederland, exposeren ter gelegenheid van dit festival hun werk: Qassim Alsaedy, Araz, Ziad Haider, Aras Kareem, Sattar Kawoosh en Awni Sami.
Alsaedy's werk kenmerkt zich door krachtige en eenvoudige composities in warme kleuren. 'Mijn werk is een venster naar hoop en vrijheid', zegt Alsaedy. Eén van zijn recente werken is My Friend (2004) . Tegen een geruwde rode achtergrond hangt een gekruisigde Jezus, een symbool van de vrijheidsstrijder. 'De spijkers in de compositie vertegenwoordigen pijn en hoop; uiteindelijk oxideert het metaal en blijven alleen sporen achter'.
In het werk van Araz speelt zijn geliefde berg Pyramagrun, in Noord-Irak, een centrale rol. Toen hij er niet naar terug kon, besloot hij het 'mee te nemen'. In Zonder Titel (2004) verrijst een stralend oranje piramide aan de horizon van het uitgestrekte, groene polderlandschap. 'De berg werkt vervreemdend in het Nederlandse landschap', zegt Araz. 'Vervreemding is verandering. Ik beoog het inzicht op het uitzicht te veranderen.'
De abstracte composities van Haider verbeelden onomwonden het innerlijke slagveld van oorlog. In vorm en kleur visualiseert hij de 'onzichtbare erfenis' van een mens en een volk. Zijn werk Zonder Titel (2004), dat hij na zijn terugkeer uit Bagdad maakte, gaat over wat overblijft na de oorlog. Crème- en bruintinten verbeelden de littekens van een gezamenlijke geschiedenis, het gepartitioneerde beeldvlak de huidige verdeeldheid door ideologieën.
Kareem laat zich inspireren door de relatie tussen de mens en zijn omgeving. Spontaan werkend met het materiaal en het moment, haalt hij zijn thema's naar het oppervlak. In Zonder titel (2002) legt hij de pakhuizen aan het Prinseneiland in Amsterdam vast en probeert het gezicht van de mens die zich daar achter bevindt te doorgronden. 'Eigenlijk ben ik altijd bezig met de vraag Waar ben ik?' zegt Kareem, 'en ik zie waarschijnlijk vooral mijzelf.'
Kawoosh legt in zijn werk bijzondere liefdesmomenten vast, zoals in zijn werk Beschermengel (2004). 'Liefde is leven, liefde is compleet', zegt Kawoosh. 'Met het schilderen op doek, breng ik deze onuitputtelijke wereld als het ware naar binnen.' Zijn werk toont een dromerige en poëtische wereld; decoratief met gefilterde kleuren en oneindige variaties in blauw. Het scherpe, kubistische lijnenspel in de composities geeft tegenwicht.
Sami, tot slot, gebruikt in zijn grafische werk verschillende afvalmaterialen die hij in zijn omgeving vindt. Het materiaal wordt gekozen vanwege de vorm, structuur en het gebruik en in de afwisselende composities buiten zijn gebruikelijke context geplaatst. In de abstracte composities tracht Sami in litho's 'het wezenlijke van de mens in zijn omgeving' te verbeelden in al haar facetten.
Poëzie
Poëzie is in de Arabische wereld de meest populaire kunstuiting en van grote invloed op alle andere kunsten. Het wordt door veel kunstenaars beoefend en zij hebben een hoog aanzien. Het kunstenaarsschap vereist een gedegen kennis van de talloze voorgangers die de Arabische wereld kent, en een volledige taalbeheersing vanwege het strenge regime dat al eeuwenlang de dichtvormen bepaalt.
De moderne Arabische poëzie kent vrijere dichtvormen en een grotere diversiteit in thematiek. Evenals voorheen is de rol van de moderne dichter uniek. Hij inspireert en becommentarieert, zowel in het geschreven als het gesproken woord. De dichter, man of vrouw, is de meest aangewezen persoon om taboes te doorbreken, op het persoonlijke, religieuze of politieke vlak.
Zes opmerkelijke dichters schreven ter gelegenheid van het evement gedichten. De vermaarde illustrator Kifah al-Reefi liet zich hierdoor inspireren en maakte acht uitzonderlijke illustraties die tijdens het evenement te zien zijn.
Op 17 oktober worden een aantal van de gedichten door de zes dichters, Mohammad al-Amin, Chaalan Charif, Salah Hassan, Naji Rahim, Mowaffk al-Sawad, en Ali Shaye, voorgedragen. De voordracht van de dichters is in het Arabisch, en de gedichten worden aansluitend in een Nederlandse vertaling opgevoerd. De gedichten tonen de diversiteit van de moderne poëzie: van klaagzang, prozaïsche poëzie, tot reflecties op het dagelijkse leven, en diep doorvoelde filosofische bespiegelingen
Programma
26 september:
15.00-15.45: Ontvangst bij Galerie 'S'
16.00-18.00: Opening in kunstcentrum KADEkunst door journalist en schrijver Chris Keulemans. De opening wordt gevolgd met een uniek en eenmalig optreden van de dichter Salah Hassan en Henk van Ulsen, onder begeleiding van Sattar Al-Saadi (rietfluitspeler)
3 oktober: Lezingen en discussie in Galerie 'S'
15.00-15.30: Beelden uit Mesopotamië
Introductie op de kunst en cultuur van oud Mesopotamië, door Kozad Mohammad Ahmed (Assyrioloog)
15.45-16.15: Iraakse kunstenaars in de diaspora
Introductie op de moderne beeldende kunst in Irak, door Floris Schreve (kunsthistoricus)
16.15-17.00 uur Discussie
Ingeleid door professor Dr. C.J.M.Zijlmans (hoogleraar kunst-geschiedenis in de moderne tijd)
10 oktober: Theater en muziek in kunstcentrum KADEkunst
15.00-15.45: Waar is daar?
Theaterperformance over een man die de maan zoekt, door Saleh Hassan (mimespeler) en Fahrudin Salihbegovic (theatermaker)
16.00-16.45: Billan
Een intiem concert met liederen in het Koerdisch, door Nariman Goran (zang, gitaar), Munir Goran (gitaar) en Koresh (tar)
17 oktober: Poëzie in Galerie 'S'
15.00-17.00: Bloemrijk, beeldrijk en breedsprakig
Een introductie op de moderne Arabische poëzie van Caroline Roset (Arabist)
De dichters Mohammad al-Amin, Chaalan Charif, Salah Hassan, Naji Rahim, Mowaffk al-Sawad en Ali Shaye dragen voor uit eigen werk (Arabisch en Nederlands)
24 oktober: Slotconcert in kunstcentrum KADEkunst
15.00-17.00: Een uniek concert van traditionele Iraakse muziek door de beroemde muzikanten Saleh Bustan (zang), Jamil Mohammad (kanoon) en Latif al-Obaidi (luit, tabla)