persberichten - Naar nieuwe verhoudingen in het Koninkrijk
Naar nieuwe verhoudingen in het Koninkrijk
20 september 2004
Een structurele vernieuwing van de verhoudingen binnen het Koninkrijk.
Samenwerking met de Nederlandse Antillen in de aanpak van armoede,
criminaliteit en de openbare financiën. Het vergroten van de
veiligheid op de Nederlandse Antillen en Aruba. Terugdringen van de
bureaucratie. Dat zijn de belangrijkste speerpunten voor het komende
jaar in de ontwerp-begroting Koninkrijksrelaties van minister de Graaf
(Bestuurlijke Vernieuwing en Koninkrijksrelaties).
---
2005 wordt een belangrijk jaar voor het Koninkrijk. Nieuwe
verhoudingen tussen de landen van het Koninkrijk zullen zich het
komende jaar aftekenen. Het nodige voorwerk daarvoor is al gang gezet.
De commissie Europese Unie heeft haar eindrapport in juli 2004
aangeboden. Op basis van dit rapport kunnen Aruba en de Nederlandse
Antillen een goede afweging maken over hun toekomstige relatie met de
EU.
Een tweede belangrijke bouwsteen komt van de werkgroep Bestuurlijke en
Financiële Verhoudingen (BFV). De werkgroep brengt in oktober van dit
jaar uit haar advies uit. Eerder heeft de werkgroep BFV in een
tussenrapportage als een van de voorlopige uitgangspunten aangegeven
dat het land de Nederlandse Antillen als politieke bestuurslaag
verdwijnt.
Bij het overleg over nieuwe verhoudingen hanteert Nederland de
uitgangspunten maximaal, minimaal, cruciaal. Aruba en de
eilandgebieden van de Nederlandse Antillen moeten maximale
bevoegdheden hebben om de eigen huishouding te kunnen voeren. Maatwerk
per eiland is hierbij denkbaar. Ook is het voorstelbaar dat een
minimaal aantal taken op het niveau van het Land zal worden ingevuld.
Het Koninkrijk blijft een belangrijke rol vervullen bij het waarborgen
van mensenrechten, rechtszekerheid en goed bestuur.
In december 2004 wordt het 50-jarig bestaan van het Statuut gevierd.
Naar aanleiding hiervan zal een commissie worden ingesteld om te
onderzoeken of het Statuut nog voldoet aan de eisen van deze tijd.
Tegelijkertijd kan de commissie de gevolgen voor het Statuut van de
nieuwe bestuurlijke verhoudingen en de relatie met de EU nader bezien.
Samenwerking met Nederlandse Antillen
De Nederlandse regering ondersteunt het Antilliaanse kabinet bij de
uitvoering van haar Urgentieprogramma. Centrale punten daarin zijn het
terugdringen van armoede, bestrijding van criminaliteit en het
verbeteren van de zorgelijke overheidsfinanciën. Onlangs hebben
minister de Graaf en minister-president Ys van de Nederlandse Antillen
in een samenwerkingsplan de belangrijkste maatregelen vastgelegd.
Nederland stelt 28 miljoen euro ter beschikking voor
armoedebestrijding en veiligheid, plus een bedrag van 48 miljoen euro
voor schuldkwijtschelding.
Armoedebestrijding
Om op korte termijn de leefbaarheid te verbeteren van de
achterstandwijken op alle eilandgebieden van de Nederlandse Antillen
is 2,27 miljoen euro uitgetrokken, naast de 2,27 miljoen euro die de
Antilliaanse regering beschikbaar stelt.
De United Nations Development Program (UNDP) en de Wereldbank worden
ingeschakeld bij de ontwikkeling van een meer structurele aanpak van
het armoedevraagstuk. Zij stellen in nauw overleg met betrokken
organisaties op de Antillen een quick scan, gericht op korte termijn
maatregelen en een analyse voor de aanpak op langere termijn (poverty
assesment) op.
Ten derde zal Nederland een bijdrage leveren aan een programma ter
invoering van een sociale vormingsplicht voor kansarme jongeren op de
Antillen. Het doel daarvan is de Antilliaanse jeugd een perspectiefvol
bestaan op de Nederlandse Antillen te bieden.
Veiligheid
De Antilliaanse regering zal een veiligheidsstrategie ontwikkelen
gericht op duurzame en structurele oplossingen voor de
criminaliteitsproblematiek. Nederland is bereid hieraan ondersteuning
te verlenen in de vorm van technische bijstand. Verder is er een
haalbaarheidsstudie in gang gezet naar gemeenschappelijke
grenscontroleteams op de luchthavens van Curaçao, Bonaire en Sint
Maarten. De Antilliaanse politie zal worden ondersteund door de inzet
van ongeveer 10 agenten van het Recherchesamenwerkingsteam (RST). Om
de drugssmokkel beter te kunnen bestrijden komt er voor de Nederlandse
Antillen en Aruba een walradarketen. Nederland neemt de eenmalige
investeringen daarvan voor haar rekening. Over de versterking van de
Kustwacht en de inzet van maritieme observatieteams waren al eerder
afspraken gemaakt: investeringen in materieel en extra personeel maakt
een 24-uurs bezetting mogelijk. Ter vergroting van de celcapaciteit in
de Nederlandse Antillen zal een deskundige van de Dienst Justitiële
Inrichtingen van het Nederlandse ministerie van Justitie assisteren
bij het op korte termijn ontwikkelen van een plan om de celcapaciteit
in de Nederlandse Antillen op korte termijn uit te breiden tegen zo
gering mogelijk kosten.
Naast bovengenoemde maatregelen draagt Nederland bij aan de
ontwikkeling van samenwerkingsprogramma's rechtshandhaving, gericht
op een goed functionerende rechtshandhavingsketen. Voor deze
programma's is 4 miljoen euro voor de Nederlandse Antillen en 1
miljoen euro voor Aruba beschikbaar.
Openbare financiën
Nederland zal 48 miljoen euro aan schuld van de Nederlandse Antillen
aan Nederland kwijtschelden vanwege de maatregelen die de Antilliaanse
regering neemt om de openbare financiën gezonder te maken. Nederland
is bereid meer schulden kwijt te schelden als de Antilliaanse regering
resultaten boekt bij het verbeteren van de overheidsfinanciën.
Aanpak bureaucratie
In september 2004 is de Stichting Ontwikkeling Nederlandse Antillen
(SONA) van start gegaan. Via deze stichting worden in 2005 de
samenwerkingsprogramma's voor de Nederlandse Antillen gefinancierd.
Een belangrijk voordeel hiervan is dat de afzonderlijke eilandgebieden
rechtstreeks toegang tot het fonds hebben. Maatwerk is dus mogelijk.
Ook zal financiering via het fonds het samenwerkingsbeleid effectiever
maken zodat de beschikbare gelden voor de programma's bestuurlijke
ontwikkeling, duurzame economische ontwikkeling en onderwijs ook
daadwerkelijk kunnen worden besteed. Bovendien vermindert deze
werkwijze de bureaucratie omdat het aantal betrokke instanties aan
Antilliaanse en Nederlandse zijde afneemt.
---
---
---
---
Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties