LANDELIJKE CLIENTENRAAD
Plannen Sociale Zekerheid leiden tot tweedeling maatschappij
Persbericht
Embargo tot dinsdag 21 september 15.15 uur
Plaats en datum: Den Haag, 21 september 2004
Kenmerk: LCR 040489/ER/JL
Onderwerp: LCR persbericht prinsjesdag 2004
Begroting Sociale Zaken en Werkgelegenheid
Plannen sociale zekerheid leiden tot tweedeling in de maatschappij
2005 wordt volgens de Landelijke Cliëntenraad (LCR) een zuur jaar voor
de sociale zekerheid. De voorgestelde herziening van de sociale
zekerheid leidt tot verdere tweedeling in de maatschappij die zijn
weerga niet kent. De overheid vervreemdt zich steeds meer van
uitkeringsgerechtigden.
De hervorming van de WW en WAO staat op stapel. De toegang tot, de
hoogte en de duur van uitkeringen worden beperkt. Het wordt
gemakkelijker medewerkers te ontslaan. De Vut en prepensioen
verdwijnen. De herbeoordeling van de huidige WAO-ers gaat beginnen. De
extra bijdrage aan de bijzondere bijstand die 2004 nog 80 miljoen
bedroeg, wordt verlaagd naar 25 miljoen.
Niet alleen deze maatregelen komen hard aan. Ook het voorstel van het
ministerie van VWS voor een nieuw verzekeringsstelsel voor
ziektekosten raakt chronisch zieken, gehandicapten en ouderen onder de
gordel. Zij worden getroffen door verhoging van de premies voor
ziektekostenverzekeringen, verkleining van het verzekeringspakket en
meer eigen bijdragen. Risicogroepen kunnen worden geweigerd voor
aanvullende verzekeringen of krijgen torenhoge premies
voorgeschoteld.
Voorzitter Jan Laurier van de LCR: Iedereen gaat erop achteruit om de
economie nieuwe impulsen te geven. De overheid presenteert echter
inkomensplaatjes waarbij ze zegt de minima te sparen. In deze plaatjes
wordt de verlaging van de huursubsidie echter niet meegerekend. In
feite gaan vele mensen er dus nog veel meer op achteruit dan nu wordt
voorgespiegeld.
Minister De Geus van Sociale Zaken en Werkgelegenheid heeft dan wel de
belofte gedaan dat de hervormingen nu ten einde zijn, maar de visie
van het kabinet doet iets anders vermoeden. In de notitie: Nieuwe
accenten op het terrein van werk en inkomen, presenteert het kabinet
zijn visie op de sociale zekerheid in breder verband.
Jan Laurier: Daarin worden werkloosheid, ziekte en
arbeidsongeschiktheid als persoonlijk te beïnvloeden risicos gezien.
Dat is wel een heel bijzondere kijk op de eigen verantwoordelijkheid
van de burger en de overheid. Een beroep doen op de sociale zekerheid
wordt steeds meer gezien als eigen schuld.
De visie van de overheid en de maatregelen op de diverse onderdelen
zijn tegenstrijdig, meent de LCR. De overheid vindt levenslange
scholing noodzakelijk. Vervolgens wordt de kortste weg naar werk
gepredikt met reïntegratietrajecten die alleen worden gefinancierd als
zij resultaat hebben. Scholing komt daardoor steeds meer in de
verdrukking.
In de praktijk worden mensen die geen werk hebben en een beroep op
sociale zekerheid doen als onverantwoordelijk worden gezien.
Zij krijgen niet de keuze hoe ze kunnen terugkeren naar werk.
Keuzevrijheid en zelfbeschikkingsrecht is alleen weggelegd voor hen
die hun keuzes zelf kunnen betalen.
Het kabinet wil ook het ontslagrecht versoepelen zodat de
arbeidscirculatie toeneemt. Reïntegratie moet zo effectiever worden.
Arbeidscirculatie en effectieve reïntegratie van wie?, vraagt Jan
Laurier zich af. Geschoolde werknemers zullen meer en sneller
circuleren en ongeschoolden zullen aan de kant blijven. De overheid
geeft gas door op de rem te trappen.
Het kabinet vindt de Wet werk en bijstand een succes gezien. Jan
Laurier: Wat is dit succes? Komen mensen werkelijk duurzaam aan het
werk en wordt er geïnvesteerd in menselijk kapitaal? De LCR
constateert het omgekeerde. De kortste weg naar werk viert hoogtij.
Dit betekent meestal iets anders dan het realiseren van duurzame
arbeid en investeren in menselijk kapitaal. Het risico van
draaideur-werkloosheid is levensgroot aanwezig. Is dat de gewenste
dynamiek op de arbeidsmarkt?
De LCR vreest dat de kloof tussen werkenden en niet-werkenden wordt
vergroot, omdat dit kabinet verwacht de kloof naar de arbeidsmarkt te
verkleinen. Laurier: De armen worden armer. Hun mogelijkheden om deel
te gaan nemen aan het arbeidsproces worden niet vergroot. Is dat een
overheid die tot doel stelt de meest concurrerende en dynamische
kenniseconomie van de wereld te worden met meer en betere banen? Meer
en betere banen voor wie?
De Landelijke Cliëntenraad vindt dat het anders kan en moet. Dat
betekent dat er nu moet worden geïnvesteerd in menselijk kapitaal en
het bieden van werkgelegenheid. Er moeten betere mogelijkheden voor
scholing van werknemers en werkzoekenden komen. Werkgevers moeten een
stimulans krijgen om kansarme werkzoekenden in dienst te nemen.
31)Als er niets gebeurt, blijven laaggeschoolde werklozen en
gedeeltelijk arbeidsgeschikten waar ze nu al zijn: aan de kant, meent
Jan Laurier. Zij kunnen de vraag naar geschoolde werknemers niet
invullen. Daarvoor moeten reïntegratie en scholing op maat zijn,
gericht op persoonlijke mogelijkheden en beperkingen. Dat is iets
geheel anders dan de huidige praktijk waarin groepen mensen worden
aanbesteed bij reïntegratiebedrijven.
De Landelijke Cliëntenraad
De Landelijke Cliëntenraad is een overlegorgaan van
cliëntenorganisaties op het terrein van werk en inkomen. De Landelijke
Cliëntenraad streeft naar volwaardige medezeggenschap van de cliënt op
individueel en collectief niveau op het terrein van werk en
inkomen.
De Landelijke Cliëntenraad bestaat uit:
Vertegenwoordigers van landelijke cliëntenorganisaties:
Christelijk Nationaal Vakverbond (CNV)/Vakcentrale voor Middengroepen
en Hoger Personeel (MHP),
Chronisch zieken en Gehandicaptenraad Nederland (CG-Raad),
Cliëntenbond in de geestelijke gezondheidszorg/Stichting Landelijke
Patiënten en Bewonersraden in de geestelijke gezondheidszorg
(Cliëntenbond/LPR),
Coördinatieorgaan Samenwerkende Ouderenorganisaties (CSO),
Federatie Nederlandse Vakbeweging (FNV),
Federatie van Ouderverenigingen (FvO),
Landelijke Vereniging van Arbeidsongeschikten (LVA),
Samenwerkingsverbanden Landelijk Overleg Minderheden (LOM),
Vertegenwoordigers van de gemeentelijke cliëntenparticipatie te
weten:
Landelijk Netwerk Cliëntenorganisaties/Samenwerkingsverband Mensen
Zonder Betaald Werk (LNCO/SMZBW),
Landelijke Vereniging Thuislozen (LVT),
Landelijk overleg cliëntenraden Sociale Zekerheid (LocSZ),
Vertegenwoordigers van cliëntenraden bij UWV, CWI en SVB.
De Raad heeft een onafhankelijk voorzitter de heer Jan Laurier.
Noot voor de redactie (