Vereniging Milieudefensie
Asfaltbegroting groeit, milieubegroting krimpt
Amsterdam, 21 september 2004 --- Onder het mom van versterking van de economie laat het kabinet randvoorwaarden als milieu en gezondheid bijna volledig buiten beschouwing. Qua beleid heeft het kabinet weinig te melden; noodzakelijke maatregelen om de groei van het verkeer in te dammen en klimaatverandering tegen te gaan, blijven uit.
'Het is alsof het kabinet nog nooit heeft gehoord van overvloedige neerslag of uitstervende diersoorten', reageert directeur Milieudefensie Vera Dalm. 'Dat klimaatverandering, luchtvervuiling en de achteruitgang van het Nederlandse landschap en de natuur echt forse problemen zijn, heeft het RIVM in recente onderzoeken nog eens onderstreept. Maar in de kabinetsplannen vinden we hierover nauwelijks iets terug. In plaats daarvan vinden we plannen om het autoverkeer ruim baan te geven'.
Volgens Milieudefensie belooft het kabinet Balkenende II al jaren 'echt' klimaatbeleid, maar lost het deze belofte bij de Miljoenennota 2005 opnieuw niet in. 'Iedereen in politiek Nederland onderschrijft dat een reductie van broeikasgassen nodig is van 30 procent tussen 2010 en 2020', zegt Dalm. Dat bleek nog tijdens bij de presentatie vorige week van het klimaatrapport van de Tweede Kamer. 'Maar ondertussen stoten we 8 procent meer CO2 uit dan in 1990. En echte tegenmaatregelen ontbreken. Een simpele en noodzakelijke milieumaatregel als verhoging van de dieselaccijnzen -- die diverse oppositiepartijen wél in hun tegenbegroting hebben opgenomen -- wil het kabinet bijvoorbeeld niet.'
Volgens Milieudefensie kan het voorstel van staatssecretaris Van Geel tot 'vergroening' van het belastingstelsel (door middel van een hogere energiebelasting) echter een stap in de goede richting zijn. 'Maar met de opbrengsten moeten dan wel klimaatmaatregelen genomen worden', vindt Dalm. 'Terugsluizen levert niets op.'
Opvallend vindt Milieudefensie de stijgende begroting van Verkeer & Waterstaat; in 2005 is er 300 miljoen euro meer te besteden dan in 2004, in 2008 is er zelfs een miljard euro meer dan in 2004. Minister Peijs zet hierbij zwaar in op meer asfalt door de aanleg van spitsstroken. 'Onzinnig', meent Vera Dalm. 'Het enige dat spitsstroken doen, is meer verkeer veroorzaken. Terwijl de CO2-uitstoot door het verkeer de grootste bedreiging vormt voor gezondheid en milieu. De Raad van State is dat met ons eens, getuige de recente afwijzing van stroken op de A2. Ondertussen gaan de bezuinigingen op het openbaar vervoer door, wat dramatische gevolgen heeft voor de dienstverlening van stads- en streekvervoer en nog meer mensen de auto in jaagt.'
Ook op de plannen van minister Veerman van Landbouw heeft Milieudefensie kritiek. Zijn vorig jaar aangekondigde maatregelen voor meer transparantie in de voedselketen, hebben geen zichtbaar resultaat opgeleverd. Voor 2005 wil hij dat de sector zelf meer gaat controleren. 'De sector belooft al jaren beterschap', aldus Dalm. 'Maar onze metingen op groente en fruit tonen voortdurend resten bestrijdingsmiddelen aan. Overschrijdingen van wettelijke normen en de aanwezigheid van illegale stoffen maken overheidscontrole onmisbaar. Maar Veerman laat lastig beleid blijkbaar liever liggen.'