6 oktober 2004
Gedragsproblemen veroorzaken meer stress dan geheugenproblemen
Gedragsstoornissen bij dementiepatiënten en de problemen van hun
verzorgers
Meer nog dan de geheugenproblemen en het verminderde functioneren van
de dementiepatiënt draagt gedragsproblematiek bij aan de zorgzwaarte
zoals die ervaren wordt door de verzorgers. Dit blijkt uit een
grootschalig onderzoek waarbij 199 dementerenden en 119 zorgende
familieleden gedurende twee jaar werden gevolgd (de Maastricht Study
of Behaviour in Dementia, oftewel het MAASBED-onderzoek). Bovendien
blijkt de wijze waarop gezorgd wordt de instandhouding of verergering
van het probleemgedrag te bepalen. De psychologen Marjolein de Vugt en
Pauline Aalten promove(e)r(d)en op respectievelijk 15 september en 8
oktober aan de Universiteit Maastricht op hun aandeel in het
MAASBED-onderzoek.
Vaak weten familieleden niet goed hoe ze met de gedragsproblemen van
dementerenden om moeten gaan, en vormt dit een belangrijke bron van
stress. Bovendien kunnen de gedragsproblemen verergeren als er niet
adequaat mee omgegaan wordt. Het MAASBED-onderzoek richtte zich ten
eerste op het identificeren van gedragsproblemen en het beloop
hiervan. Gedragsproblemen komen vaak voor gedurende alle stadia van
het dementieproces en betreffen een breed scala aan verschijnselen. De
meest voorkomende zijn depressie, apathie en bewegingsonrust. Een
tweede onderdeel van het onderzoek bestond uit het vaststellen van de
impact van gedragsproblemen op zorgende familieleden en andersom (de
invloed van de verzorger op de gedragsproblemen van de patiënt). Met
name apathie is emotioneel belastend voor verzorgers (met name de
partners) en heeft een negatieve invloed op de partnerrelatie.
Tevens bleek de zogenaamde niet-adaptieve zorgaanpak (neiging tot
verbeteren van de patiënt en corrigeren als het misgaat) meer onrust
bij dementerenden teweeg te brengen dan de verzorgende aanpak (veel
aandacht voor hygiëne en verzorging) of de ondersteunende aanpak (de
patiënt zijn gang laten gaan en pas ingrijpen als dat echt nodig is).
Met behulp van de MAASBED-resultaten kunnen kwetsbare
patiënt-verzorger koppels worden geïdentificeerd en kunnen specifieke
interventies worden ontwikkeld om de kwaliteit van leven voor zowel
dementerenden als verzorgers te verbeteren.
Noot voor de pers
Pauline Aalten en Marjolein de Vugt zijn beiden als psycholoog
verbonden aan de faculteit der Geneeskunde, Instituut Hersenen en
Gedrag, capaciteitsgroep Psychiatrie en Neuropsychologie.
Voor nadere informatie over dit persbericht kunt u contact opnemen met
de afdeling Communicatie van de UM, bereikbaar via 043 3882044. Voor
urgente zaken buiten kantooruren: 06 2127 5612, pers@bu.unimaas.nl
Universiteit Maastricht