STICHTING ALZHEIMER NEDERLAND
Thuiswonende mensen met dementie nooit vastbinden
'Mensen met dementie bij wie vastbinden als enig alternatief wordt
gezien, horen niet meer thuis te worden verzorgd. Voor hen dient
plaats in een verpleeghuis of andere woonvoorziening beschikbaar te
zijn. Bij een voldoende niveau van zorg voor deze kwetsbare groep
patiënten is deze discussie helemaal niet nodig. Het gevaarlijke van
de discussie over het vastbinden is dat we ons neerleggen bij te
weinig capaciteit in verpleeghuizen en onvoldoende zorg voor deze
patiënten.' Dit zegt directeur Marc Wortmann van de Stichting
Alzheimer Nederland. Hij is zeer ongelukkig met het verzoek van de
Landelijke Vereniging voor Thuiszorg om thuiswonende mensen met
dementie te mogen vastbinden en met het feit dat staatssecretaris
Ross-van Dorp van Volksgezondheid dit wettelijk mogelijk wil maken.
De discussie maakt pijnlijk duidelijk dat mensen met dementie het kind
van de rekening dreigen te worden. Het is opvallend dat voor mensen
met dementie, die meestal ouder zijn, andere maatstaven lijken te
gelden dan voor de rest van de bevolking. Wat zouden de reacties zijn
als er regelmatig kinderen van hun vrijheid beroofd worden? Worden de
mensen die Nederland na de tweede wereldoorlog hebben opgebouwd nu het
slachtoffer van de ontoereikende gezondheidszorg?
Als vastbinden en vergelijkbare methoden als opsluiten of het
toedienen van zware kalmerende medicatie de enige manieren zijn om
dementerende mensen langer thuis te laten blijven wonen, kunnen we dan
nog spreken van een beschaafde samenleving? Vastbinden van een
dementerende of het in een kamer of eigen huis opsluiten werkt
bovendien vaak averechts. Een patiënt wordt vaak nog angstiger en
onrustiger. Het is toch logisch dat iemand die niet kan doen en laten
wat hij wil, wanhopig probeert te ontsnappen. Dat geldt ook voor
mensen met dementie.
Vrijheidsbeperkende middelen worden ingezet bij een gebrek aan goede
zorg. Het kan ook anders! Meer gekwalificeerd personeel, meer
opleidingsmogelijkheden, kleinere afdelingen met een groep van vaste
verzorgers of nog beter kleinschalige woonvoorzieningen, binnen dan
wel buiten het verpleeghuis, kunnen een groot deel van de problemen
voorkomen.
Alzheimer Nederland krijgt vanuit haar achterban regelmatig signalen
van misbruik van vrijheidsbeperkende maatregelen en middelen. Het
recente rapport van de Inspectie voor de Gezondheidszorg doet
vermoeden dat het niet om incidenten gaat. In bijna 80 procent van de
verpleeghuizen is de minimaal noodzakelijke zorg niet gegarandeerd.
Zowel de discussie over het vastbinden als de resultaten van het
rapport van de inspectie baart Alzheimer Nederland zorgen. We
verleggen onze normen en grenzen in de verkeerde richting. Investeren
in kwaliteit en kwantiteit is het enige alternatief voor een
samenleving die mensen met dementie niet wil uitsluiten maar in hun
nood wil bijstaan.
Noot voor de redactie,