Nieuws
Een gen komt via het bloed in de spieren van een muis
Bij de ontwikkeling van gentherapie voor spierziekten stuit men steeds
op de vraag hoe een ingespoten gen in de skeletspieren terechtkomt.
Het is het eenvoudigst om het therapeutisch materiaal toe te dienen
via de bloedbaan.
Maar helaas is het erfelijk materiaal - al of niet verpakt in een
vector (drager) - niet geneigd om de bloedbaan te verlaten.
Verschillende strategieën zijn nu in ontwikkeling om dit probleem te
omzeilen. Eén daarvan is het tijdelijk verhogen van de bloeddruk, door
bloedvaten af te klemmen met een tourniquet of chirurgische klem (zie
vsn.nl/nieuws/archief/20 juli 2004). Een andere invalshoek is om
tegelijk met het toedienen van het therapeutisch materiaal, ook een
stof in te spuiten die de bloedvaten tijdelijk meer doorlaatbaar
maakt.
Onderzoekers van de universiteit van Washington in de V.S. hebben in
het augustusnummer van Nature Medicine vordering gemeld op dit gebied,
in een proefdiermodel. Muizen met een Duchenne-achtig ziektebeeld (mdx
muizen) kregen een verkleinde versie van het dystrofine gen
toegediend, ter vervanging van het dystrofinegen dat deze muizen
missen. Het werd toegediend in een vector afkomstig van een virus
(adeno-associated virus pseudotype 6, AAV6). Tegelijkertijd werd
vascular endothelial growth factor (VEGF) gegeven, waardoor de
bloedvaten meer doorlaatbaar werden. Het resultaat was dat het
dystrofinegen werd opgenomen door vele skeletspieren, en ook het hart.
Na zes weken maakten de spieren nog steeds in flinke mate
microdystrofine aan.
Dit onderzoek met muizen lijkt nieuw perspectief te bieden voor de
ontwikkeling van gentherapie. Echter, de techniek is op dit moment
niet zondermeer toepasbaar bij de mens. Er zijn nog vragen over de
veiligheid van het AAV6 vector in combinatie met VEGF, want bij de
muizen werd AAV6 teruggevonden niet alleen in de spieren maar ook in
diverse andere weefsels, onder andere de hersenen en testes. Een ander
nadeel van AAV6 is dat het erg klein is, en daarom alleen geschikt
voor de verpakking van korte stukjes erfelijk materiaal. Tot slot
blijft het voorlopig nog gissen, hoe effectief zo´n behandeling zou
zijn in een patiënt. In een persbericht zeiden de onderzoekers dat
verder onderzoek nodig is met proefdieren, en dat er hopelijk binnen
vijf jaar klinische trials zullen lopen bij de mens.
Systemic delivery of genes to striated muscles using adeno-associated
viral vectors.
Gregorevic P, Blankinship MJ, Allen JM, Crawford RW, Meuse L, Miller
DG, Russell DW, Chamberlain JS.
Nature Medicine 2004 (10) p. 828
11 september 2004
VSN - Lt. gen. van Heutszlaan 6 - 3743 JN Baarn tel: 035-5480480
Spierziekten Infolijn: 0900-5480480 - E-mail: vsn@vsn.nl - Postbank
1422400
Vereniging Spierziekten Nederland