Algemeen Verbond Bouwbedrijf
Nieuwsbericht
AVBB maakt balans kabinetsbeleid op
10 september 2004 Prinsjesdag 2004 is in zicht. Het AVBB maakt de
balans op voor belangrijke punten voor de bouw van het tot nu toe
gevoerde beleid van het kabinet Balkenende II. Het AVBB is positief
over de voornemens op het gebied van infrastructuur en over het
verschijnen van de Nota Ruimte. Over de voornemens tot
premiedifferentiatie WW en het niet algemeen verbindend verklaren van
caos is het AVBB minder te spreken. In BouwNieuws nummer 15, dat dit
weekend verschijnt, komen de verschillende onderwerpen aan de orde.
Exploitatieplan biedt uitkomst
Wanneer gemeente en ontwikkelaar er langs privaatrechtelijke weg niet
uitkomen, kan er in de toekomst een exploitatieplan worden opgesteld.
Deze smalle exploitatievergunning kan eindeloze vertraging voor
nieuwbouwplannen voorkomen. De procedure voor het vaststellen van het
exploitatieplan wordt parallel geschakeld aan de
bestemmingsplanprocedure. Het AVBB is positief over deze
veranderingen.
Met het exploitatieplan kunnen kosten worden getoetst en in het plan
kan eventueel uitruil van kosten worden gerealiseerd. Daarnaast kunnen
regels worden opgenomen voor het bouwrijp maken, de nutsvoorzieningen
en de openbare ruimte.
Het exploitatieplan is veel beknopter dan eerdere voorstellen voor
grondexploitatie waarin ook sprake was van het opnemen van eisen op
het gebied van sociale woningbouw en particulier opdrachtgeverschap.
Mede door druk vanuit het AVBB zijn deze eisen geschrapt.
Woningbouw tussen hoop en vrees
Over de woningbouw steekt het AVBB nog niet de vlag uit. In de eerste
helft van dit jaar zijn ruim 21.000 woningen gerealiseerd. Dat zijn er
slechts 1.600 meer dan in dezelfde periode vorig jaar. Het dieptepunt
van 2003 (nog geen 60.000 gebouwde woningen) lijkt weliswaar te zijn
gepasseerd, maar de productie blijft schommelen tussen hoop en vrees.
Een jaar geleden constateerde het AVBB dat de jarenlange dramatische
daling van het aantal nieuwbouwwoningen niet daadkrachtig wordt
aangepakt. In de kabinetsplannen staan geen concrete maatregelen om de
woningbouw te stimuleren. Het blijft bij voornemens en zachte middelen
als het versterken van aanjaagteams. In het voorjaar heeft de Tweede
Kamer in een debat met minister Dekker aangegeven een aanscherping van
de afspraken te willen. De minister bleef echter bij haar eerdere
standpunt, dat zij geen huizen bouwt, maar alleen het beleid bepaalt
en dus niet aan te spreken is op de woningaantallen. De vraag blijft
dus of minister Dekker in staat is voldoende harde afspraken met
gemeenten, provincies en stedelijke regios te maken.
Geen avv voor CAO-afspraken
Het voorstel van minister De Geus van Sociale Zaken en Werkgelegenheid
om eventuele loonsverhogingen in 2005 niet algemeen verbindend te
verklaren, kan op weinig sympathie rekenen van de bouwwerkgevers. In
de praktijk zullen de werkgevers echter geen loonsverhoging afspreken
omdat dit niet verantwoord is gezien de huidige economische situatie
in de bedrijfstak.
De bouwwerkgevers hechten aan het avven van de CAO, omdat een
onderscheid tussen leden en niet-leden niet als wenselijk wordt
beschouwd. Bovendien zijn ze van mening dat de verantwoordelijkheid
voor arbeidsvoorwaarden bij de sociale partners ligt. Tenslotte gaan
de CAO-onderhandelingen over veel meer dan alleen de lonen: het gaat
om het totale arbeidsvoorwaardenpakket. Voor de continuïteit van de
ondernemingen is de loonkostenontwikkeling van veel belang.
Ommezwaai in infrabeleid
Een beheer- en onderhoudsprogramma voor wegen, spoor- en vaarwegen en
extra middelen voor de gerichte aanpak van files via
benuttingsmaatregelen vormen een ommezwaai van minister Peijs van
Verkeer en Waterstaat in haar infrabeleid.
Een terechte ommezwaai, aldus het AVBB. De evaluatie van het
Structuurschema Verkeer en Vervoer-II van enige jaren geleden wees
immers al uit dat enorme achterstanden zijn ontstaan in de
infrastructuur. Het is dan ook niet meer dan logisch dat het accent in
de komende jaren blijvend wordt gelegd op beheer en onderhoud.
Er zijn echter ook zorgen. De Voorjaarsnota 2004 kondigt een
structurele correctie aan op het bouwbudget vanwege doelmatig
aanbesteden. Het AVBB pleit ervoor het beheer- en onderhoudsbudget
voor wegen, spoor- en vaarwegen te vrijwaren van eventuele ombuigingen
voor 2005.
Voor het verbeteren van de bereikbaarheid in Nederland zijn méér
middelen nodig dan thans worden geboden. Knelpunten blijven als geen
extra maatregelen worden getroffen. Het AVBB vraagt het kabinet om met
voorrang na te gaan hoe extra middelen voor infrastructuur
gefaciliteerd kunnen worden. In dit verband zijn de lopende acties en
resultaten van de Taskforce PPS uitermate relevant. Met name de optie
van versnelling van investeringsprojecten door middel van private
voorfinanciering kan op de korte termijn een oplossing zijn voor
enkele capaciteitsknelpunten.
Voor de langere termijn is een structurele intensieve betrokkenheid
van de markt bij de uitvoering van infrastructuurprojecten
noodzakelijk. Het Ondernemingsplan van RWS biedt daarvoor de nodige
bouwstenen. Ook in de ambtelijke Nota Mobiliteit wordt publiek private
samenwerking genoemd als interessant uitvoeringsinstrument binnen het
bredere palet van innovatieve aanbestedingsvormen.
Premiedifferentiatie slecht voor de bouw
De voorgenomen premiedifferentiatie in de WW voor nieuwe
dienstverbanden, zoals het kabinet die voor ogen staat, zal slecht
uitpakken voor de bouw. Het aantrekken van nieuw personeel wordt in
feite bestraft. Een groot deel van de 17.000 bouwbedrijven moet lijden
onder maatregelen die in feite slechts tegen enkele honderden
bedrijven is gericht.
Het AVBB wijst het voorgestelde systeem van premiegroepen dan ook
integraal af.
Het AVBB vindt wel dat de afwenteling van werkloosheidslasten,
veroorzaakt door cyclische arbeidspatronen, op het collectief
voorkomen moet worden. Het zou beter zijn maatregelen te treffen die
specifiek op deze problematiek gericht zijn. Bijvoorbeeld een systeem
dat voorziet in een directe koppeling tussen het veroorzaken van deze
specifieke cyclische werkloosheidslasten en de hoogte van de
wachtgeldpremie. Het AVBB heeft hiertoe een voorstel gedaan. Nota
Ruimte schept verwachtingen
De Nota Ruimte is positief voor het belang van de economie en voor de
verdere ontwikkeling van het ruimtelijk beleid in Nederland. Deze
eerste Grote Nota van het kabinet-Balkenende II schept ruimte voor
zowel grote woningbouwlocaties als uitbreidingsmogelijkheden voor
kleinere gemeenten.
Het AVBB heeft de komst van de Nota Ruimte over het algemeen juichend
begroet. Ontwikkelingsplanologie heeft het gewonnen van
toelatingsplanologie. Deze ommezwaai in het beleid schept ook
verwachtingen. Het vraagt immers een overheid die zich meer gedraagt
als zakelijk en gelijkwaardig partner van private partijen. Een
actieve en financiële bijdrage van de overheid blijft in veel gevallen
noodzakelijk voor de uitvoering van grote(re) ruimtelijke plannen.
Er zijn ook kritische kanttekeningen te plaatsen bij de Nota. Zo lijkt
een streefgetal van 40% van alle nieuwbouw in bestaand stedelijk
gebied geen haalbare kaart. Zon generieke norm houdt geen rekening met
verschillen tussen gemeenten en regios ten aanzien van
uitbreidingsmogelijkheden, bevolkingssamenstelling etc.
Het rijk zal erop moeten toezien dat er voldoende harde plancapaciteit
is voor de voorgenomen nieuwe woningbouwlocaties in bestemmingsplannen
en streekplannen. Datzelfde geldt voor gebieden met een
verstedelijkingsopgave. Anders zal de doelstelling van jaarlijks
80.000 nieuwe woningen niet worden gerealiseerd.
Bron
AVBB