---
Brieven aan de Kamer
---
Neerstorten Apache-helikopter Afghanistan
3-9-2004 11:12:00
De vaste commissies voor Buitenlandse Zaken en voor Defensie hebben mij op 31 augustus jl. per brief verzocht (kenmerk 04-BuZA-50) uw Kamer te informeren over het neerstorten van de Apache-helikopter in Afghanistan, dat heeft plaatsgevonden op 29 augustus jl.. Met deze brief voldoe ik aan dit verzoek.
Allereerst merk ik op dat de Koninklijke luchtmacht naar aanleiding van de gebeurtenis een Commissie van Onderzoek heeft ingesteld. In afwachting van het rapport van deze commissie kan ik niet ingaan op de mogelijke oorzaken van het neerstorten. Wel kan ik melden dat er geen aanwijzingen zijn dat er op het toestel is geschoten.
De Commissie van Onderzoek is inmiddels in het operatiegebied gearriveerd en is begonnen met haar activiteiten. De Commissie van Onderzoek zal over haar bevindingen binnen dertig dagen na de gebeurtenis rapport uitbrengen. Daarnaast heeft de onafhankelijke Tijdelijke Commissie Ongevallenonderzoek Defensie (TCOD) besloten een eigen onderzoek in te stellen. Een vertegenwoordiger van de TCOD is inmiddels naar Afghanistan afgereisd.
Op 29 augustus jl. voerden twee Apache-helikopters een routinevlucht uit in het noordelijk deel van het Kabul-operatiegebied van ISAF, ten zuiden van de vliegbasis Bagram. Eén van de twee helikopters is hierbij neergestort en vloog in brand. Beide bemanningsleden konden het toestel verlaten. Zij zagen zich vervolgens genoodzaakt snel dekking te zoeken omdat de munitie van het toestel (granaten en raketten) door de brand begon te ontploffen. Een van de twee bemanningsleden is bij het neerstorten licht gewond geraakt.
Een Amerikaanse transporthelikopter van de vliegbasis Bagram was zeer spoedig ter plekke en heeft de bemanningsleden opgepikt. Aan het gewonde bemanningslid is op Bagram medische zorg verleend. De volgende dag zijn zij teruggebracht naar het Apache-detachement in Kabul. Bij medisch onderzoek aldaar bleek dat het gewonde bemanningslid nog enige weken nodig heeft voor zijn herstel. Aangezien het huidige detachement eind september wordt afgelost en de kans gering is dat dit bemanningslid voor die tijd zijn werk weer kan oppakken, is besloten hem vervroegd naar Nederland te laten reizen.
De tweede Apache-helikopter heeft na het neerstorten de Amerikaanse transporthelikopter, die toevallig in de buurt was, gealarmeerd en tevens de basis in Kabul op de hoogte gesteld. Het wrak van de neergestorte helikopter is steeds bewaakt door eenheden van de operatie Enduring Freedom of door eenheden van ISAF.
Op 31 augustus jl. is het wrak geborgen door een genie-eenheid van ISAF. De niet-ontplofte munitie is onschadelijk gemaakt door gespecialiseerd personeel. De neergestorte helikopter is volledig uitgebrand en moet als verloren worden beschouwd. Het wrak is overgebracht naar het vliegveld van Kabul, waar het kan worden onderzocht door de Commissie van Onderzoek.
Het detachement bestond voor het neerstorten uit vier helikopters plus twee toestellen als operationele en logistieke reserve. Vooralsnog is deze reserve teruggebracht tot één toestel. De operationele gevolgen hiervan zijn naar verwachting beperkt. Waarschijnlijk nog deze maand zal een tweede reservetoestel naar Kabul worden overgebracht.
DE MINISTER VAN DEFENSIE
H.G.J. Kamp