Kröller-Müller Museum
-----------------------
Dier op Papier in Kröller-Müller Museum
Het Kröller-Müller Museum toont van 4 september 2004 tot en met 16 januari 2005 werken van zes verschillende kunstenaars die het dier als onderwerp hebben voor hun tekeningen, collages en grafiek. Dier op papier toont werken die zelden te zien zijn van Albrecht Dürer (1471-1528), Francesco de Goya (1746-1828), Wouter van Troostwijk (1782-1810), Odilon Redon (1840-1916), Joseph Teixeiro de Mattos (1892-1921) en Carel Visser (1928).
De tentoonstelling laat zien dat deze kunstenaars vanuit verschillende invalshoeken het dier als thema hebben toegepast in hun werk. Soms verbeelden dieren op kritische wijze de maatschappij, dan weer zijn de kunstwerken gemaakt van dierlijke materialen. De uiteenlopende beweegredenen van de kunstenaars voor het onderwerp staan centraal, waardoor het mogelijk is om kunstenaars uit verschillende tijden samen te brengen.
Dürer zag in de natuur, waar dieren een onderdeel van uitmaken, Gods werk weerspiegeld. De goddelijke volmaaktheid van de schepping en het wonder des levens probeerde hij op een zo natuurgetrouw mogelijke wijze weer te geven in zijn werk. De zeven prenten van Goya behoren tot de beroemde serie grafiek Los Caprichos. In de Caprichos stelde Goya de menselijke dwalingen en zonden aan de kaak. De afgebeelde katten, vleermuizen, ezels en heksen belichamen de driften van de mens en zijn projecties van zijn onderbewustzijn. Het Hollandse landschap en de Hollandse schilderstraditie vormden de inspiratiebron voor Wouter van Troostwijk. Een van zijn geliefde thema's was de koe. Hij had uitgebreid de gelegenheid om deze dieren te observeren toen hij rond 1800 het beheer over het rundvee kreeg op de herenboerderij van zijn vader. Ook ging hij vaak naar de ossenmarkt om schetsen te maken van het vee. Odilon Redon interesseerde zich in osteologie (de leer van de beenderen), waardoor hij zich bewust werd van de samenhang van levende wezens. Volgens hem was onder de verschillende verschijningsvormen van elk levend wezen de structuur van de mens in grote lijnen te herleiden. Uitgaande van dit principe begon Redon met de schepping van nieuwe fantasiewezens. Teixeira de Mattos koos een onderwerp waarin hij zijn technisch kunnen kon scherpen. Het ging het hem er niet om een pittoreske of suggestieve afbeelding te maken. Carel Vissers afbeeldingen van dieren zijn onlosmakelijk verbonden met zijn leefomgeving, die hem niet alleen voorzag van ideeën, maar ook van materialen die hij in zijn collages verwerkte.
# # #
Kröller-Müller Museum