Gemeente Veenendaal
PERSBERICHT 68: PROFIJTBEGINSEL (03-09-2004)
Profijtbeginsel: Gemeente moet kostenbewuster werken
B en W hebben een notitie uitgebracht over toepassing van het
profijtbeginsel. Dit houdt in dat een groter beroep wordt gedaan op de
eigen financiële verantwoordelijkheid van de gebruikers van
gemeentelijke diensten (zoals rijbewijs, bouwvergunning) en
voorzieningen. Naast een algemene notitie, is ook een notitie over het
profijtbeginsel in de sport vastgesteld.
Als de gemeenteraad instemt met de uitgangspunten van de notities,
zullen inwoners meer gaan betalen voor diverse diensten van de
gemeente, zoals leges voor welstandsadviezen, principeverzoeken of
schetsplannen voor de afgifte van een bouwvergunning en voor de
verhuur van gebouwen en het gebruik van sportvoorzieningen. Wel wil
het college nadrukkelijk de mensen met de lagere inkomens hierbij
ontzien, onder meer via kwijtschelding.
Doel profijtbeginsel en financiële situatie gemeente
De gemeente heeft diverse inkomstenbronnen, zoals een uitkering van
het rijk en de gemeentelijke belastingen. De laatste jaren is echter
toenemend aandacht ontstaan voor de toepassing van het
profijtbeginsel. Anders dan bij gewone belastingheffing (waar geen
rechtstreeks aanwijsbare tegenprestatie voor individuele inwoners
tegenover staat), is bij het profijtbeginsel wel sprake van een direct
verband tussen de prestatie van de overheid en de betaling door
inwoners. De overheid gebruikt die inkomsten dan ook specifiek voor de
instandhouding van de bewezen dienst.
Het college doet de raad nu voorstellen die de gemeente 1,4 miljoen
euro kunnen opleveren.
Ter verhoging van de inkomsten is overigens ook voorgesteld rioolrecht
in te voeren; dit moet de gemeente 800 duizend euro opleveren. Dat
geld wordt geheel besteed aan de aanleg en het onderhoud van het
rioleringsstelsel.
Uitgangspunten
Burgemeester en wethouders vragen de gemeenteraad om in te stemmen met
enkele uitgangspunten bij de toepassing van het profijtbeginsel. Die
uitgangspunten zijn:
1. Kostenbalans: het college heeft nog eens goed gekeken naar zaken
die de gemeente centraal bekostigt en zaken waarvoor de inwoners
individueel kunnen betalen.
2. Controleerbaarheid: de gemeenteraad moet goed kunnen controleren
hoe de tarieven die burgers betalen tot stand zijn gekomen.
3. Kostenbewustzijn: door de moeilijke financiële situatie waarin de
gemeente zich bevindt, moet er kostenbewuster worden gewerkt.
Toepassing van het profijtbeginsel vereist ook een evenwichtige
prijs-kwaliteitverhouding. Het feit dat de inwoners afhankelijk
zijn van afname van diensten van de gemeente, mag geen reden zijn
de legestarieven onnodig te laten oplopen.
4. Kostendekkende tarieven: waar mogelijk en toegestaan wordt ingezet
op het 100 procent kostendekkend maken van de gemeentelijke
tarieven.
5. Kostendekkende zakelijke verhuur: bij privaatrechtelijke
verhuuractiviteiten hanteert de gemeente marktconforme prijzen.
6. Transparante niet-zakelijke verhuur: het is onmogelijk om alle
kosten van gemeentelijke gebouwen en terreinen voor sport en
welzijn aan de gebruikers door te berekenen. Om te kunnen
beoordelen wat wel en wat niet bij de gebruiker in rekening moet
worden gebracht, wordt een volledig transparant en onderling
vergelijkbaar inzicht in de werkelijke kosten gemaakt.
7. Bescherming van kwetsbare groepen: B en W willen bijzondere
aandacht besteden aan de voorzieningen waarvan inwoners met lagere
inkomens gebruik moeten maken. Voor deze groep wordt ingezet op
kwijtschelding of tegemoetkoming via het verlenen van individuele
subsidie.
Kosten voor de inwoners
Als de raad instemt met de voorgestelde uitgangspunten, zullen diverse
kosten aan inwoners, organisaties en bedrijfsleven voor 100 procent
worden doorberekend. Het college doet hiervoor diverse voorstellen:
a) Invoering van nieuwe leges
Leges worden ingevoerd voor:
* een aanvraag voor planschadevergoeding ruimtelijke ordening. Die
gaat 300 euro kosten.
* principeverzoeken of schetsplannen voor de afgifte van een
bouwvergunning. Voor een lichte bouwvergunning bedragen die
minimaal 128,44 euro.
* de kosten van welstandsadviezen worden doorberekend in de
bouwleges.
* een aanvraag voor een urgentieverklaring voor een huurwoning gaat
35 euro kosten, net als in Ede en Wageningen.
b) Verhoging leges
Een uittreksel uit de gemeentelijke administratie kost nu 5 euro.
Dat wordt 7 euro met ingang van 2005. Ook leges voor rijbewijzen
wil het college verhogen van 28,75 naar 31,25 euro. Tenslotte gaan
ook de leges voor de afgifte van trouwakten omhoog en wordt het
aantal malen dat gratis kan worden getrouwd teruggebracht van vier
naar twee keer per week.
c) Afvalstoffenheffing volledig kostendekkend
Met ingang van 2005 moet de afvalstoffenheffing volledig
kostendekkend zijn. Dit betekent dat het tarief voor
meerpersoonshuishoudens stijgt met 19,25 euro naar 298,30 euro.
d) Bouwleges volledig kostendekkend
Ook de bouwleges zouden met ingang van 2005 kostendekkend moeten
zijn en worden gekoppeld aan de landelijke normbedragen daarvoor.
De leges voor vrijstellingsprocedures vormen een uitzondering, die
zouden vijftig procent kostendekkend moeten zijn.
e) Doorberekening kosten gebruik openbare ruimte
Van diverse APV-vergunningen gaat de prijs fors omhoog. De
vergunning voor het houden van een straatbarbecue bedraagt nu nog
3,58 euro, maar gaat 31,65 euro kosten. Dit geldt ook voor een
vergunning voor het houden van een collecte of stroopwafelactie en
voor een draaiorgel.
De precariobelasting op terrassen gaat van 13,42 euro naar 22,50
euro per m² per jaar.
De terrasvergunning op grond van de APV gaat 94,95 euro kosten (dat
is nu nog 3,58 euro). Daarbij zet de gemeente ook in op betere
controle en handhaving van het gebruik van de openbare ruimte.
f) Groenstroken: verkoop en vereenvoudiging verhuur
Bij heel kleine groenstroken wil de gemeente tot verkoop overgaan,
mits dit niet leidt tot toename van bouwactiviteiten ten koste van
het groen.
g) Kwijtschelding 100 procent
De kosten van kwijtschelding afvalstoffenheffing, hondenbelasting
en rioolrecht moeten voortaan in het tarief worden verwerkt. De
kwijtschelding voor de tweede (en volgende) hond komt te vervallen.
h) bezuinigen op individuele subsidies
De kosten van de WVG willen B en W met 50 duizend euro verminderen.
Dit kan naar hun mening onder andere door schade aan rolstoelen of
woonvoorzieningen niet langer te vergoeden, maar eerst op de
verzekeraar te verhalen. Ook gaat de gemeente het terugvorderen van
teveel uitgekeerde bedragen mogelijk maken en de hoogte van
vergoedingen bij bouwkundige aanpassingen naar draagkracht
uitbetalen.
Verder moeten de aanvragen in het kader van het minimabeleid, de
VeenendaalPas en kwijtschelding worden vereenvoudigd.
Profijtbeginsel in de sport
Ook op het terrein van de sport leidt toepassing van het
profijtbeginsel tot maatregelen. Er is nu geen verband tussen de
exploitatiekosten die de gemeente maakt en de huuropbrengsten. Het
college stelt voor een relatie tussen die uitgaven en inkomsten te
leggen, door ervoor te zorgen dat van de gemeentelijke
exploitatiekosten de helft gedekt wordt door de huuropbrengsten.
De tarieven voor binnensportaccommodaties gaan in 2005 met 6 procent
omhoog en van 2006 tot en met 2008 jaarlijks met 3 procent. De
tarieven voor de buitensportaccommodaties stijgen tot en met 2008 met
6 procent per jaar.
Procedure
De notitie Profijtbeginsel in de sport wordt besproken in de
raadscommissie Welzijn op 7 september. De commissie Middelen spreekt
op 8 september over de invoering van het rioolrecht en over de
algemene notitie Profijtbeginsel, met alle voorgestelde maatregelen.