Gemeente Veenendaal


PERSBERICHT 68: PROFIJTBEGINSEL (03-09-2004)

Profijtbeginsel: Gemeente moet kostenbewuster werken

B en W hebben een notitie uitgebracht over toepassing van het profijtbeginsel. Dit houdt in dat een groter beroep wordt gedaan op de eigen financiële verantwoordelijkheid van de gebruikers van gemeentelijke diensten (zoals rijbewijs, bouwvergunning) en voorzieningen. Naast een algemene notitie, is ook een notitie over het profijtbeginsel in de sport vastgesteld.
Als de gemeenteraad instemt met de uitgangspunten van de notities, zullen inwoners meer gaan betalen voor diverse diensten van de gemeente, zoals leges voor welstandsadviezen, principeverzoeken of schetsplannen voor de afgifte van een bouwvergunning en voor de verhuur van gebouwen en het gebruik van sportvoorzieningen. Wel wil het college nadrukkelijk de mensen met de lagere inkomens hierbij ontzien, onder meer via kwijtschelding.

Doel profijtbeginsel en financiële situatie gemeente De gemeente heeft diverse inkomstenbronnen, zoals een uitkering van het rijk en de gemeentelijke belastingen. De laatste jaren is echter toenemend aandacht ontstaan voor de toepassing van het profijtbeginsel. Anders dan bij gewone belastingheffing (waar geen rechtstreeks aanwijsbare tegenprestatie voor individuele inwoners tegenover staat), is bij het profijtbeginsel wel sprake van een direct verband tussen de prestatie van de overheid en de betaling door inwoners. De overheid gebruikt die inkomsten dan ook specifiek voor de instandhouding van de bewezen dienst.
Het college doet de raad nu voorstellen die de gemeente 1,4 miljoen euro kunnen opleveren.

Ter verhoging van de inkomsten is overigens ook voorgesteld rioolrecht in te voeren; dit moet de gemeente 800 duizend euro opleveren. Dat geld wordt geheel besteed aan de aanleg en het onderhoud van het rioleringsstelsel.

Uitgangspunten
Burgemeester en wethouders vragen de gemeenteraad om in te stemmen met enkele uitgangspunten bij de toepassing van het profijtbeginsel. Die uitgangspunten zijn:

1. Kostenbalans: het college heeft nog eens goed gekeken naar zaken die de gemeente centraal bekostigt en zaken waarvoor de inwoners individueel kunnen betalen.

2. Controleerbaarheid: de gemeenteraad moet goed kunnen controleren hoe de tarieven die burgers betalen tot stand zijn gekomen.
3. Kostenbewustzijn: door de moeilijke financiële situatie waarin de gemeente zich bevindt, moet er kostenbewuster worden gewerkt. Toepassing van het profijtbeginsel vereist ook een evenwichtige prijs-kwaliteitverhouding. Het feit dat de inwoners afhankelijk zijn van afname van diensten van de gemeente, mag geen reden zijn de legestarieven onnodig te laten oplopen.

4. Kostendekkende tarieven: waar mogelijk en toegestaan wordt ingezet op het 100 procent kostendekkend maken van de gemeentelijke tarieven.

5. Kostendekkende zakelijke verhuur: bij privaatrechtelijke verhuuractiviteiten hanteert de gemeente marktconforme prijzen.
6. Transparante niet-zakelijke verhuur: het is onmogelijk om alle kosten van gemeentelijke gebouwen en terreinen voor sport en welzijn aan de gebruikers door te berekenen. Om te kunnen beoordelen wat wel en wat niet bij de gebruiker in rekening moet worden gebracht, wordt een volledig transparant en onderling vergelijkbaar inzicht in de werkelijke kosten gemaakt.
7. Bescherming van kwetsbare groepen: B en W willen bijzondere aandacht besteden aan de voorzieningen waarvan inwoners met lagere inkomens gebruik moeten maken. Voor deze groep wordt ingezet op kwijtschelding of tegemoetkoming via het verlenen van individuele subsidie.

Kosten voor de inwoners
Als de raad instemt met de voorgestelde uitgangspunten, zullen diverse kosten aan inwoners, organisaties en bedrijfsleven voor 100 procent worden doorberekend. Het college doet hiervoor diverse voorstellen:

a) Invoering van nieuwe leges
Leges worden ingevoerd voor:

* een aanvraag voor planschadevergoeding ruimtelijke ordening. Die gaat 300 euro kosten.

* principeverzoeken of schetsplannen voor de afgifte van een bouwvergunning. Voor een lichte bouwvergunning bedragen die minimaal 128,44 euro.

* de kosten van welstandsadviezen worden doorberekend in de bouwleges.

* een aanvraag voor een urgentieverklaring voor een huurwoning gaat 35 euro kosten, net als in Ede en Wageningen.

b) Verhoging leges
Een uittreksel uit de gemeentelijke administratie kost nu 5 euro. Dat wordt 7 euro met ingang van 2005. Ook leges voor rijbewijzen wil het college verhogen van 28,75 naar 31,25 euro. Tenslotte gaan ook de leges voor de afgifte van trouwakten omhoog en wordt het aantal malen dat gratis kan worden getrouwd teruggebracht van vier naar twee keer per week.

c) Afvalstoffenheffing volledig kostendekkend Met ingang van 2005 moet de afvalstoffenheffing volledig kostendekkend zijn. Dit betekent dat het tarief voor meerpersoonshuishoudens stijgt met 19,25 euro naar 298,30 euro.

d) Bouwleges volledig kostendekkend
Ook de bouwleges zouden met ingang van 2005 kostendekkend moeten zijn en worden gekoppeld aan de landelijke normbedragen daarvoor. De leges voor vrijstellingsprocedures vormen een uitzondering, die zouden vijftig procent kostendekkend moeten zijn.

e) Doorberekening kosten gebruik openbare ruimte Van diverse APV-vergunningen gaat de prijs fors omhoog. De vergunning voor het houden van een straatbarbecue bedraagt nu nog 3,58 euro, maar gaat 31,65 euro kosten. Dit geldt ook voor een vergunning voor het houden van een collecte of stroopwafelactie en voor een draaiorgel.
De precariobelasting op terrassen gaat van 13,42 euro naar 22,50 euro per m² per jaar.
De terrasvergunning op grond van de APV gaat 94,95 euro kosten (dat is nu nog 3,58 euro). Daarbij zet de gemeente ook in op betere controle en handhaving van het gebruik van de openbare ruimte.

f) Groenstroken: verkoop en vereenvoudiging verhuur Bij heel kleine groenstroken wil de gemeente tot verkoop overgaan, mits dit niet leidt tot toename van bouwactiviteiten ten koste van het groen.

g) Kwijtschelding 100 procent
De kosten van kwijtschelding afvalstoffenheffing, hondenbelasting en rioolrecht moeten voortaan in het tarief worden verwerkt. De kwijtschelding voor de tweede (en volgende) hond komt te vervallen.

h) bezuinigen op individuele subsidies
De kosten van de WVG willen B en W met 50 duizend euro verminderen. Dit kan naar hun mening onder andere door schade aan rolstoelen of woonvoorzieningen niet langer te vergoeden, maar eerst op de verzekeraar te verhalen. Ook gaat de gemeente het terugvorderen van teveel uitgekeerde bedragen mogelijk maken en de hoogte van vergoedingen bij bouwkundige aanpassingen naar draagkracht uitbetalen.
Verder moeten de aanvragen in het kader van het minimabeleid, de VeenendaalPas en kwijtschelding worden vereenvoudigd.

Profijtbeginsel in de sport
Ook op het terrein van de sport leidt toepassing van het profijtbeginsel tot maatregelen. Er is nu geen verband tussen de exploitatiekosten die de gemeente maakt en de huuropbrengsten. Het college stelt voor een relatie tussen die uitgaven en inkomsten te leggen, door ervoor te zorgen dat van de gemeentelijke exploitatiekosten de helft gedekt wordt door de huuropbrengsten. De tarieven voor binnensportaccommodaties gaan in 2005 met 6 procent omhoog en van 2006 tot en met 2008 jaarlijks met 3 procent. De tarieven voor de buitensportaccommodaties stijgen tot en met 2008 met 6 procent per jaar.

Procedure
De notitie Profijtbeginsel in de sport wordt besproken in de raadscommissie Welzijn op 7 september. De commissie Middelen spreekt op 8 september over de invoering van het rioolrecht en over de algemene notitie Profijtbeginsel, met alle voorgestelde maatregelen.