Ministerie van Sociale Zaken
en Werkgelegenheid
Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer Postbus 90801
2509 LV Den Haag
der Staten-Generaal Anna van Hannoverstraat 4
Binnenhof 1a Telefoon (070) 333 44 44
2513 AA `s-GRAVENHAGE Telefax (070) 333 40 33
Uw brief Ons kenmerk
21 juni 2004 AAM/ASAM/04/44250
nr. 2030416170
Onderwerp Datum
Kamervragen van het lid (De Wit) 19 augustus 2004
./. Hierbij zend ik u de antwoorden op de vragen van het lid De Wit (SP) over Poolse
staatsburgers en registratie als zzp-er.
De Staatssecretaris van Sociale Zaken
en Werkgelegenheid,
(H.A.L. van Hoof)
2
2030416170
Vraag 1.
Hebt u kennisgenomen van het nieuwsbericht "Polen vinden mazen in de wet" (RTL 4 Nieuws, 12
juni jl.)?
Antwoord 1.
Ja.
Vraag 2.
Is het mogelijk dat Poolse staatsburgers zich bij de Kamer van Koophandel in Nederland
inschrijven als zelfstandige zonder personeel (ZZP)?
Antwoord 2.
De zzp-er is een zelfstandige en kan als zodanig onder een bepaalde rechtsvorm (bijvoorbeeld
eenmanszaak of BV) worden ingeschreven bij de KvK.
Vraag 3.
Kunnen Poolse staatsburgers zich in hun land laten registeren als ZZP-er?
Antwoord 3.
ZZP'ers of kleine bedrijven in Polen zijn niet verplicht zich te registreren bij de Kamer van
Koophandel. Ze worden geregistreerd door de lagere overheden (gemeentelijk niveau) en bij de
Belastingdienst voor sofinummer, afdracht premies etc. Vervolgens worden deze kleine bedrijven
ook geregistreerd bij het Nationale Register van de Rechtbank.
Vraag 4.
Indien het antwoord op vragen 2 en/of 3 positief is, kunnen deze zelfstandigen zonder personeel
hun diensten aanbieden aan in Nederland gevestigde bedrijven en/of particulieren?
Antwoord 4.
Ja, op grond van de Toetredingsverdragen met de nieuwe lidstaten hebben zelfstandigen (al dan
niet zonder personeel) uit de nieuwe lidstaten het recht om hun diensten aan te bieden aan in
Nederland gevestigde bedrijven en/of particulieren. Overigens hadden natuurlijke personen uit de
nieuwe lidstaten, waaronder Polen, op basis van de Associatie-akkoorden vanaf de begin jaren
'90 al het recht in een lidstaat een bedrijf op te richten of zich als zelfstandige te vestigen. Dit is na
de toetreding niet veranderd.
3
Vraag 5.
Hoeveel staatsburgers uit Estland, Letland, Litouwen, Slowakije, Hongarije, Tsjechië, Polen en
Slovenië hebben zich in Nederland bij de Kamers van Koophandel geregistreerd? Hoeveel van
deze zelfstandigen zonder personeel bieden hun diensten aan in Nederland? In welke sectoren? Is
er sprake van verandering ten opzichte van de afgelopen jaren? Waaruit bestaat die verandering?
Kunt u een schatting maken van de aantallen voor de komende jaren?
Antwoord 5.
In totaal staan 1180 personen geboren in genoemde landen bij de Kamers van Koophandel
ingeschreven, hetzij als eenmanszaak met één werkzame persoon (1097 personen) hetzij als
eenmans-BV (83 personen). Ter toelichting zij opgemerkt dat in het handelsregister niet op
nationaliteit maar op geboorteland wordt geregistreerd en dat de Kamers van Koophandel geen
zelfstandigen zonder personeel (zzp'ers) als zodanig registreren, maar de rechtsvorm waarbinnen
zij hun activiteiten uitvoeren. Diensten worden in diverse sectoren aangeboden, met name in de
bouwnijverheid, groot- en tussenhandel alsmede zakelijke en overige dienstverlening. Er is sprake
van een stijgende lijn van het aantal zelfstandigen uit de nieuwe lidstaten die zich met een
eenmanszaak of eenmans-BV laten registreren (in 2002 vonden 121 nieuwe registraties plaats, in
2003 waren dat er 149 en in 2004, tot 1 juli, 403). Wat betreft de komende jaren kan slechts
worden opgemerkt dat de open grenzen zeer waarschijnlijk aanleiding zullen zijn tot een verdere
toename van het ondernemerschap over de grenzen heen, ook in Nederland. In aantallen zal deze
toename naar verwachting niet bijzonder groot zijn; het recht van vestiging voor zelfstandigen
bestaat immers al vanaf begin jaren 90.
Vraag 6.
Hoe beoordeelt u deze ontwikkelingen? Hoe beoordeelt u de eventuele verdringing van
werknemers en Nederlandse ZZP-ers? Hoe beoordeelt u de gevolgen voor de
concurrentieverhoudingen en naleving van de Nederlandse wetgeving voor deze ZZP-ers en de
werkgevers die deze diensten gebruiken?
Antwoord 6.
Zoals reeds onder vraag 4 opgemerkt, konden zelfstandigen op basis van de Associatie-
akkoorden ook al voor een verblijfsvergunning in aanmerking komen. Een eventuele groei van het
aantal zelfstandigen uit deze landen zie ik niet zozeer als een bedreiging van Nederlandse
werknemers of zzp-ers als wel als een bijdrage aan en verrijking van de Nederlandse economische
structuur. Uiteraard dienen de in Nederland werkende zelfstandigen uit andere landen evenals de
Nederlandse zelfstandigen zich aan de Nederlandse wetgeving te houden.
In voorkomende gevallen wordt ook nagegaan of er sprake is van echte zelfstandigen die in
Nederland werkzaam zijn dan wel of er feitelijk sprake is van werknemersverkeer, waarvoor ter
voorkoming van verdringing op de Nederlandse arbeidsmarkt, de tewerkstellingsvergunningsplicht
nog steeds geldt. Indien de Arbeidsinspectie bij inspecties werkende schijn-zelfstandigen
tegenkomt, zal tegen de werkgever proces verbaal worden opgemaakt wegens overtreding van de
Wet arbeid vreemdelingen.
4
Vraag 7.
Bent u bereid het beleid met betrekking tot de tewerkstelling van werknemers uit landen die recent
tot de Europese Unie zijn toegetreden ook toe te passen op ZZP-ers uit deze landen? Zo ja, hoe?
Zo neen, waarom niet? Welke maatregelen gaat u treffen?
Antwoord 7.
Nee, zoals uit mijn antwoord op vraag 6 blijkt, zie ik geen reden om maatregelen te treffen.
Bovendien bieden het Toetredingsverdragen met de nieuwe lidstaten, in tegenstelling tot het
werknemersverkeer, geen enkele ruimte om maatregelen te treffen die het recht op vestiging als
zelfstandige en het vrij verkeer van diensten kunnen beperken.
Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid