Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut

Het weer nader verklaard

Komende winter weer (zwakke) El Niño

De komende winter staat de wereld weer een El
Niño te wachten, een zwakke dit keer. Volgens El Niño-onderzoeker Geert Jan van Oldenborgh zijn de voorspellingen het er over eens dat het zeewater langs de evenaar van de Stille Oceaan een graadje warmer dan normaal gaat worden. Zo'n relatief zwakke El Niño komt vaak voor, gemiddeld eens in de zes jaar. Het belangrijkste effect van El Niño de volgende paar maanden is minder regen in Indonesië, waar ook de moesson waarschijnlijk later zal beginnen. verder kan het droger blijven in westelijk India en Pakistan.Voor de winter betekent El Niño meestal droger weer op de Filppijnen en langs de noordkust van Zuid Amerika, van Aruba tot Suriname, en kans op meer regen dan normaal op eilanden langs de evenaar in de Stille Oceaan, in Florida, en in Zuid Brazilië en Uruguay. Vaak is het dan langs de grens van de VS en Canada wat zachter weer dan normaal.

Langs de evenaar in de oostelijke Stille Zuidzee komt in de loop van sommige jaren een sterke opwarming van het normaal koele zeewater voor, die van invloed is op het weer in grote delen van de wereld, waaronder soms ook Europa. Dit verschijnsel wordt "El Niño" (het kerstjongetje) genoemd, een benaming die vissers in Peru hebben gegeven. Eigenlijk bedoelen zij daarmee het warme water dat steeds in januari voor de kust van Peru verschijnt en dat daar een einde maakt aan het visseizoen.

Onregelmatig, maar gemiddeld eens in de drie tot zeven jaar leidt El Niño tot zo'n uitgebreide en sterke verwarming van het oceaanwater, dat de hele atmosfeer daar gedurende langere tijd mee te maken krijgt. Delen van de wereld krijgen dan uitzon-derlijk weer, zoals droogte in Indonesië en Australië, hevige regenval in delen van Amerika en extreme temperaturen. Voor de economie, vooral landbouw en visserij, heeft dat grote gevolgen.

Zo is berekend dat de krachtige El Nino in 1982/1983 wereldwijd een schade van 8,2 miljard dollar heeft veroorzaakt. De laatste El Niño van 1997/1998 heeft volgens de Wereldvoedselorganisatie FAO in meer dan zestig landen aanleiding gegeven tot extreme weersomstandigheden. In totaal zijn 41 landen getroffen door overstromingen en 22 door droogte. De schade die de laatste El Niño heeft veroorzaakt was een veelvoud van het schadebedrag in 1982/1983. Overigens heeft El Niño ook positieve effecten. Zo komen er dan minder orkanen voor boven de Atlantische Oceaan en het Caribisch gebied, en is de winter gemiddeld minder streng in het noorden van de Verenigde Staten.

Bij de grote El Niño van 1982/1983 kon alleen achteraf worden geconstateerd dat er iets bijzonders was gebeurd, verwachtingen waren er niet. Tegenwoordig wordt El Niño goed in de gaten gehouden en is het redelijk goed mogelijk om het verloop te voorspellen. Het Europees Centrum voor Weersverwachtingen op de Middellange Termijn (ECMWF) meldde al begin 1997 dat er een sterke El Niño aan zat te komen. Ook de gevolgen van deze El Niño voor het wereldweer zijn goed ingeschat en de meeste klimaatprognoses zijn uitgekomen.

Met dank aan Gerrit Burgers en Geert Jan van Oldenborgh, Oceanografisch Onderzoek

Laatste wijziging: 17 augustus 2004

Vragen en reacties:

Harry Geurts, PR & Voorlichting KNMI
Copyright © KNMI