KPMG


Beursgenoteerde bedrijven sluiten manipulatie met cijfers uit

16 augustus 2004

Beursgenoteerde ondernemingen vinden dat zij voldoende interne maatregelen nemen om manipulatie met de financiële cijfers tegen te gaan.

Toch vinden de bedrijven dat er een aantal valkuilen is dat het risico van manipulatie met het jaarverslag en de jaarrekening nooit volledig kunnen uitsluiten. De helft van de bedrijven is van mening dat de arbeidsvoorwaarden voor het hoger management, zoals winstbonussen en opties, kunnen aanmoedigen tot het manipuleren van de cijfers in de jaarrekening en het jaarverslag. Dit blijkt uit onderzoek van KPMG onder veertig Nederlandse, beursgenoteerde ondernemingen naar de maatregelen die zij nemen om manipulatie van de cijfers tegen te gaan. De bedrijven beroepen zich vooral op de externe accountant en hun interne controlemaatregelen voor het openbaren van fraude. Daarnaast spelen het hogere management, de interne accountant en de compliance officer een belangrijke rol bij het signaleren van pogingen tot manipulatie.

Hoewel de bedrijven aangeven voldoende maatregelen te nemen, beschikt niet meer dan 70% over een fraude- en integriteitbeleid waarin vastgelegd is welke risicos de onderneming loopt en welke acties moeten worden ondernomen om de schade beperkt te houden, constateert Rens Rozekrans, partner bij KPMGs Integrity & Investigation Services. Opvallend is bovendien dat ruim 25% van de bedrijven geen verdere invulling geeft aan de Sarbanes-Oxley regelgeving in de Verenigde Staten en de Code Tabaksblat. Een teken dat een relatief groot aantal bedrijven nog een lange weg te gaan heeft. Van de onderzochte bedrijven vindt 75% overigens dat Nederlandse toezichthouders harder zouden moeten optreden bij duidelijke bewijzen van manipulatie met de cijfers.

Ruim 80% van de bedrijven is er zeker van dat jaarrekening en jaarverslag geen gemanipuleerde gegevens bevatten. De bedrijven zien manipulatie alsmede negatieve aandacht in de media als het grootste risico. De ondernemingen blijken hun kennis van de mogelijkheden om het jaarverslag of de jaarrekening te manipuleren hoog in te schatten. Ruim 90% geeft aan volledig of enigszins op de hoogte te zijn van de mogelijkheden die er zijn. Daarnaast kent 90% van de ondernemingen beleid voor zowel de Raad van Bestuur als de Raad van Commissarissen ten aanzien van belangenverstrengeling. Bij bijna de helft van de ondernemingen tekent de Raad van Bestuur een verklaring dat zij gedurende het jaar overeenkomstig het beleid ten aanzien van belangenverstrengeling heeft gehandeld.

Hoewel de bedrijven ervan uitgaan voldoende maatregelen te nemen en manipulatie zo goed als zeker te kunnen uitsluiten, verwacht bijna 60% dat zich de komende 12 maanden bij een Nederlandse beursgenoteerde onderneming een geval van fraude zal openbaren. Toch beschouwen de bedrijven Nederland als het minst gevoelige land voor manipulatie. De ondernemingen zien in het algemeen vooral Zuid-Amerika en Azië als meest gevoelige omgevingen. Functionarissen met een financiële achtergrond blijken vooral Noord- en Zuid-Amerika het meest risicovol te vinden.

Voor nadere informatie: Andy Bellm, telefoon (020) 656 7039