Universiteit van Utrecht

Persbericht van de Universiteit Utrecht
Universiteitsmuseum / Faculteit Scheikunde

16 augustus 2004

Expositie over kleine deeltjes verlengd

Vloeibare roest wordt bloeiende bloem

In het Utrechts Universiteitsmuseum bloeit elke vijf seconden eenzelfde zeldzame bloem op uit een grote bak met transformatorolie en roest. Een gek gezicht want de vloeistof stroomt omhoog in plaats van omlaag. Hoe de bloem bloeit - wel 17.280 keer per dag - is te zien tijdens de expositie 'XXS, de grote invloed van kleine deeltjes in ons leven'. De expositie is verlengd tot en met 28 november 2004.

De expositie 'XXS' van de faculteit Scheikunde gaat over de invloed van 'colloïden' in ons leven. Colloïden zijn bewegende deeltjes die extra, extra klein zijn (hooguit eenduizendste millimeter). Haargel, melk, verf, inkt en harde schijven bestaan allemaal voor een belangrijk deel uit 'colloïden'. Colloïden zijn veel groter dan atomen, maar we kunnen ze met ons blote oog net niet zien. Toch spelen ze een grote rol in ons dagelijks leven. Voor bijvoorbeeld een goede wet look gel, een romige mayonaise of een haarscherpe fotokopie is veel kennis van colloïden nodig.

Zeldzame bloem
Uniek in de tentoonstelling én in de wereld is de 'bloem van roest'. Dit bijzondere object bestaat uit een bak met zwarte magnetische vloeistof en een metallische kegel van weekijzer, omwikkeld met koperdraad. Wanneer hier stroom doorheen loopt ontstaat een magneetveld dat de vloeistof aantrekt. Deze bestaat uit ijzeroxide deeltjes met een afmeting van enkele miljoensten millimeters: magnetische colloïden. Een filmpje is te vinden op de site van het Universiteitsmuseum. De bloem is gebaseerd op ideeën van professor Albert Philipse (faculteit Scheikunde). De magnetische vloeistof is gemaakt in het Laboratory of Magnetic Fluids, Romanian Academy-Timisoara uit Roemenië. De overige onderdelen van het object zijn gemaakt door de Instrumentmakerij van de faculteit Scheikunde.

Magnetische vloeistoffen
Magnetische vloeistoffen worden op grote schaal gebruikt in allerlei dagelijkse voorwerpen. In de harddisk van computers zorgen ze voor hermetische afdichting van ronddraaiende onderdelen. Ook dempt magnetische vloeistof storende resonanties in basluidsprekers. Op dit moment wordt onderzoek gedaan naar de mogelijkheid om kankercellen te doden door magnetische deeltjes in het lichaam aan te brengen en die met elektromagnetische straling te verhitten tot 45 graden. Tijdens de expositie kunnen bezoekers zelf ontdekken hoe ze magnetische vloeistof in beweging kunnen brengen.

Meer informatie
Voor informatie en beeldmateriaal kunt u contact opnemen met: Annebeth Felet, medewerker PR & Marketing Universiteitsmuseum (di t/m do, 030-253 8728, j.e.f.felet@museum.uu.nl, www.museum.uu.nl), of Janneke Doornebal, medewerker communicatie bij de faculteit Scheikunde, Universiteit Utrecht (ma, di, en vrij, 030-253 9461, j.doornebal@chem.uu.nl).