Vakcentrales: Kabinet tast vrijheid collectief onderhandelen aan
Het kabinet is hard op weg om van het algemeen verbindend verklaren (avv) van cao s een politiek instrument te maken. Wanneer het kabinet de plannen doorzet om cao-bepalingen met een stijging van de contractlonen en aanvullingen in het tweede ziektejaar niet te avv en, tast zij de vrijheid van collectief onderhandelen aan, iets wat bovendien in strijd is met internationale verdragen. Deze vrijheid wordt verder beperkt als het kabinet aanvullingen op het ziekengeld bestraft door de WAO-rechten van deze werknemers te beperken.
Dat schrijven de voorzitters van de vakcentrales FNV, CNV en MHP aan het kabinet en de Eerste en Tweede Kamer. Zij vragen Den Haag de cao s ongemoeid te laten. De vakcentrales starten mochten kabinet en Kamer anders besluiten - bij de arbeidsorganisatie van de VN (ILO) en de Raad van Europa een klachtprocedure tegen de Staat wegens schending van verdragsverplichtingen.
De drie reageren in hun brief formeel op maatregelen die het kabinet aankondigde na het mislukken van het voorjaarsoverleg met werknemers en werkgevers. Door het uitblijven van een akkoord over het prepensioen en de WAO waren de vakcentrales niet meer gebonden aan een centrale aanbeveling om op voorhand volgend jaar bij de nul te blijven. Hetzelfde gold voor de toezegging om in het tweede ziektejaar in ieder geval geen bovenwettelijke aanvulling te eisen. Het kabinet dreigt nu eventuele afspraken over hoger loon en aanvullingen in het tweede ziektejaar niet langer algemeen verbindend te verklaren waardoor alleen nog de georganiseerde werkgevers zich aan deze afspraken hoeven te houden.
FNV, CNV en MHP wijzen erop dat het juridisch vastgelegde doel van het avv en het ondersteunen van de arbeidsvoorwaardenvorming en evenwichtige arbeidsverhoudingen is. Het stelsel van arbeidsverhoudingen wordt uitgehold omdat werkgevers er door het niet avv en belang bij hebben juist niet georganiseerd te zijn. Het draagvlak onder de cao, maar ook de bedrijfstakpensioenfondsen verdwijnt dan.
Het kabinet perverteert nu het avv-instrument om doelbewust en naar believen de uitkomsten van vrije onderhandelingen te beïnvloeden. Elk argument daartoe ontbreekt of is ongeloofwaardig, zo stellen de voorzitters De Waal, Terpstra en Verhoeven namens hun vakcentrale. Volgens hen geeft het kabinet blijk van misplaatst wantrouwen door - nu er geen centrale aanbeveling is over de lonen er vanuit te gaan dat de loonkosten onverantwoord de pan uitrijzen.
Het ministerie van sociale zaken en werkgelegenheid bereidt op dit moment een wet voor om de WAO-rechten te beperken van werknemers die wel rechtstreeks onder een cao vallen waarin afspraken staan over aanvullingen, de Wet Baltz. Volgens de vakcentrales is deze wet in strijd met fundamentele rechtsbeginselen. Niet alleen geldt voor deze werknemers een extra wachttijd, ook verliezen zij, wanneer ze onvoldoende gereïntegreerd zijn, het recht op een WAO-uitkering die aan het loon is gerelateerd. Zij krijgen dan hoogstens de zogeheten vervolguitkering van 70 procent van het minimumloon.
De overheid maakt volgens de vakcentrales inbreuk op de onderhandelingsvrijheid omdat zij met wettelijke sancties loonaanvullingen onmogelijk wil maken. Onze conclusie kan niet anders zijn dan dat het kabinet zich opmaakt om gelegenheidswetgeving in gang te zetten , aldus de vakcentrales.
Meer informatie:
FNV, Richard Gielen: 020 5816 555/ 06 53 412533
CNV, Frieda Tax: 030 2913 709 / 06 51 723353
MHP, Frits van Schaik: 06 11 340095
FNV