Eigen Huis: buitensporige stijging bouwleges
Amsterdam Zeeburg door het dak met een stijging van ruim 400%
Uit een steekproef van Vereniging Eigen Huis blijkt dat gemeenten dit
jaar een enorme stijging in hun tarieven voor bouwvergunningen hebben
doorgevoerd. De gemiddelde stijging in de twintig onderzochte
gemeenten bedraagt ruim 37% voor een nieuwbouwwoning. Amsterdam
Zeeburg spant de kroon met een toename van maar liefst 412%. Uit het
onderzoek blijkt voorts dat gemeenten nog immer zeer uiteenlopende en
ingewikkelde berekeningsmethoden hanteren. Een huiseigenaar kan
daarbij in de ene gemeente bijna zes keer duurder uit zijn dan in een
andere gemeente. Tenslotte valt op dat de twee gemeenten die
bouwplannen sinds 1 juli - tijdelijk - niet aan welstand mogen
toetsen gewoon kosten daarvoor in rekening blijven brengen.
Buitensporige stijging bouwleges
Het onderzoek toont aan dat de tarieven voor een gemiddelde
nieuwbouwwoning met een aanneemsom van 130.000 euro ruim 37% zijn
gestegen ten opzichte van 2003. Absolute uitschieter is Amsterdam
Zeeburg waar de tarieven maar liefst vier keer over de kop zijn
gegaan. Maar ook Heerlen (+139%) en Westland (+59,8%) laten de teugels
vieren. Aan de andere kant hebben enkele in het onderzoek betrokken
gemeenten kans gezien de tarieven te verlagen: Moerdijk (-1,1%) en
Zwijndrecht (-0,4%). Ook zonder de exorbitante stijging van Amsterdam
Zeeburg mee te rekenen stijgen de leges gemiddeld nog met 17,4%.
De legeskosten voor een dakkapel van 10.000 euro en een aanbouw aan de
woning van 45.500 euro laten eveneens stijgingen zien van ruim boven
de 30%.
In Amsterdam Zeeburg moet de (toekomstige) huiseigenaar inmiddels
10.335 euro op tafel leggen om een nieuwbouwwoning van 130.000 euro te
mogen bouwen. Voor dezelfde vergunning wordt in Den Helder 1950 euro
in rekening gebracht. Al met al laat het onderzoek een
ondoordringbaar woud aan verschillende legesregelingen zien die voor
consumenten niet te begrijpen zijn.
Willekeur bij vergunningaanvraag in twee fasen
Vereniging Eigen Huis constateert dat een flink aantal gemeenten de
vergunningverlening in twee fasen volledig naar eigen inzicht toepast.
Daarbij wordt vaak geen recht gedaan aan de bedoeling van de nieuwe
Woningwet. Deze wet is anderhalf jaar geleden ingevoerd en moet het
voor huiseigenaren mogelijk maken gefaseerd een bouwvergunning aan te
vragen. In fase één moeten gemeenten tegen een laag tarief een
eerste inschatting geven over de haalbaarheid van een bouwplan. In
fase twee vindt dan de definitieve toetsing plaats van het eventueel
aangepaste bouwplan. In de praktijk komt van het beoogde
efficiencyvoordeel voor de aanvrager vaak maar weinig terecht. Zo
rekent de gemeente Veenendaal de volledige kosten van een
vergunningaanvraag toe naar de eerste fase. In Haren, Goes, Moerdijk,
De Ronde Venen en Veenendaal moeten aanvragers 20% of meer betalen om
in twee fasen een vergunning te bemachtigen. Haren is daarbij koploper
met een toeslag van 55%: in plaats van eenmalig 3068 euro te betalen,
wordt bij een aanvraag in twee fasen een toeslag van 1690 euro
gerekend. Vereniging Eigen Huis vindt dergelijke toeslagen niet te
rechtvaardigen, temeer daar andere gemeenten er wel in slagen geen
toeslag in rekening brengen.
Geen welstandstoets, toch betalen
Vanaf 1 juli jongstleden mogen gemeenten een bouwaanvraag alleen aan
welstandscriteria toetsen als zij beschikken over een welstandsnota.
Aangezien Maassluis en Delfzijl momenteel geen welstandsnota hebben,
mogen ze bouwaanvragen niet voorleggen aan de welstandscommissie.
Echter, genoemde gemeenten blijven doodleuk het volle pond aan
bouwleges incasseren, dus inclusief kosten voor welstandstoetsing. Zij
presenteren dus een rekening voor werkzaamheden die niet plaatsvinden.
Snelle invoering van toegezegde uniformiteit en transparantie
noodzakelijk
Vorig jaar heeft Vereniging Eigen Huis er bij de Minister van
Binnenlandse Zaken op aangedrongen om snel orde op zaken te stellen
door te zorgen voor een éénduidige, transparante berekeningswijze
voor bouwleges en te bewerkstelligen dat de enorme verschillen in
tarieven worden teruggebracht. De Minister heeft vervolgens aan het
Parlement toegezegd een modelregeling te (laten) ontwikkelen om âmeer
uniformiteit aan te brengen in de gehanteerde heffingsgrondslagen,
tariefstructuur, tariefdifferentiatie en kostentoerekeningâ van
bouwleges. Gezien de resultaten van het onderzoek dringt Vereniging
Eigen Huis er bij de Minister op aan nu snel tot actie over te gaan.
Amersfoort, 2 augustus 2004
Onderzoek 2004
* hoofdschema bouwleges
Toelichting op de leges per categorie
* lichte bouwvergunning (⬠10.000,=)
* reguliere bouwvergunning (⬠45.500,=)
* reguliere bouwvergunning (⬠130.000,=)
* reguliere bouwvergunning (⬠130.000,=) fase 1
* reguliere bouwvergunning (⬠130.000,=) fase 2
* reguliere bouwvergunning (⬠130.000,=) fase 1 + 2
Vergelijkingen 2003 - 2004
* vergelijking lichte bouwvergunning ⬠10.000,=
* vergelijking reguliere bouwvergunning ⬠45.500,=
* vergelijking reguliere bouwvergunning ⬠130.000,=
* vergelijking reguliere bouwvergunning ⬠130.000,= fase 1 + 2
Vereniging Eigen Huis