persberichten - Landelijke aanpak radicaal dierenactivisme
Landelijke aanpak radicaal dierenactivisme
12 juli 2004
De aanpak van dierenrechtenactivisme is gecentraliseerd. Alle
meldingen van incidenten en aanslagen worden gecoördineerd en
onderzocht door de Nationale Recherche onder leiding van het Landelijk
Parket. Op die wijze komt er meer zicht op een eventueel georganiseerd
verband tussen de incidenten. Daarmee wordt de aanpak van deze vorm
van radicaal activisme een nationale prioriteit. Tevens is er een
24-uur meldpunt ingesteld bij de nationale recherche waar bedrijven en
instellingen, die slachtoffer zijn geworden van gewelddadig activisme,
melding kunnen doen van incidenten. Dit schrijven ministers Donner van
Justitie en Remkes van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties aan
de Tweede Kamer als toelichting op de vandaag verschenen
criminaliteitsbeeldanalyse en een rapport van de Algemene Inlichtingen
en Veiligheidsdienst (AIVD) over hetzelfde thema.
---
KLPD-rapport
In de laatste jaren wordt Nederland steeds vaker geconfronteerd met
illegale en gewelddadige acties gerelateerd aan radicaal
dierenrechtenactivisme. Tevens staat vast dat er een verharding
optreedt waarbij ook geweld tegen personen niet wordt geschuwd. Ook
blijken er in toenemende mate relaties met internationale netwerken,
bijvoorbeeld uit het Verenigd Koninkrijk. Deze tendens moet stevig
worden aangepakt omdat het veel materiële en immateriële schade
oplevert voor de maatschappij en voor de persoonlijke levenssfeer van
individuele slachtoffers. Om die reden heeft de Unit
terrorismebestrijding en bijzondere taken (UTBT) van het Korps
Landelijke Politiediensten (KLPD), in opdracht van het Landelijk
Parket van het openbaar ministerie, een criminaliteitsbeeldanalyse
(CBA) opgesteld van het radicaal dierenrechtenactivisme. De AIVD-nota
`Dierenrechtenactivisme in Nederland, grenzen tussen vreedzaam en
vlammend protest' beschrijft de geschiedenis en ontwikkeling van deze
tak van activisme in Nederland. Het is vooral een
fenomeenbeschrijving. Deze CBA en de AIVD-nota zijn in hoge mate
complementair en onderling op elkaar afgestemd.
Uit de criminaliteitsbeeldanalyse blijkt dat er een toename is van het
aantal incidenten. In 2001 betrof het nog 47 acties, twee jaar later
is dat toegenomen tot 178. Het gaat dan om incidenten als vernieling,
brandstichting, bedreiging/intimidatie en het vrijlaten van dieren uit
fokkerijen. Het merendeel van de acties zijn gericht tegen de sector
proefdieronderzoek. De analisten constateren een toenemende
professionalisering in de acties. Deze vinden vaak plaats in
georganiseerd verband en hebben in toenemende mate een relatie met
buitenlandse radicale groeperingen. Ook lijken de acties zich te
verharden. De exacte schade is niet vast te stellen, maar loopt in de
miljoenen euro's. Het betreft de geleden schade aan bedrijfspanden,
derving van inkomsten en hogere verzekeringspremies. Tevens is er veel
emotionele schade als gevolg van bedreigingen en intimidaties van
personen (en van hun familieleden) die werkzaam zijn in de betreffende
bedrijfssectoren.
AIVD-rapport
Het AIVD-rapport `Dierenrechtenactivisme in Nederland, grenzen tussen
vreedzaam en vlammend protest' geeft aan dat het
dierenrechtenactivisme in Nederland zowel divers als diffuus is. Het
wordt vanuit verschillende invalshoeken en motieven bedreven. Uit het
rapport blijkt bijvoorbeeld dat dierenrechtenactivisten niet altijd,
zoals vaak verondersteld, links georiënteerd zijn, maar ook vanuit
extreem-rechtse invalshoek handelen. Een andere categorie is
a-politiek. Uit het rapport van de AIVD blijkt eveneens dat het
overgrote deel van de activisten zich beperkt tot vreedzame acties en
poogt door middel van demonstraties en het uitdelen van pamfletten de
politiek en samenleving te attenderen op het dierenleed. Een kleinere
groep maakt gebruik van verdergaande acties zoals blokkades,
bezettingen en vernielingen om hun boodschap kracht bij te zetten. Een
zeer kleine groep is zo extreem gewelddadig, dat sommige activiteiten
dicht in de buurt komen van de delictsomschrijving in de Wet
terroristische misdrijven. Zij willen tot het uiterste gaan om het lot
van dieren gunstig te beïnvloeden.
Deze laatste personen of organisaties hebben de bijzondere aandacht
van de AIVD. Immers zij proberen via ondemocratische weg hun doel te
bereiken. Door onderzoek tracht de AIVD zicht te krijgen in de aard,
ernst en omvang van het fenomeen. De AIVD beoogt door middel van het
identificeren en door informatieverschaffing radicale elementen aan te
pakken.
Aanpak
De overheid heeft daarom besloten de aanpak van radicaal
dierenrechtenactivisme als nationale prioriteit aan te duiden. Alle
incidenten worden via de politieregio's centraal gemeld bij het
Nationaal Informatieknooppunt en onderzocht door de Nationale
Recherche. Op die wijze komt er een beter zicht op mogelijke relaties
tussen verschillende actie's en de personen die daar bij betrokken
zijn. Door een landelijke aanpak wordt de expertise in tactisch en
operationeel opzicht gebundeld. Hierdoor kan ook zicht worden gehouden
op een meer adequate incidentenbehandeling in de regio's. Over het
sneller treffen van maatregelen en reageren op incidenten zijn de
regio's bovendien aan het begin van dit jaar reeds aangeschreven door
het College van procureurs-generaal. Het gaat om een meer uniforme en
intensieve aanpak, waarbij alle bedrijven waar een dierenrechtenactie
plaatsvindt worden bezocht en op sporen worden onderzocht. Ook dient
er meer aandacht te zijn voor de wijze waarop met slachtoffers wordt
omgegaan.
Verder hebben de betreffende diensten contact met de branches om
informatie uit te wisselen. Zo kan er tevens gewerkt worden aan een
sterkere informatiepositie. De Nationale Recherche onderhoudt tevens
contacten met de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst om
informatie uit te kunnen wisselen over personen en groeperingen.
Slachtoffers van genoemde acties kunnen 24 uur per dag rechtstreeks
melding doen van incidenten bij de KLPD.
Websites: Externe link www.aivd.nl en Externe link
www.landelijkparket.nl
Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties