NOVIB

Ontmantelen Muur op Palestijns gebied voorwaarde voor vrede

34 Nederlandse en Europese organisaties:
Ontmantelen Muur op Palestijns gebied is voorwaarde voor vrede

9 juli 2004

Vandaag heeft het Internationaal Gerechtshof advies uitgebracht over de Muur, die Israël bouwt op de bezette Westelijke Jordaanoever, Oost-Jeruzalem inbegrepen. 32 Nederlandse organisaties en twee Europese netwerken verwelkomen de uitspraak van het hoogste juridische orgaan van de VN en dringen aan op onmiddellijke en effectieve maatregelen tegen de Muur. Als voorzitter van de Europese Unie heeft Nederland een bijzondere verantwoordelijkheid om het advies van het Hof om te zetten in maatregelen.

In zijn advies heeft het Hof bepaald dat de Muur en alle bijbehorende maatregelen in strijd zijn met het internationaal recht. Het Hof heeft verklaard dat Israël de bouw van de Muur moet stopzetten en de delen moet ontmantelen die in bezet gebied zijn geplaatst. Bovendien moet de schade, die door de bouw van de Muur in bezet gebied is veroorzaakt, door Israël vergoed worden. Tot slot wordt de internationale gemeenschap door het Hof opgeroepen om toe te zien op beëindiging van de onwettige situatie, die het gevolg is van de bouw van de Muur.

Het advies van het Hof is een bevestiging van wat al enige tijd bekend is: de Muur is illegaal. Al op 27 oktober 2003 nam de Algemene Vergadering van de VN resolutie ES-10/13 aan, waarin de Muur werd omschreven als zijnde 'in strijd met relevante bepalingen van het internationaal recht.'

De afgelopen maanden hebben talrijke mensenrechtenorganisaties, waaronder Amnesty International, Human Rights Watch, Al-Haq en B'Tselem, maar ook het Internationale Rode Kruis, de Muur gekwalificeerd als een schending van het internationaal recht. Duidelijk is vastgesteld dat de Muur als maatregel ter versterking van Israëls veiligheid alle legitimiteit ontbeert.

De gevolgen van de Muur voor de Palestijnen zijn inmiddels bekend. Zij veroorzaakt op grote schaal mensenrechtenschendingen: honderdduizenden burgers worden erdoor in hun bewegingsvrijheid belemmerd, verliezen de toegang tot hun land en water en raken geïsoleerd van werk, scholen en ziekenhuizen. Duizenden Palestijnen, verpauperd en afkomstig uit enclaves die zijn gecreëerd door de Muur, hebben huis en haard verlaten en zich elders moeten vestigen. Als de bouw van de Muur wordt voortgezet, dreigen tienduizenden andere Palestijnen hetzelfde lot te ondergaan.

De politieke gevolgen van de Muur zijn niet minder verstrekkend. Het merendeel van de nederzettingen in bezet gebied, illegaal volgens het internationaal recht, en van de kolonisten wordt door de Muur bij Israël ingelijfd. Daarbij worden grote stukken Palestijns land de facto geannexeerd. Uitvoering van de 'routekaart naar vrede' en het ontstaan van een levensvatbare Palestijnse staat worden hierdoor onmogelijk en het vooruitzicht op een rechtvaardige en duurzame vrede in het Midden-Oosten verdwijnt.

In het licht van de onwettigheid en catastrofale gevolgen van de Muur laat het gedrag van de EU-lidstaten ernstig te wensen over. Weliswaar hebben alle lidstaten gestemd vóór VN-resolutie ES-10/13 die Israël oproept de bouw van de Muur te staken en ongedaan te maken, maar in de praktijk zijn geen maatregelen genomen om Israël te bewegen hieraan gehoor te geven. Ongehinderd en in versneld tempo kan Israël de bouw van de honderden kilometers lange Muur voortzetten, met alle humanitaire en politieke gevolgen van dien. Ook de EU is in dat opzicht nalatig, hetgeen haar medeverantwoordelijk maakt voor het onrecht dat de Muur veroorzaakt.

Gezien het gebrek aan handhaving is toe te juichen dat het Hof de Verdragspartijen van de Vierde Geneefse Conventie, waaronder alle EU-lidstaten, herinnert aan hun verplichting om Israëls naleving van de Conventie te waarborgen. De Muur is een schending van dit verdrag, dat de bescherming van burgers onder bezetting regelt.

In het belang van een rechtvaardige oplossing van het conflict en een duurzame vrede tussen Israël en de Palestijnen, roepen de organisaties en netwerken de EU en haar lidstaten op deze verplichting na te komen. Alle nodige politieke, diplomatieke en economische middelen dienen ingezet te worden, om Israël te bewegen de bouw van de Muur onmiddellijk te stoppen en het deel te ontmantelen dat al in bezet gebied is gebouwd.
Alle gerelateerde schade dient door Israël gecompenseerd te worden.

De organisaties en netwerken waarderen dat Nederland het EU-voorzitterschap wil benutten om een actieve rol te spelen bij het zoeken naar een oplossing voor het Israëlisch-Palestijnse conflict. In dit kader dient Nederland binnen de EU overeenstemming tot stand te brengen over effectieve maatregelen tegen de Muur, op basis van de verplichtingen van de lidstaten onder het internationaal recht en de doelstellingen van de EU op het gebied van de mensenrechten.

Voortbouwend op het advies van het Hof dienen de EU-lidstaten het nemen van adequate maatregelen door de VN te ondersteunen, opdat alle schendingen van het internationaal recht die het gevolg zijn van de bouw van de Muur worden beëindigd en vrede een kans krijgt. Een rechtvaardige vrede tussen Israël en de Palestijnen is alleen mogelijk zonder de Muur.


--------------------------------