Ministerie van Algemene Zaken

Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties Bestuurlijke Vernieuwing en Koninkrijksrelaties
Persbericht ministerraad
9 juli 2004

INTERDEPARTEMENTAAL BELEIDSONDERZOEK VERZELFSTANDIGDE

ORGANISATIES OP RIJKSNIVEAU

Recentelijk is het interdepartementaal beleidsonderzoek naar verzelfstandigde organisaties op rijksniveau afgerond met het rapport getiteld, Een herkenbare staat: investeren in de overheid. De ministerraad heeft op voorstel van minister De Graaf voor Bestuurlijke Vernieuwing en Koninkrijksrelaties en minister Zalm van Financiën ingestemd met toezending aan de Tweede Kamer van dit rapport. Het kabinet wil vóór 1 januari 2005 met een standpunt op het rapport komen. Tot die tijd is er ruimte voor politieke en maatschappelijke discussie. Op de website van het Programma Andere Overheid wordt de mogelijkheid geopend om commentaar te leveren.

Een werkgroep onder leiding van oud-staatssecretaris Kohnstamm heeft bekeken hoe de verantwoordingslijnen tussen rijksoverheid en zelfstandige bestuursorganen (zbo's) helderder kunnen worden vormgegeven, met name in staatsrechtelijke zin. Volgens het rapport is er winst te boeken in termen van staatsrechtelijke duidelijkheid. Er zijn geen aanwijzingen dat zelfstandige bestuursorganen disfunctioneren, maar er heerst onduidelijkheid over de reikwijdte van de ministeriële verantwoordelijkheid.

In de voorkeursvariant van de commissie is de minister verantwoordelijk voor alle organisaties die rijkstaken uitvoeren. Slechts als de onafhankelijkheid van de uitvoering in het geding is, kan de uitoefening van bepaalde bevoegdheden aan de ministeriële verantwoordelijkheid worden onttrokken. Andere varianten staan beperkt uitzonderingen op deze `koninklijke weg' toe. Het rapport beklemtoont dat een en ander slechts is te realiseren, als tegelijkertijd de rijksdienst verandert.

RVD, 09.07.2004