Artsen zonder Grenzen
Positief testresultaat grote stap vooruit voor HIV/aidsbehandeling in
ontwikkelingslanden
vrijdag 2 juli 2004
De combinatietherapie van drie generieke aidsremmers in één tablet is
voor het eerst bij een open klinische studie in een ontwikkelingsland
succesvol gebleken. Uit vervolgonderzoek onder 60 behandelde patiënten
in Yaoundé (Kameroen) bleek de uitstekende werkzaamheid en veiligheid
van een generieke combinatie in een vaste dosering.
De uitkomsten van deze klinische test (ANRS 1274) zijn gepubliceerd in
The Lancet door een onderzoeksteam van het Institut de recherche pour
le développement (IRD) in Kameroen en Artsen zonder Grenzen in
Zwitserland.
Vast gedoseerde generieke combinaties fixed-dose combinations (FDCs)
van antiretrovirale medicijnen zijn een bepalende factor voor de
toegankelijkheid van HIV/aidsbehandeling in ontwikkelingslanden. FDCs
bevatten drie aidsremmers in één tablet en hebben het dubbele voordeel
dat ze eenvoudig kunnen worden ingenomen en aanzienlijk goedkoper zijn
dan merkmedicijnen.
Door gebrek aan wetenschappelijk bewijs voor de werkzaamheid van FDCs
weigert een aantal internationale aidsdonoren tot dusver deze
behandelingen te financieren, zelfs nu ze onlangs voorlopig zijn
erkend door de Wereldgezondheidsorganisatie.
ANRS 1274 is de eerste test die wetenschappelijk bewijs levert voor de
werkzaamheid en veiligheid van een FDC in een klinische studie. De
uitkomsten zijn gepubliceerd in The Lancet van 3 juli 2004.
De ANRS-test 1274 werd in het kader van het Kameroense
aidsbestrijdingsprogramma uitgevoerd in twee ziekenhuizen in Yaoundé
(het Centraal Ziekenhuis en het Militair Ziekenhuis) door een team
onderzoekers van het IRD in Kameroen en de Zwitserse zusterorganisatie
van Artsen zonder Grenzen. Van de 60 HIV-geïnfecteerden die aan de
test meededen, had 92% aids. De patiënten werden behandeld met
Triomune®, een FDC waarin generieke versies van drie antiretrovirale
medicijnen uit twee verschillende categorieën zijn verwerkt:
lamivudine, stavudine en nevirapine. Het behandelingsregime was één
tablet s morgens en één tablet s avonds.
Triomune® wordt geproduceerd door het Indiase farmaceutische bedrijf
Cipla. Deze generieke combinatie is nu een van de meest gebruikte
medicijnen voor eerstelijnsbehandeling in ontwikkelingslanden.
De test toont zeer overtuigend aan dat FDCs kunnen worden
voorgeschreven voor eerstelijns behandeling in ontwikkelingslanden,
verklaart Eric Delaporte van het IRD en de universiteit van
Montpellier. Hij coördineerde het onderzoek samen met Sinata
Koulla-Shiro van het Centraal Ziekenhuis en Eitel Mpoudi-Ngole van het
Militair Ziekenhuis in Yaoundé. Vervolgonderzoek toonde aan dat bij
80% van de patiënten na zes maanden dat de viruslast niet meer
meetbaar was. Het herstel van het immuunsysteem was significant, met
een toename van de mediaan van 83 CD4 lymphocyten/mm3 na zes maanden.
De behandeling was zeer veilig. In slechts één geval werd de therapie
stopgezet als gevolg van negatieve bijwerkingen.
Een farmacologische studie liet zien dat de antiretrovirale
concentraties in het plasma zeer bevredigend waren en gelijkwaardig
aan die van patiënten die werden behandeld met merkmedicijnen.
Deze generieke, vast gedoseerde combinatie levert resultaten op die
vergelijkbaar zijn met die van tripeltherapie met merkmedicijnen in de
Westerse wereld, merkt Eric Delaporte op. Wetenschappelijke twijfel
kan hierdoor niet langer als argument worden gebruikt tegen
grootschalige toepassing van FDCs in de ontwikkelingslanden. Toch zegt
de minister van Volksgezondheid in Kameroen, Urbain Olanguena Awono:
Het onderzoek moet worden voortgezet om deze uitstekende resultaten op
langere termijn te bevestigen.
In Kameroen, waar antiretrovirale therapie door de overheid wordt
gesubsidieerd, kost de behandeling met Triomune® 20 dollar per maand.
Een gelijkwaardige tripeltherapie met merkmedicijnen kost 35 dollar.
In andere landen kan het verschil in kosten oplopen tot wel 100%. De
aangetoonde werkzaamheid van generieke FDCs betekent dat het voortaan
mogelijk moet zijn meer HIV-geïnfecteerden toegang tot de behandeling
te geven.
Artsen zonder Grenzen is begonnen met het behandelen van HIV-positieve
mensen met aidsremmers in een afgelegen gebied in Zambia, zegt Joke
van Peteghem, landencoördinator voor AzG in Zambia. Het is erg
belangrijk dat mensen elke dag de medicijnen nemen, en om dat
makkelijker te maken gebruiken wij de 3-in-1 combinatiepreparaten. Tot
nu toe zien wij goede resultaten: mensen nemen in medicijnen trouw in,
worden beter en kunnen weer aan het werk en voor hun familie zorgen.
In ben blij dat deze studie bevestigt wat wij bij onze patiënten al
zien!.
---