juli 2004
Geheugenmetaal geïmplanteerd bij scoliosepatiënt
Artsen in het Academisch Ziekenhuis Groningen hebben geheugenmetaal
geïmplanteerd bij een scoliosepatiënt. Het is voor het eerst in de
wereld dat geheugenmetaal als rugfixatie-systeem bij scoliosepatiënten
wordt gebruikt. Dit metaal is ontwikkeld in een STW-project van de
Universiteit Twente en het AZG.
Het geheugenmetaal is een metaallegering van nikkel en titanium en
heeft eigenschappen die in het gebruikelijke chirurgische metaal niet
terug te vinden zijn. Het geheugenmetaal is elastisch en kan verbogen
worden waarna het bij een bepaalde temperatuur weer de originele
rechte vorm aanneemt. Voor deze operatie is het geheugenmetaal zo
gemaakt dat het bij lage temperaturen (onder de 28°Celsius) buigbaar
is, zodat de chirurg het metaal aan de gekromde rug kan bevestigen.
Zodra het metaal de lichaamstemperatuur bereikt herinnert het zich
zijn oorspronkelijke rechte vorm en neemt die weer aan. De rug wordt
dus door het metaal rechtgetrokken.
Orthopedisch chirurg dr. Albert Veldhuizen kwam op het idee om
geheugenmetaal te gebruiken in de orthopedische chirurgie toen hij in
1988 zag dat de uitklapbare koplampen van Japanse sportwagens door
geheugenmetaal werden aangestuurd. Hij zag mogelijkheden in de
medische toepassing van het bijzondere metaal en nam contact op met de
Technische Universiteit Twente waar de afdeling Werktuigbouwkunde al
experimenten met het geheugenmetaal deed. Na afloop van het
STW-onderzoek onder leiding van prof. ir. Jan Cool aan de Universiteit
Twente kon dr. Veldhuizen in december 2002 de eerste orthopedische
patiënt met geheugenmetaal behandelen. Het ging toen om een patiënt
met een verschoven lendenwervel. Toen al werd de hoop uitgesproken om
op korte termijn ook scoliosepatiënten met geheugenmetaal te kunnen
helpen.
Scoliose is een vergroeiing van de wervelkolom waardoor de rug krom
trekt. In Nederland worden jaarlijks ongeveer 500 scoliosepatiënten
met gewoon chirurgisch metaal (titanium) geopereerd. Het nadeel bij de
gebruikelijke chirurgische materialen is dat de fixatie zo stevig is,
dat er geen enkele beweging meer mogelijk is tussen de wervels,
terwijl bekend is dat een klein beetje beweeglijkheid de aangroei van
bot stimuleert. Met deze nieuwe techniek, gebruikmakend van de
elasticiteit van het geheugenmetaal, blijft deze beweeglijkheid
aanwezig.
Inmiddels wordt ook in Engeland en in Spanje geheugenmetaal in de
orthopedische chirurgie toegepast. Naar verwachting zullen
scoliosepatiënten over ruim een jaar ook in andere Nederlandse
ziekenhuizen terecht kunnen voor een geheugenmetaaloperatie.
Bron: Academisch Ziekenhuis Groningen, en Universiteit Twente
---
TOP Laatste wijziging: 25-08-2004
Reacties naar: webmaster@stw.nl
Technologie Stichting STW