Ingezonden persbericht
PERSBERICHT
Architectuurcentrum Aorta presenteert:
Excursie: landgoed Amelisweerd
(Landschaps)architectuur
Zondag 27 juni 11.00 uur
De meeste mensen kennen Amelisweerd als een tot recreatiegebied uitgegroeid natuurgebied met een gezellig pannenkoekenhuis. Maar ook uit de zeventiger jaren waarin de plannen voor de beruchte A27 werden gemaakt en tegenstanders zich aan bomen ketenden. Een groot deel van het gebied werd echter in de middeleeuwen aangelegd als park dat onderdeel uitmaakte van drie verschillende landgoederen. Amelisweerd dankt zijn naam aan Amelis de Insula, een ridder die zich in 1224 aan de Kromme Rijn vestigde. Er is nauwelijks iets bekend van de oude bebouwing van de ridderhofstad Oud Amelisweerd. Wel van de bouw van een statig classicistisch landhuis in 1770. Binnen noch buiten valt de bouwheer een teveel aan krullen en tierlantijnen te verwijten. Dit gebouw en grote delen van het oorspronkelijke interieur zijn bewaard gebleven, vooral het prachtige 18e eeuws Chinese behang. Bij de bouw diende een stadshuis aan de Wittevrouwenstraat als voorbeeld. In de tuinen is de overgang van de Rococo stijl naar de vroege landschapsstijl duidelijk zichtbaar.
Het landgoed wordt geflankeerd door de landhuizen Nieuw Amelisweerd en Rhijnauwen.
De naam Rhijnauwen is waarschijnlijk afgeleid van een oud woord voor de natte weidegronden langs de Rijn, genaamd auen . In de eerste helft van de 14e eeuw waren de leden van het geslacht Van Lichtenberg de eigenaar. Deze familie was destijds een van de machtigste families van Utrecht en bezat tevens Groot Lichtenberg dat tegenwoordig deel uitmaakt van het stadhuis van Utrecht. Ook Rhijnauwen is in de 18e eeuw in een sobere classicistische stijl verbouwd. Hier is echter de geschiedenis als verdedigbare ridderhofstad nog duidelijk zichtbaar. Naast het hoofdhuis bevinden zich het poort/dienstgebouw uit de 18e eeuw. Via de onderdoorgang en een bruggetje krijgen bezoekers nog een indruk van de gracht die ooit de voorburcht omgaf. Vlak voor de stalgebouwen is nog een duiventoren zichtbaar, die inmiddels tot woonruimte verbouwd.
Nieuw-Amelisweerd ontstond door het opsplitsen van de waard Amelisweerd in Oud en Nieuw Amelisweerd. Ook de boerenhofsteden de Boeije en de Kleine Kuil en zes woningen maakten deel uit van het gebied. In 1810 komen beide delen in het bezit van koning Lodewijk Napoleon. Op Nieuw-Amelisweerd wilde hij zijn manschappen vestigen en zelf wilde hij op Oud-Amelisweerd gaan wonen. In Nieuw Amelisweerd is de latere landschapsstijl van rond 1860 te herkennen. De drie landhuizen hebben nu verschillende functies als jeugdherberg (Rhijnauwen), museum/bewoning (Oud Amelisweerd) en appartementen (Nieuw Amelisweerd). Naast een beknopte geschiedenis van de landgoederen gaat de excursie in op de hedendaagse bestemmingen van dit soort 17e-eeuwse landhuizen.
De wandeling start bij Bezoekerscentrum Oud Amelisweerd, Koningslaan 11A.
Deelname excursie: euro 7,50; vrienden van Aorta, studenten en U-pas-houders: euro 6,25
Aanvang : 11.00 uur
Duur: ca. 1 ½ uur
Vertrek: Bezoekerscentrum Oud Amelisweerd Koningslaan 11A
Inschrijving en informatie: Van tevoren reserveren is noodzakelijk. U kunt zich per e-mail opgeven (tours@aorta.nu), maar ook telefonisch of aan de balie.
Bij onvoldoende aanmeldingen gaat de excursie niet door.
Architectuurcentrum Aorta is geopend van woensdag t/m vrijdag van 12.00 - 17.00 uur en op zaterdag van 13.00 - 17.00 uur. Achter de Dom 14 Utrecht, tel. (030) 2321686.
Noot voor de redactie
Ingezonden persbericht