Ingezonden persbericht
Nieuws op www.wijninfo.nl
Nieuwsbulletin Wijninformatiecentrum, nr. 16, jaargang 2004
Door René van Heusden
Oogst 2004 Zuidelijk Halfrond
Chili 2004 - Grillig weer, wisselende kwaliteit
Chili kende een zeer heterogene oogst 2004 met grote verschillen per gebied ten gevolge van grillige weersomstandigheden. De kwaliteit varieert derhalve van zeer goed tot net aan voldoende. Ramingen van het volume zijn nog erg onduidelijk, maar wel staat vast dat dat een stuk lager zal zijn dan de 600 miljoen liter van 2003.
De winter was vochtiger dan normaal, het voorjaar koeler. Strenge vorst zorgde in een groot deel van het land voor schade en met name in het 'witte' Casablanca. Daar ging ongeveer een kwart van de opbrengst verloren. Daarna werd het dusdanig warm dat in het 'rode' Maipo en Rapel de bloei een à anderhalve week eerder begon dan normaal. Een probleem was echter dat de warmte in maart bleef aanhouden, waardoor het gevaar dreigde van een ongelijke rijping met al wel de nodige suikers maar nog onvoldoende ontwikkeling van tannines en kleurstoffen. De druiven waren klein en hadden dikke schillen. Afkoeling en wat regen begin april waren dan ook zeer welkom, zodat de rijping min of meer normaal ten einde kon gaan. Niettemin begon de pluk al vroeg - de eerste trossen werden al begin februari geoogst - en veelal wel twee tot drie weken eerder dan normaal. De regen in de tweede helft van april liet zich vooral in een zuidelijk gebied als Curicó voelen, minder in meer centrale regio's als Rapel en Maipo. Het noorden, met o.a. Aconcagua, bleef zelfs helemaal droog.
De witte rassen hebben het in de regel goed gedaan, vooral in Casablanca. Bij de blauwe rassen had de merlot de nodige last van de warmte, maar kwam de cabernet sauvignon goed voor de dag. Anders dan de cabernet sauvignon had de zeer laat rijpende carmenère het dit jaar erg moeilijk vanwege de aprilregens. De kwaliteit ervan is daarom nogal wisselend. De aanhoudende natheid regen dwong producenten ertoe hun carmenère vroegtijdig te plukken, voor het moment van optimale rijpheid.
Argentinië 2004 - Derde topjaar op rij
Argentinië heeft na 2002 en 2003 ook met 2004 weer een oogst van zeer hoge kwaliteit bij een aantrekkelijk volume. Het seizoen 2003/2004 werd in Mendoza over het algemeen gekenmerkt door prima omstandigheden. Alleen in het laatste stadium kreeg men last van regen. De vegetatiecyclus begon met een droge winter en een vrij warm voorjaar. Dat laatste zorgde voor een gezonde vruchtzetting. Bepalend voor het verdere verloop van de groei en rijping waren warmte en droogte. Minder positief was dat plaatselijk wat schade werd veroorzaakt door harde wind. Ondanks de warmte met temperaturen van boven de 40 graden rijpten de druiven pas laat, mede geholpen door afkoeling en wat regen in maart. Door de verlengde hangtijd bereikten ook de tannines van de blauwe rassen een goede rijpheid. Witte druiven als sauvignon, chardonnay en torrontés deden het allemaal goed. Bij de blauwe een zelfde vaststelling voor merlot en syrah. Bijzonder goed geslaagd dit jaar en zo mogelijk nog beter dan in 2003 is de malbec, de 'nationale' druif van Argentinië. Enkel de late cabernet sauvignon was iets wisselvalliger vanwege de regen en een daling in temperatuur aan het einde van de oogst.
Zuid-Afrika 2004 - Late pluk, onverwacht groot volume
Zelden heeft Zuid-Afrika zo'n ongewone oogst gehad als die in 2004. Het was een oogst met een uitzonderlijke late en langdurige pluk én een onverwacht grote opbrengst. Iedereen rekende vooraf op een bescheiden volume, maar achteraf blijkt juist sprake van een recordomvang. In totaal werd 1,3 miljoen ton fruit geoogst (inclusief druiven voor brandy, concentraat, sap etc.), ruim 6,5% meer dan in 2003. Enige nuance is hier overigens wel geboden. Gebieden als Paarl en Swartland oogstten vanwege de droogte namelijk minder dan vorig jaar, terwijl 'bulkgebieden' als Oranjerivier en Worcester sterk in de plus zaten. Belangrijker is dat de kwaliteit weinig te wensen over liet. 2004 haalt misschien niet hetzelfde niveau als 2003, maar het is alleszins geslaagd en heeft enkele spectaculaire uitschieters bij rood.
De trefwoorden voor de weerscondities van het groeiseizoen 2003/2004 zijn: koel en droog. Na de pluk in 2003 bracht de herfst de nodige neerslag, gevolgd door warm en droog weer. Dit zorgde voor een laat afvallen van de bladeren en een goede opbouw van reserves. De winter was koel en een stuk droger dan gewoonlijk, waardoor de waterreserves onder het normale niveau bleven. Ook het voorjaar was dusdanig koel dat de knopvorming anderhalf tot twee weken later plaaatsvond dan gewoonlijk. Dankzij mooi weer en de goede reserves verliep de groei aanvankelijk voorspoedig. Het koele weer in oktober en november zorgde evenwel voor een lange bloeiperiode en in een later stadium voor een ongelijke vruchtzetting. Dit vereiste het verwijderen van onderontwikkelde trossen teneinde een gelijkmatige rijping te krijgen. De véraison (verkleuring van de druiven) voltrok zich 10 tot 14 dagen later dan gemiddeld. Als gevolg van de droogte verkeerde het fruit vrijwel overal in perfecte conditie. Dit bleek van groot belang, gelet op de lange hangtijd die veroorzaakt werd door de lage temperaturen. Groei en rijping verliepen dusdanig traag dat begin maart het meeste fruit nog aan de stok hing. Normaliter is het meeste dan al geplukt. Voor extra vertraging zorgden zowel een hittegolf in februari als regen begin maart. Pas rond Pasen, d.w.z. in de tweede week van april, werden de laatste druiven geplukt. Van deze lange hangtijd hebben vooral blauwe rassen geprofiteerd, met voorop de laat rijpende cabernet sauvignon (dé ster van 2004!) en als goede tweede de shiraz. Voor wit was het daarentegen zaak om het fruit voor de hittegolf in februari geoogst te hebben. Sauvignon lijkt veelbelovend.
Australië 2004 - Recordopbrengst en goede kwaliteit
Australië heeft met de oogst 2004 voor de zoveelste keer een record gebroken. Het volume kwam uit op 1,755 miljoen ton, 9% meer dan in het vorige recordjaar 2002 (1,6 miljoen) en maar liefst 25% meer dan in het door droogte geplaagde 2003 (1,39 miljoen). Slechts 5% van de stijging komt voor rekening van wijngaarden die voor het eerst in productie gekomen zijn. De voornaamste reden voor de toename is het einde van de verschroeiende droogte. In alle gebieden regende het eindelijk weer eens. De neerslag viel vooral in de winter en in het vroege voorjaar. Voor het overige was 2003/2004 een voor Australische begrippen relatief koel en ook droog seizoen. Pas aan het begin van de zomer werd het warm. Dit gaf de rijping een prima start zonder noemenswaardige stress te veroorzaken. Eveneens positief was dat er nauwelijks ziektes optraden en dat de rijping in de meeste gevallen heel gelijkmatig verliep. Over de hele linie is de kwaliteit misschien niet zo goed als in 2002 vanwege regionale verschillen door hittegolven, maar op z'n best vergelijkbaar met 1998. Gebieden die het erg goed gedaan hebben zijn o.a. Coonawarra, Yarra Valley en Margaret River.
Warmere gebieden in South Australia zoals Barossa en Clare Valley kregen in februari met zeer hoge temperaturen af te rekenen, wat tot een vertraging in de rijping leidde. De herfst bood hier echter uitstekende condities - veel licht overdag en afkoeling 's nachts - voor de laatste fase van de rijping. Het fruit beschikte zodoende over een perfecte gezondheid en een evenwichtige samenstelling. Coonawarra was wel warm, maar kreeg geen hittegolf te verduren. Ook McLaren Vale bleef hiervoor gespaard en kende zelfs een koeler groeiseizoen dan normaal. De witte wijnen van het koele Adelaide Hills profiteerden van de lange rijping. Met name de chardonnay behield daardoor een goede zuurgraad.
De Hunter Valley in New South Wales blijft dit jaar een beetje achter als gevolg van de zware regens. Voor de Yarra Valley in Victoria was 2004 een topjaar voor zowel wit als rood, omdat het geen last kreeg van warmte of andere extremiteiten. Margaret River in Western Australia had een koel groeiseizoen tot in maart, toen het daar ineens erg warm werd. Vroege witte rassen als chardonnay en sauvignon waren toen al geplukt. Bij de late rassen lijkt met name de cabernet het er goed van afgebracht te hebben.
Druiven voor rode wijn waren in 2004 goed voor 60% van de Australische oogst, met de aantekening dat voor sommige variëteiten nu wel sprake is van een overaanbod op de markt. Dit geldt ondermeer voor cabernet sauvignon en shiraz. Prijzen van deze druiven zijn inmiddels al fors gedaald. Naar verwachting zal een eventuele verdere productiegroei in de komende jaren van witte rassen (moeten) komen.
Nieuw Zeeland 2004 - Recordopbrengst, goede kwaliteit
Nieuw Zeeland schaart zich in het rijtje van landen die in 2004 een recordoogst realiseerden. De ramingen lopen uiteen van 175 tot 190 duizend ton, ruim tweemaal zo veel als in 2003 en ook ruim boven de 118 duizend ton van 2002. Een van de redenen hiervoor is dat het Nieuw Zeelandse wijngaardareaal de afgelopen paar jaar met niet minder dan 30% is toegenomen, onder meer in een bekend gebied als Marlborough.
De zomer zette in met warm en droog weer. Februari was echter koeler, natter en winderiger. Behalve dat dit de rijping afremde, zorgde dit ondanks een begin van rotting op sommige plaatsen niet voor onoverkomelijke problemen; de druiven waren nog hard en in ruime hoeveelheid voorhanden. Eind februari verbeterde het weer aanzienlijk, waardoor het gevaar van verdere verspreiding van rotting week. Wel bleef het vrij koel, wat zorgde voor een vertraging in de rijping. De pluk begon anderhalf tot twee weken later dan gebruikelijk. In bepaalde gebieden zorgde de trage rijping voor een hogere zuurgraad dan normaal. Er lijkt dan ook eerder sprake van een goede dan van een uitstekende oogst, al lijkt chardonnay wel sterk gepresteerd te hebben. Bij de sauvignon ligt dat wat anders. Vooral in wijngaarden met hoge opbrengsten had die het soms moeilijk om optimaal rijp te worden. Ook in kwantitatief opzicht is de situatie niet ideaal, want door het grote volume zijn de prijzen onder druk komen te staan. Opmerkelijk, want nog maar kort geleden bestond er juist vrees dat men niet aan de vraag voor export zou kunnen voldoen. De enige echt zware tegenvaller in 2004 komt uit Central Otago dat tot tweemaal toe zware vorstschade opliep en een groot deel van zijn pinot noir oogst verloren zag gaan.