Artikel uit Trouw van 6 juni 2004
Wat ruimte voor euthanasie bij dementerende
UTRECHT - Er is een 'muizengaatje' juridische ruimte voor het
toepassen van euthanasie bij mensen die lijden aan de ziektes van
Alzheimer of Huntington of die in een beginnend stadium van dementie
verkeren. Dat zei procureur-generaal De Wijkerslooth gisteren op een
artsensymposium over euthanasie in Utrecht.
Volgens de procureur is drie keer afgezien van vervolging van artsen
die euthanasie hebben toegepast bij patiënten met de ziekte van
Huntington. Datzelfde gebeurde vorig jaar bij een huisarts die een
alzheimerpatient hulp had geboden bij zelfdoding.
De Wijkerslooth sprak gisteren op het symposium, georganiseerd door de
Koninklijke Nederlandsche Maatschappij tot bevordering der Geneeskunst
(KNMG). De artsenorganisatie wil de discussie aanzwengelen over de
vraag of euthanasie geoorloofd is bij mensen die lijden aan een
beginnende dementie. J. Legemaate,juridisch adviseur van de KNMG,
concludeerde dat gezien de juridische praktijk en de uitspraken van De
Wijkerslooth er 'ruimte' is voor die discussie. Tot nog toe was dat
onderwerp vrijwel taboe.
De Wijkerslooth beklemtoonde de beperkte juridische mogelijkheden. Hij
ging in op een 64-jarige patiënt die verkeerde in het beginstadium van
de ziekte van Alzheimer. Op zijn verzoek verleende de huisarts hulp
bij zelfdoding. Op zich, aldus De Wijkerslooth, is' Alzheimer'
onvoldoende indicatie om over te gaan tot hulp bij zelfdoding of
euthanasie. Maar er kan sprake zijn van ondraaglijk en uitzichtloos
lijden bij iemand die weet dat hij gaat dementeren. Dat moet dan wel
door een psychiater worden vastgesteld. In zo'n geval wordt aan de
criteria voldaan en kan worden besloten tot euthanasie.
De Wijkerslooth verwees naar het Chabot-arrest. De psychiater Chabot
ging over tot euthanasie bij een zeer depressieve vrouw. Volgens hem
was sprake van uitzichtloos en ondraaglijk lijden. Chabot werd niet
vervolgd. In het geval van de alzheimerpatient had de huisarts
onvoldoende de vraag beantwoord of sprake was van ondraaglijk lijden.
De arts had geen psychiater geraadpleegd. De procureurs-generaal
besloten de zaak te seponeren op voorwaarde dat de huisarts zich niet
weer schuldig maakt aan onzorgvuldig handelen.
De KNMG bepleit een landelijke richtlijn voor terminale sedatie.
Daarbij wordt een patiënt de stervensfase in een diepe slaap gebracht,
zodat hij geen pijn meer lijdt. Doel is meestal niet
levensbeëindiging, maar dat kan wel het gevolg zijn, zodat de
scheidslijn vaag is. Richtlijnen zouden meer duidelijkheid moeten
geven.
Nederlandse Vereniging voor Vrijwillige Euthanasie