VNG
Commissie Autonomie:handvest bestuurlijke verhoudingen noodzakelijk
Persbericht
Commissie Autonomie: Handvest voor bestuurlijke verhoudingen noodzakelijk
De onafhankelijke Commissie Autonomie, heeft vandaag haar rapport
'Brief van de gemeente aan het Rijk, over de bestuurlijke verhoudingen
tussen het Rijk en de gemeente' aangeboden aan dhr. W.J. Deetman,
voorzitter van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG). De
commissie stond onder voorzitterschap van drs. H.B. Eenhoorn en werd
begeleid door prof. dr. F. Fleurke. De VNG bespreekt het rapport van
de commissie tijdens de Algemene Ledenvergadering die op 9 juni in
Zaanstad wordt gehouden.
De commissie vindt dat van Rijkszijde een verslonzing van de
bestuurlijke verhoudingen dreigt, als de partijen elkaar niet goed bij
de les houden. De punten van zorg zijn gelegen in de hoge mate van
prestatiesturing door het Rijk, de beperkte financiële ruimte voor
gemeenten en de gebrekkige transparantie van gemeenten.
De commissie is van mening dat er geen sprake is van een tendens tot
centralisatie. Gemeenten voldoen aan de norm dat ze frequent autonome
beslissingen nemen over vraagstukken die een bepaalde
beleidsintegratie op lokaal niveau vereisen.
Kern van de voorstellen van de Commissie Autonomie is de ontwikkeling
van een Handvest voor de bestuurlijke verhoudingen.
De commissie concludeert dat op dit moment enige waarborg voor de
positie van gemeenten in het bestuurlijk stelsel ontbreekt en dat dit
ten koste gaat van de interbestuurlijke verhoudingen. Uiteindelijk
blijkt dit funest voor het onderlinge vertrouwen tussen het Rijk en de
gemeenten. Een Handvest kan de opmaat vormen voor een meer volwassen
verhouding tussen gemeenten en Rijk.
Het gewenste effect van het Handvest kan alleen worden bereikt indien
het stevig wordt verankerd. Er is behoefte aan een nieuw instrument
met afspraken die voor alle partijen onontkoombaar zijn. Een
wettelijke grondslag voor het Handvest acht de commissie daarom een
noodzakelijkheid.
Het Handvest wordt bewaakt door een Comité voor de bestuurlijke
verhoudingen, bestaande uit een vertegenwoordiger van het Rijk, een
vertegenwoordiger van gemeenten en drie onafhankelijke deskundigen.
De Commissie Autonomie is van mening dat het Handvest inclusief de
instelling van een Comité voor bestuurlijke verhoudingen, een meer
open en vruchtbare verhouding tussen de bestuurslagen zal
bewerkstelligen. Dit is van groot belang voor alle betrokkenen in het
openbaar bestuur, maar in het bijzonder ook voor de burger, waar het
uiteindelijk om gaat. De burger is het meest gebaat bij een overheid,
waarin de onderlinge verhoudingen zo zijn geborgd dat ruimte wordt
geboden aan gemeenten voor maximale prestaties.
Het rapport van de commissie en de aanbiedingsbrief kunt u vinden op
www.vng.nl.
Den Haag, 4 juni 2004