Te weinig transparantie in hypotheekadviezen?
Als het inderdaad zo is dat hypotheekklanten onvoldoende worden
geïnformeerd over het verschil tussen instap- en prolongatietarieven,
dan willen we dat graag verbeteren. Dat is de eerste reactie die het
Verbond geeft op het rapport Marktwerking op de markt voor
hypothecaire kredietverlening, dat in opdracht van het ministerie van
Financiën is opgesteld. Het Verbond wil het rapport eerst grondig
bestuderen, voordat het met een definitieve reactie komt.
Op verzoek van minister Zalm heeft het Rotterdamse onderzoeksinstituut
Ecorys-NEI de kwaliteit van advisering door tussenpersonen over
hypothecaire producten en aanbieders onder de loep genomen. Het
rapport, dat in drie delen is onderverdeeld, is toegespitst op de
transparantie van en overstapkosten op de hypotheekmarkt.
Het eerste deel beperkt zich tot een algemene beschrijving van de
markten voor hypotheekverstrekking en -advies. De conclusie, die het
Verbond als niet erg hard omschrijft, luidt dat deze markten een
aantal bijzonderheden kennen die ertoe kunnen leiden dat
prijsconcurrentie niet optimaal functioneert. De overstapkosten en een
gebrek aan transparantie worden als belangrijkste hindernissen
genoemd.
Overstapkosten
In het tweede deel wordt nadrukkelijker ingegaan op de overstapkosten
en wordt een onderscheid gemaakt tussen instap- en prolongatietarieven
bij verlenging van de hypotheek. Volgens het onderzoek is het goed
mogelijk een hypotheek af te sluiten zonder verschil tussen die
tarieven, maar dan moet de consument wel op de hoogte zijn van dit
verschil. Aanbeveling is dan ook om de informatievoorziening over
hypotheekvoorwaarden te verbeteren.
Het derde en laatste deel is geheel gericht op de (transparantie van
de) kwaliteit van de advisering door het intermediair. De conclusie
dat hypothecaire tussenpersonen zich in hun advisering mede laten
leiden door provisiestructuren is niet mis. Een suggestieve conclusie
zelfs, die de nodige onderbouwing mist. Volgens de onderzoekers
versterken de onduidelijkheid over de prijs en kwaliteit van het
advies, de mogelijkheden om adviezen meer af te stemmen op financiële
voordelen van tussenpersonen dan op de situatie en wensen van de
consument.
Stevig beleid
Minister Zalm schrijft in een brief aan de Tweede Kamer weliswaar dat
het een onderzoek betreft met een relatief beperkte scope, maar zijn
beleidsopties zijn een stuk minder beperkt. Zo overweegt hij op basis
van het rapport drie opties:
* het invoeren van verplichte transparantie over de hoogte van de
provisie;
* het invoeren van een best advice-verplichting, waardoor het
intermediair verplicht (en aansprakelijk) wordt om het voor de
klant beste product te adviseren;
* het reserveren van het etiket onafhankelijk voor die adviseurs die
niet of niet alleen op provisiebasis werken.
De komende maanden zal het ministerie de verschillende opties nader
verkennen en daarbij zowel de sector als de AFM betrekken. Het Verbond
zal in ieder geval de genoemde opties door een Wfd-bril nader
bestuderen. Wij vragen ons namelijk af of de gesignaleerde
problematiek straks niet al door de Wet financiële dienstverlening
wordt ondervangen, vertelt woordvoerder Hennie Zoontjes.
Verzekerd!, juni 2004
Verbond van Verzekeraars