ROLAND BERGER
In 2020 gaat 28 procent van inkomen op aan zorg
- Persbericht -
Roland Berger legt enorme kostenstijgingen in zorg bloot:
'In 2020 gaat 28 procent van inkomen
op aan zorg'
Amsterdam, vrijdag 4 juni 2004 - Als het huidige zorgstelsel niet snel
op de schop gaat, is de werkende Nederlander in 2020 meer dan een
kwart van zijn inkomen kwijt aan gezondheidszorg, voorspelt Roland
Berger Strategy Consultants. De aandacht voor meer efficiëntie in de
zorg is weliswaar terecht en noodzakelijk, maar zal slechts een
geringe invloed hebben op het beperken van de enorme stijgingen, zo
stellen de onderzoekers. Daarom zou een geheel nieuw zorgstelsel met
meer keuzevrijheid noodzakelijk zijn, waarbij ons huidige
pensioenstelsel als voorbeeld zou kunnen dienen.
Als gevolg van efficiënter werken voorspelt het bureau een
kostenreductie van maximaal drie tot vijf procent op de totale
voorspelling van 28 % van de inkomensbesteding aan zorg in 2020.
Gesteld dat deze besparingen inderdaad haalbaar zijn, zou de werkende
Nederlander in 2020 nog steeds 23 tot 25 procent van zijn inkomen aan
zorg moeten uitgeven bij ons huidige stelsel. Op dit moment ligt dit
percentage op vijftien procent. Ons huidige zorgstelsel zou deze
enorme groei eenvoudigweg niet langer aankunnen. Het strategisch
adviesbureau baseert zich hierbij op CBS-gegevens over de
ontwikkelingen in de zorg sinds 1990, de verwachte innovatie en de
voorspelde demografische ontwikkelingen.
Meer keuzevrijheid
'Door de toenemende vergrijzing die in een exponentieel hogere
zorgbehoefte resulteert en de sterke innovatieve ontwikkelingen in
deze sector, gaan de kosten structureel flink omhoog. Een
verdubbeling, exclusief inflatie, in 2020 ten opzichte van de huidige
uitgaven is niet onrealistisch,' aldus dr. Anshu Gupta, werkzaam bij
Roland Berger. 'Een ander gevolg van de vergrijzing is dat de
toenemende kosten moeten worden opgebracht door steeds minder mensen.
Daarbij komt dat de economische groei zeer bescheiden zal zijn.
Logisch gevolg is dat de zorgkosten als percentage van het BBP een
zeer grote stijging vertonen waardoor werkende mensen over vijftien
jaar een kwart tot bijna een derde van hun inkomen aan zorg zouden
moeten besteden.'
De oplossing voor ons exploderende zorgsysteem ligt volgens Roland
Berger op twee fronten: enerzijds efficiëntieverbetering, anderzijds
meer keuzevrijheid voor zowel 'de gebruiker' als de zorgverlener. Die
keuzevrijheid zou niet alleen in het gebruik en het aanbod van zorg
moeten bestaan, maar ook in de financiering ervan.
Pensioenstelsel als voorbeeld
De situatie die Roland Berger schetst is niet typisch Nederlands. Alle
OESO landen kampen de komende jaren met gigantisch hoge kosten in de
zorg. Volgens Roland Berger zou het huidige Nederlandse
pensioenstelsel als voorbeeld kunnen dienen voor het herinrichten van
de financiering van ons toekomstige zorgstelsel.
In Nederland gaat het grootste deel van de pensioenpremie die
werkenden betalen naar een 'eigen spaarpot' waaruit het toekomstige
pensioen gefinancierd wordt. In de ons omringende landen is dat niet
het geval. De pensioenpremies worden aangewend om de pensioenen van de
huidige pensioengerechtigden uit te betalen. Het gevaar van een
dergelijke financieringswijze is dat voor de huidige premiebetalers
later onvoldoende pensioen beschikbaar is door de toenemende
vergrijzing. Voor de zorgfinanciering in Nederland ontstaat een
dergelijk probleem. De nu afgedragen ziektepremies worden aangewend
voor de huidige zorgbehoefte. Omdat door de vergrijzing de toekomstige
zorgbehoefte stijgt, terwijl de afgedragen ziektepremies dalen
(vanwege de kleinere beroepsbevolking), zal een gigantisch tekort
ontstaan. Roland Berger pleit dan ook voor een zorgfinanciering
waarbij net als bij pensioenen nu gespaard wordt voor toekomstige
behoeftes.
Het zorgstelsel zal volgens Roland Berger meer effectief zijn als de
zorgnemer zelf de grootte van de spaarpot mag koppelen aan zijn eigen
zorgbehoefte. Zo zou de patiënt bijvoorbeeld kunnen kiezen welke
medische behandelingen hij wel noodzakelijk acht en welke hij
achterwege wil laten. Een deel van de spaarpot zou daarbij altijd
bestemd moeten blijven voor collectieve uitgaven.
'De uitdaging is keuzevrijheid creëren met behoud van toegankelijkheid
en solidariteit. Het pensioenstelsel biedt daar een uitstekende basis
voor,' aldus Gupta. 'Keuzevrijheid kan acceptatie bevorderen voor de
hogere kosten, maar dwingt ook tot het maken van belangrijke keuzes.
Echte winst kan behaald worden als de patiënt zelf bewust wordt van
zijn keuzes en de gevolgen daarvan ondervindt. De zorgverlener zal dan
betere en goedkopere producten ontwikkelen en aanbieden.'
Over Roland Berger Strategy Consultants
Roland Berger Strategy Consultants is een internationaal strategisch
adviesbureau met ruim 1.700 medewerkers in 32 kantoren, verspreid over
22 landen. In Europa behoort de firma tot de top-3 van
strategieadviseurs, wereldwijd tot de top-5. Bij Roland Berger
Nederland werken 35 mensen.