Oratie hoogleraar Arbeid en organisatie, Willem de Lange
Duurzaam leidinggeven is de kunst van het loslaten
Duurzaam ondernemen betekent óók duurzaam managen. Dit is zeker niet
de weg van de minste weerstand, stelt hoogleraar Arbeid en organisatie
Willem de Lange. Duurzaam leidinggeven betekent bijvoorbeeld afscheid
nemen van 'strak aansturen', wat haast een tweede natuur is voor
leidinggevenden. De Lange spreekt zijn intreerede uit op vrijdag 4
juni in Tilburg.
Een onderneming die claimt duurzaam te ondernemen is pas geloofwaardig
wanneer het 'duurzaamheidsdenken' ook terug te vinden is in de
organisatie en management, aldus Willem de Lange bijzonder hoogleraar
Arbeid en organisatie in Tilburg. Hij definieert een duurzame
arbeidsorganisatie als "een organisatie waarin respect voor de mens en
zijn omgeving tot uitdrukking komt". Respect, omgevingsbewustzijn en
continuïteit zijn de belangrijkste criteria voor de duurzame
arbeidsorganisatie, balans vertrouwen en integraliteit zijn
kernwaarden. Concreet betekent dit onder meer verantwoordelijkheid
delegeren naar de werkvloer, bijvoorbeeld via zelfsturende teams,
werknemers beoordelen op resultaat en investeren in hun ontwikkeling.
"Duurzaam organiseren is - veel meer dan traditioneel ondernemen-
balanceren tussen belangen", stelt De Lange in zijn intreerede
'Bouwstenen van de duurzame samenleving - over de keuze van een weg
van weerstand'. Om een duurzame organisatie te realiseren, is een
samenhangende visie op de organisatie en het personeelsmanagement -een
'grand design' of integraliteit- onontbeerlijk. Ad hoc en
deelveranderingen helpen een organisatie niet vooruit. Maar duurzaam
ondernemen is geen keuze voor de weg van de minste weerstand. Er wordt
van managers gevraagd verantwoordelijkheid af te dragen en een strakke
sturing los te laten. Dit voelt 'tegennatuurlijk', stelt De Lange,
want organisaties en mensen zijn (onbewust) op zoek naar duidelijk
omschreven werkwijzen en verticale lijnen van bevel en controle.
Duurzaam leiding geven is daarom de kunst van het loslaten, van
vertrouwen. Wat een bedrijf wint is flexibiliteit, slagvaardigheid,
innovatievermogen en een grotere klantgerichtheid. Want om adequaat op
veranderingen in te spelen, moet het vermogen om aan te passen op het
uitvoerend niveau liggen.
In de duurzame arbeidsorganisatie is de relatie tussen werkgever en
werknemer goed in balans. Het gaat om een eerlijke ruil. Een moderne
medewerker biedt arbeid, maar ook zijn competenties, tijd, loyaliteit
en verantwoordelijkheid. De werkgever zet daar als vanouds salaris
tegenover, maar ook opleidings- en ontwikkelingsmogelijkheden, status,
sociale contacten en een carrièreperspectief. De relatie is ook niet
voor 'eeuwig'; life time employment bestaat niet meer. De zekerheid
van een baan verschuift naar zekerheid voor werk. De duurzame
werkgever houdt rekening met persoonlijke omstandigheden, bijvoorbeeld
in de vorm van levensloopregelingen en levensfasebewust
personeelsbeleid.
Willem de Lange (1950) is sinds januari 2004 bijzonder hoogleraar
Arbeid en organisatie aan de Universiteit van Tilburg bij het
departement Organisatiewetenschappen. De Lange werkt bij het IVA,
Instituut voor Beleidsonderzoek en -advies, waar hij sinds 1991
verantwoordelijk is voor advies en onderzoek op het terrein van
arbeidsverhoudingen en personeelsmanagement. Hij studeerde economie in
Tilburg en werkte van 1977 tot 1991 aan de UvT, eerst als
wetenschappelijk medewerker aan de Economische Faculteit, later als
universitair hoofddocent aan de Sociale Faculteit. In 1989 promoveerde
hij op onderzoek naar arbeidstijden, bedrijfstijden en
arbeidspatronen. De Lange is medeoprichter en hoofdredacteur van het
Tijdschrift voor HRM (Human Resource Management).
Noot voor de pers
Prof.dr. W.A.M. (Willem) de Lange spreekt zijn intreerede 'Bouwstenen
van de duurzame samenleving - over de keuze van een weg van weerstand'
uit op vrijdag 4 juni 2004 om 16.15 uur in de aula van de Universiteit
van Tilburg. Media-exemplaren van de oratie zijn op te vragen bij de
afdeling voorlichting van de universiteit, tel: 013 466 2000, e-mail:
voorlichting@uvt.nl. Willem de Lange is bereikbaar via tel: 013 466
8507, e-mail: w.a.m.delange@uvt.nl. Persberichten van de UvT:
www.uvt.nl/persberichten/.
Laatst gewijzigd: woensdag 02 juni 2004
bullet Meer zoekmogelijkheden
bullet Experts en expertise
Zie ook
Contact
E-mail: M.M.C.Hanssen
Universiteit van Tilburg