Nederlandse AOW heeft stevig draagvlak in Europa
De Europese Unie is nog maar net uitgebreid tot 25 landen, of Aon
Consulting komt met een interessante publicatie: de Aon Consulting
Eurometer. In deze eerste uitgave heeft de adviesorganisatie een
berekening gemaakt van het aantal werkenden ten opzichte van het
aantal pensioengerechtigden. Daaruit blijkt dat Slowakije met 1,59
werkenden per pensioengerechtigde de hoogste pensioendruk kent. Bijna
drie keer zo hoog als koploper Luxemburg (met 4,44 werkenden per
pensioengerechtigde). Nederland staat op een verdienstelijke derde
plaats, met 3,68 : 1.
Binnen de 25 EU-landen laat de verhouding mensen met een
overheidspensioen en werkende bevolking grote verschillen zien, meent
Aon Consulting. Alle 25 landen kennen een staatspensioen en hoewel dit
qua inhoud van land tot land verschilt, worden de pensioenen overal op
basis van het omslagstelsel gefinancierd. Er worden met andere woorden
geen reserves opgebouwd; de pensioenuitkeringen worden omgeslagen over
het werkende deel van de bevolking. Handig in een land als Luxemburg
waar de werkeloosheid op 2% blijft steken, maar al weer een stuk
lastiger voor Polen dat met een werkloosheidspercentage van 25% kampt.
Naast het werkeloosheidspercentage werkt ook de pensioenleeftijd door
op de pensioenlast en ook op dat punt bestaan er grote verschillen in
de EU. Grofweg stelt Aon dat de pensioenleeftijd varieert van 55 tot
65 jaar, terwijl sommige landen ook nog onderscheid maken tussen
mannen en vrouwen. Zo kunnen vrouwen van 55 jaar in Slowakije al
aanspraak maken op een staatspensioen. Zolang de verhouding van
werkenden en gepensioneerden constant is, werkt een omslagsysteem
prima, maar zodra het aantal gepensioneerden groeit of het aantal
werkenden daalt, stijgen de kosten en dus de pensioenlast, schrijft
Aon in een persbericht.
Fiscale stimulans blijft nodig
Aon vraagt zich, net als veel andere organisaties, af of de jongere
generatie bereid blijft de almaar toenemende pensioenlast te betalen.
Immers, het aantal gepensioneerden neemt gestaag toe, onder meer door
de stijging van de gemiddelde leeftijd, terwijl de geboortecijfers
sterk dalen, zodat het aantal werkenden juist afneemt. Nederland staat
nu in de top drie van landen die een stevige grondslag hebben voor de
financiering van het overheidspensioen. Wij vrezen echter dat de
financieringskosten in veel landen moeilijk betaalbaar worden, in de
toekomst zeker ook in Nederland. Op termijn zullen in veel landen
pijnlijke maatregelen noodzakelijk zijn, die zullen resulteren in
soberder staatspensioenen, zegt Reinier Hinse, directievoorzitter van
Aon Consulting in Nederland.
De boodschap van Hinse, en van Aon, is helder. Burgers moeten zich
meer bewust worden van het feit dat zij ook een eigen
verantwoordelijkheid hebben voor hun pensioenvoorziening. Het pensioen
van de overheid dient slechts als een basisvoorziening. En willen
mensen later over voldoende middelen beschikken, dan zullen ze tijdig
voor aanvullende pensioenen moeten sparen. De overheid zou dit met
fiscale maatregelen moeten blijven stimuleren, aldus Hinse.
Het aantal werkenden ten opzichte van het aantal pensioengerechtigden
in de EU-landen
1. Luxemburg 4,44 : 1
2. Ierland 3,89 : 1
3. Nederland 3,68 : 1
4. Denemarken 3,32 : 1
5. Portugal 2,83 : 1
6. Zweden/Finland 2,69 : 1
7. Oostenrijk 2,61 : 1
8. Verenigd Koninkrijk 2,57 : 1
9. Duitsland 2,51 : 1
10. Cyprus 2,40 : 1
11. Tsjechië 2,19 : 1
12. Spanje 2,07 : 1
13. België/Litouwen 2,05 : 1
14. Estland 1,85 : 1
15. Griekenland/Slovenië 1,82 : 1
16. Italië/Polen 1,78 : 1
17. Malta/Letland 1,73 : 1
18. Frankrijk 1,73 : 1
19. Hongarije 1,66 : 1
20. Slowakije 1,59 : 1
Verzekerd!, mei 2004
Verbond van Verzekeraars