Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport
Directie Voorlichting en Communicatie
Toespraak van de staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport,
Clémence Ross-van Dorp, tijdens de bijeenkomst Cliënt en Kwaliteit op 29
april 2004 in
Den Haag.
Wijzigingen voorbehouden. Alleen de uitgesproken tekst geldt!
Dames en heren,
Ik wil allereerst de heer Verbree bedanken voor deze rapportage van Cliënt
en Kwaliteit over de 276 verpleeg- en verzorgingshuizen, die zij in 2003
hebben onderzocht. Er zijn drie redenen voor u om vandaag trots te zijn en
waarom ik ook een beetje trots ben.
De eerste is dat de cliënten zelf vinden dat de ruim dertig verzorgingshuizen
en acht verpleeghuizen waar zij wonen het goed doen.
De tweede reden is dat op basis van de kwaliteitstoetsen onder de cliënten
het management en de cliëntenraad samen tot verbeteringen komen van de
kwaliteit van de zorg. De derde reden is dat steeds meer instellingen het
oordeel van hun cliënten ook openbaar maken. Over alle drie wil ik kort iets
zeggen.
Het aardige van de kwaliteitstoetsen van Cliënt en Kwaliteit is dat ze echt
verschillen meten. Natuurlijk is er een glijdende schaal van hoge waardering
naar ontevreden. Maar het blijkt dat u, die bovenaan de lijst staat, op alle
fronten flink beter scoort dan de instellingen onder aan de ranglijst. Dan gaat
het niet alleen om technisch goede zorg en verpleging, maar ook om
bejegening, respect, goede informatie en actieve medezeggenschap.
Dat kan geen toeval zijn en ik ben benieuwd waar dat aan ligt. Of het aan de
inspraak zelf ligt, zoals het rapport `Alles naar wens' suggereert, of dat bij
een goede instelling ook de inspraak goed is geregeld, weten we niet. Maar
een open oog en oor voor je cliënten en voor wat er in je omgeving gebeurt,
lijkt mij wel een eerste voorwaarde om een hoog gewaardeerd verpleeg- of
verzorgingshuis te worden. Toespraak
Parnassusplein 5 Doorkiesnummer Hebt u 's avonds of in het weekend dringend
Postbus 20350 (070) 340 60 00 een voorlichter nodig, belt u dan met het
2500 EJ DEN HAAG Fax (070) 340.62.92 ministerie, telefoon (070) 340 79 11. Daar
Telefoon (070) 340 79 11 regelt men dat u wordt teruggebeld.
Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport
- 2 -
Toch wil ik graag weten waarom het ene huis het goed en het andere huis
het slecht doet. Regelmatig komen slechte voorbeelden in het nieuws.
Afgelopen zomer de pyjamadagen en de reductie van het aantal maaltijden
en vorige week nog in Winsum het fixeren van bewoners wegens
personeelsgebrek.
Hoe kan het dat er zulke grote verschillen zijn tussen u, die de zorg naar
grote tevredenheid biedt, en andere instellingen waar familie naar de rechter
stapt? Ik laat daar op dit moment onderzoek naar doen.
Want dat betere zorg niet alleen een kwestie van geld is blijkt ook vandaag.
U krijgt niet méér geld dan andere instellingen, maar u presteert wel beter.
Dan iets over de verbeteringen zelf. Het oordeel van cliënten leidt vaak tot
verbetering van de kwaliteit van de zorg in verpleeg- en verzorgingshuizen.
Natuurlijk zijn sommige verbeteringen sneller door te voeren dan andere. Een
verandering van houding en bejegening kost meer tijd dan het zorgen voor
koffie voor het bezoek.
Belangrijk daarbij is dat de cliëntenraad met het management duidelijke
afspraken maakt over de door te voeren verbeteringen. Afspraken over wat
eerst moet en wat later kan, wanneer een verandering klaar is en wat
precies het resultaat moet zijn. Daarmee helpt een cliëntenraad een manager
ook verder. Tegelijk moet de cliëntenraad wel wat afstand bewaren tot het
management en niet zelf dingen gaan regelen. Daar is het management
tenslotte verantwoordelijk voor.
Dan is er nog dat derde punt: openbaarheid van gegevens over de kwaliteit
van de instellingen. In theorie is iedereen het erover eens dat dergelijke
gegevens openbaar moeten zijn. Zodat mensen kunnen kiezen voor een
bepaalde instelling en om een open gesprek tussen zorgkantoor en instelling
mogelijk te maken.
Toch blijkt in de praktijk veel koudwatervrees te bestaan. Arcares is voor
openheid, maar wil zijn leden daar niet aan binden. Ik heb eens gekeken op
de website van Arcares, Seniorzorg.nl. Daar zouden, volgens de afspraken
die met de LOC en ouderenbonden zijn gemaakt, ook kwaliteitsgegevens op
moeten staan.
Toespraak
Ik heb nog een lamme vinger van het doorklikken, maar met veel moeite heb
ik één instelling kunnen vinden waar een kwaliteitstoets vanuit
cliëntenperspectief was aangevinkt. Maar de resultaten van die toets waren
Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport
- 3 -
vervolgens onvindbaar. Er zijn wel meer huizen met kwaliteitsgegevens op
internet te vinden heb ik gehoord, maar dat zijn er nog maar een paar.
Ook met de Landelijke Vereniging voor de Thuiszorg praat ik al een tijd over
het publiceren van kwaliteitsgegevens. Dat heeft ertoe geleid dat de LVT
haar leden zal voorstellen de komende prestatievergelijkingsgegevens wél
openbaar te maken. Ik zou dan wel graag zien dat die gegevens vergelijkbaar
zijn met die van eerdere prestatievergelijkingen.
Ik vind sowieso dat het hoog tijd wordt dat die gegevens beschikbaar
komen, uiterlijk in 2005. Ik ga daar twee dingen aan doen. In de eerste
plaats laat ik ZonMW een kwaliteitsprofiel ontwikkelen. In zo'n profiel
worden de uitslagen van de cliëntentoets op een handige en overzichtelijke
manier samengevat. Die informatie is bedoeld voor mensen die een keus
willen kunnen maken uit een aantal verzorgings- of verpleeghuizn of een
thuiszorginstelling.
In de tweede plaats gaan we instellingen via de Wet toelating
zorginstellingen en de kwaliteitswet instellingen verplichten om dit soort
informatie openbaar te maken in een jaarrapportage maatschappelijke
verantwoording.
U hebt die verplichting niet nodig, uw gegevens zijn vanaf vandaag
openbaar. En ik waardeer het dat ook instellingen die niet tot de kopgroep
horen, besluiten hun gegevens toch beschikbaar te stellen. Tegen Arcares en
LVT zeg ik: doe mee en word eens wat actiever tegenover je leden. Als
branche-organisatie kun je je juist onderscheiden door kwaliteit en openheid
van je leden te eisen. Eigenlijk betreur ik het dat we nu als overheid die eisen
wettelijk moeten regelen.
Dames en heren,
Ik rond af, want ik wil u graag allemaal persoonlijk feliciteren met het
behaalde certificaat. Voordat ik dat doe, wil ik speciaal tegen de leden van
cliëntenraden nog iets zeggen.
Met de kwaliteitstoetsen heeft u iets in handen dat u kunt gebruiken om met
de directie afspraken te maken over verbeteringen. Gebruik de rapportage en
het ondersteunend materiaal van de LOC daarvoor. Want meten, weten en
verbeteren: dáár gaat het om. En al bent u allemaal tevreden, het kan zeker Toespraak
nog beter. Dan ga ik nu echt de certificaten uitreiken.
---- --
Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport