Gemeente Amsterdam

Nota Ruimte beperkt samenhangende ontwikkeling Noordvleugel Randstad

Woningbouw komt in de knel

27 april 2004 - Gezamenlijk persbericht van de Noordvleugel van de Randstad*

De Noordvleugel van de Randstad* concludeert dat de Nota Ruimte bij gebrek aan financiële slagkracht onvoldoende bijdraagt aan een samenhangende ontwikkeling van de Noordvleugel en aan de gewenste economische aanjaagfunctie van deze regio voor heel Nederland. De Noordvleugelpartners onderschrijven de aandacht van het rijk voor de economische positie van de Randstad en de beleidsruimte die de lagere overheden krijgen. Zij hebben begrip voor de financiële vooruitzichten van het rijk voor de kortere termijn maar vinden dat visie en inzet voor de noodzakelijke investeringen op lange termijn in de nota ontbreken. Deze wordt hierdoor te vrijblijvend.

De Noordvleugelpartners zijn ongelukkig met de onduidelijke formulering van de beperkingen voor woningbouw als gevolg van de groei van Schiphol en met de onvoldoende (financiële) mogelijkheden voor binnenstedelijke woningbouw. De geplande 60.000 woningen in de steden vormen een onmisbaar onderdeel van de te realiseren 150.000 woningen in de gehele Noordvleugel.

De as Haarlemmermeer- Amsterdam - Almere

Positief is de Noordvleugel over de aangekondigde planstudie van Verkeer en Waterstaat naar de A1, A6 en A9, en de start van de prijsvraag voor de Zuiderzeelijn, met inbegrip van de IJmeerverbinding. Immers, uitbreiding van de capaciteit van zowel de weginfrastructuur als van het Openbaar Vervoer is noodzakelijk. Beprijzing van de mobiliteit naar tijd en plaats is daarbij onvermijdelijk. De Noordvleugel acht het noodzakelijk dat de infrastructuur op de ontwikkelings-as Haarlemmermeer - Amsterdam - Almere daadwerkelijk financieel wordt mogelijk gemaakt in de Uitvoeringsagenda van de Nota Ruimte en in de nog te verschijnen Nota Mobiliteit. Deze infrastructuur is noodzakelijk voor de bereikbaarheid van Schiphol én vanwege de groei van Almere met ten minste 40.000 woningen.

Mainport Schiphol: zekerheid over werken, bereikbaarheid én wonen

Het Kabinet steunt terecht de ontwikkeling van de mainport Schiphol als economische motor van Nederland. De ontwikkeling van de Amsterdamse Zuidas tot internationale toplocatie is gunstig voor de werkgelegenheid. Tevens moeten voldoende aantrekkelijke woonmilieus worden gerealiseerd, van binnenstedelijk tot wonen in het groen.

Het is voor de ontwikkelingen in de Noordvleugel zeer nadelig dat er onduidelijkheid blijft bestaan over de consequenties van de groei van Schiphol. Het gebied waarbinnen geen woningen mogen worden toegevoegd verdubbelt het Kabinet nu (de zogenaamde 20 KE-contour) ten opzichte van vorig jaar. Daarmee verandert niets aan de feitelijke geluidshinder, maar nieuwe woningen voor mensen die op of rondom de luchthaven werken worden onmogelijk gemaakt, zoals in een groot deel van de Legmeerpolder. Die woningen zijn nodig omdat er vraag naar is. Ze zijn juist dáár nodig, omdat zo wonen en werken bij elkaar gebracht kunnen worden.

Het Kabinet verbiedt zelfs woningbouw in niet helder afgebakende gebieden buiten de 20 KE-contour ("direct aan de 20 Ke" of "onder uitvliegroutes"). Zoals in Hoofddorp-West. De Noordvleugelpartners pleiten voor een eenduidige, heldere begrenzing die exact aangeeft voor welk gebied de beperkingen gelden en die dus de ontwikkeling van locaties buiten de 20 Ke-contour mogelijk maakt. Voor het gebied binnen de 20 KE-contour moeten de reeds juridisch en bestuurlijk overeengekomen ontwikkelingen (streekplan, vinex/vinac-afspraken, binnenstedelijke vernieuwing) blijven gelden. Anders is het Kabinetsstandpunt zoals nu geformuleerd niet aanvaardbaar.

Bij de bereikbaarheid van de Schiphol gaat het zowel om woon-werkverkeer als om de verbindingen met het achterland. Naarmate het wonen verder van Schiphol afligt, neemt het woon-werkverkeer onnodig toe en vermindert de noodzakelijke differentiatie aan woonmilieus nabij de luchthaven. Beide zijn nadelig voor een optimaal vestigingsklimaat op en nabij de luchthaven. Als het Kabinet de mainport Schiphol werkelijk als onderdeel ziet van de economische motor van Nederland, is veel meer zicht nodig op investeringen in de bereikbaarheid van de luchthaven en de daarbij behorende werkgebieden. Zo kan bijvoorbeeld het logistieke complex dat bij de luchthaven hoort alleen goed ontwikkeld worden als er geïnvesteerd wordt in de A4.

Binnenstedelijke woningbouwopgave

De Kabinetsinzet op vitale steden wordt van harte ondersteund door de Noordvleugelpartijen. De binnenstedelijke woningbouwopgave voor de Noordvleugel (in totaal 60.000 woningen) past in het rijksbeleid. Bouwen binnen stedelijk gebied is noodzakelijk voor het sparen van het groene buitengebied en brengt wonen en werken bij elkaar. De financiële inzet van het rijk op de steden wordt in de Nota Ruimte echter niet duidelijk. Financiële betrokkenheid bij de complexe transformaties die nodig zijn om binnenstedelijk grote aantallen woningen te bouwen is onontbeerlijk. Zonder deze ondersteuning is de doelstelling niet uit eigen investeringen door de gemeenten te realiseren.

Almere

Almere is essentieel om in de woningbehoefte van de Noordvleugel te voorzien. Dat belang wordt alleen maar sterker nu andere mogelijkheden, binnenstedelijk en rond Schiphol, verminderen. Voorwaarde voor groei van de stad met ten minste 40.000 woningen is dat de bereikbaarheid tussen Almere en de rest van de Noordvleugel wordt gegarandeerd. Als deze niet goed wordt geregeld is woningbouw niet realiseerbaar. Er moeten keuzes voor infrastructuurprojecten gemaakt worden, inclusief een IJmeerverbinding. Fasering van woningbouw en verbetering van de bereikbaarheid zijn noodzakelijk. Om de totale behoefte aan woningen in de Noordvleugel op te vangen zullen er uiteindelijk 70.000 woningen nodig zijn in Almere. Deze opgave pleit ervoor dat er zo spoedig mogelijk een integraal bestuursakkoord wordt gesloten over de stedelijke ontwikkeling in Almere.

Reëel ontwikkelingsperspectief

Het Kabinet gaat uit van een middelgrote woningbehoefte. Maar gezien de achterstanden in de woningproductie en de gewenste economische groei is een hoge raming voor de woningbehoefte in de Noordvleugel reëler. Tijdige zekerheid over een voldoende aanbod van woningen is voorwaarde voor de economische ontwikkeling. Deze komt anders in grote delen van de regio ernstig onder druk.
De Noordvleugelpartners pleiten voor handhaving van het hoge ontwikkelingsscenario als gezamenlijk eindbeeld, ook al zullen om financiële redenen de investeringen voor de korte termijn volgens het middenscenario verlopen.

Noodzakelijke aanpassingen

Op grond van het bovenstaande hebben de Noordvleugelpartners de volgende concrete wensen:

* vasthouden aan de bouw van 150.000 woningen in de Noordvleugel. Dit betekent het veiligstellen van voldoende binnenstedelijke en andere locaties en de bijbehorende financiële middelen;
* op korte termijn voldoende zicht bieden op investeringen in de benodigde weg- en railinfrastructuur, zoals de A4 en de verbindingen op de as Schiphol - Almere (A1, A6, A9, inclusief de IJmeerverbinding);

* een eenduidige, heldere definitie van het beperkingengebied ten behoeve van de groei van Schiphol. Beperkingengebied en groei moeten afgestemd zijn op de daarvoor noodzakelijke ontwikkeling van andere functies, zoals woningbouw.

Op deze aanpassingen in de Nota Ruimte zal ook bij de Tweede Kamer worden aangedrongen.


* Deelnemers aan het Noordvleugeloverleg zijn de provincies Flevoland en Noord-Holland, het Regionaal Orgaan Amsterdam (ROA) en de gemeenten Amsterdam, Haarlemmermeer, Almere, Muiden, Weesp, Diemen, Ouder-Amstel, Amstelveen, Uithoorn, Aalsmeer, Haarlemmermeer, Haarlemmerliede-Spaarnwoude, Waterland, Purmerend, Edam-Volendam, Zeevang, Beemster, Wormerland, Landsmeer, Oostzaan, Zaanstad, Beverwijk, Velsen, Heemskerk, Uitgeest, Haarlem en Hilversum.

© Gemeente Amsterdam