Vereniging Milieudefensie

Persbericht over Nota Ruimte

Open brief aan minister Dekker (VROM) en Jacques Schraven (VNO-NCW): 'Stop opmars wegwerp-bedrijfsterreinen'

Geachte minister Dekker, geachte heer Schraven,

Gefeliciteerd minister Dekker. Vandaag heeft het kabinet een paraaf gezet onder uw Nota Ruimte. En ook u gefeliciteerd meneer Schraven, voorzitter van werkgeversorganisatie VNO-NCW. U heeft de pen van minister Dekker mogen vasthouden en dat heeft geloond! In de Nota Ruimte wordt - letterlijk - alle ruimte gegeven aan de bouw van nieuwe bedrijventerreinen. Onder andere moet de Hoeksche Waard, een prachtig gebied dat zelfs jarenlang op de nominatie stond om Nationaal Landschap te worden, wijken voor een grootschalig industrieterrein. In totaal claimt u voor de komende 15 jaar maar liefst zo'n 23.000 hectare voor nieuwe bedrijventerreinen. Uit het in februari verschenen boek 'Planning van bedrijventerreinen' (Erik Louw, TU Delft, e.a.) blijkt dat die ruimteclaim absurd hoog is. De verspillende praktijk van de afgelopen decennia is achterhaald en in een klein land als het onze zelfs onverantwoord. Zeker als je weet dat nu al dertig procent van de bedrijventerreinen er verwaarloosd en deels verlaten bijligt. Bedrijventerreinen als wegwerpartikelen...

Van het opknappen van oude bedrijventerreinen komt weinig tot niets terecht. Geen wonder: zolang er geen schaarste op de markt is, zal geen ondernemer investeren in het oplappen van oude gebouwen en terreinen. Die schaarste ontbreekt omdat gemeenten in hevige concurrentie zijn met elkaar en nieuwe locaties tegen uitverkoopprijzen aanbieden. Grondprijzen van nog geen tiende(!) van wat op de woningmarkt wordt gevraagd, zijn geen uitzondering. Uw ruimteclaim is bovendien gebaseerd op de huidige, inefficiënte manier van bouwen. Lelijke grijs-metalen blokken die meestal één, hooguit twee lagen hoog zijn, omgeven door uitgestrekte parkeerterreinen. U wéét dat dat anders kan. Bijvoorbeeld door een parkeergarage ónder de bedrijfspanden aan te leggen. En niet meer in de breedte, maar in de hoogte te bouwen. Uit het onderzoek van Louw blijkt dat het bedrijfsleven toe kan met slechts de helft(!) van het oppervlak dat de Nota Ruimte geclaimd. En dan is de winst door efficiënter te bouwen niet eens meegeteld. De overheid die deze hoge ruimteclaim tot beleid maakt, houdt de verkwistende bouwpraktijk in stand. Intussen stapelen de maatschappelijk kosten van dit beleid zich op: een verpest landschap en verwaarloosde bedrijfsterreinen die vaak eindeloos wachten op sanering.

U zult misschien zeggen: 'In economisch mindere tijden is het kiezen: "banen of bomen".' Dat is echter een tragische misvatting. Slechts zes procent van de vraag naar nieuwe bedrijventerreinen is toe te schrijven aan de groei van werkgelegenheid. En wees eerlijk, u zegt toch ook niet meer: 'banen of schone rivieren'? Jaren geleden is er een einde gemaakt aan de industriële lozingen van gif in rivieren. Daar zijn we allemaal beter op geworden en toch is de economie niet ingestort.

Ik roep u beiden op, uw verantwoordelijkheid te nemen. Minister Dekker: zorg ervoor dat gemeenten pas nieuwe bedrijventerreinen aanleggen, nadát de oude zijn opgeknapt en beter zijn benut. En meneer Schraven: van een moderne werkgeversorganisatie mag worden verwacht dat zij voor meer dan alleen het economische belang oog heeft. We vragen u daarom: wees zuinig op ons landschap. Volbouwen kan maar één keer, daarna is het gedaan met de rust en ruimte...

Hoogachtend, Willem Verhaak (Campagneleider Ruimte en Landschap Milieudefensie)

Meer informatie: Milieudefensie persvoorlichting, 020 5507 333 of 06 2959 3873


---