ARTSEN ZONDER GRENZEN

Tekort levensreddend medicijn tegen malaria dreigt

Afrika Malariadag 2004

Amsterdam, 22 april 2004. De invoering van de levensreddende behandeling tegen malaria met artesimine in Afrika komt in gevaar door een dreigend productietekort. Om dit tekort af te wenden moeten internationale donoren direct de productie van Artemesia annua, het werkzame plantextract in het medicijn, stimuleren. Artsen zonder Grenzen waarschuwt dat anders de behandeling van malariapatiënten in Afrika, waar de ziekte onder kinderen nog altijd doodsoorzaak nummer één is, in gevaar komt.

Extra financiering is dringend nodig om de productie van de op artemisine gebaseerde combinatie therapie ACT op te kunnen voeren. 'ACT is echt hoopgevend voor Afrika. Steeds meer landen met enorm hoge resistentie tegen de oude malaria medicijnen, voeren de nieuwe behandeling in met uitstekende resultaten,' zegt dokter Jean-Marie Kindermans, malaria expert bij Artsen zonder Grenzen. 'Maar donorlanden en producenten moeten onmiddellijk in actie komen om te voorkomen dat er dramatische tekorten ontstaan. Om aan de verwachte explosieve vraag te kunnen voldoen, zijn concrete orders nodig om te garanderen dat voldoende planten worden verbouwd, die het hoofdbestanddeel vormen van het medicijn.'

De op artemisine gebaseerde combinatietherapie wordt in Azië al meer dan 10 jaar gebruikt, maar is nieuw voor Afrika. Het is een essentieel onderdeel van de Roll Back Malaria strategy van de Wereldgezondheidsorganisatie voor Afrika.
Veertien Afrikaanse landen hebben zijn al officieel overgeschakeld op het nieuwe ACT-protocol voor malaria en vijf landen (Zuid-Afrika, Burundi, De Comoren, Zambia en Tanzania) gebruiken ACT al in hun gezondheidsinstellingen. Veel andere landen onderzoeken de overstap naar ACT.

In oktober 2002 besloot AzG het ACT-protocol overal waar mogelijk in te voeren en de organisatie schat nu dat vijftig procent van haar patiënten een behandeling met ACT krijgt. AzG behandelt elke dag gemiddeld drieduizend malariapatiënten in Afrika. Dat komt neer op meer dan 1,1 miljoen gevallen per jaar.

'We zien het verschil met onze eigen ogen', zegt AzG coördinator Dominique Fouché in Makamba, Burundi. Dit land schakelde kortgeleden over op ACT. 'Onze patiënten worden sneller beter en bij veel minder patiënten komen de levensbedreigende symptomen terug. We rekenen erop dat naarmate het nationaal programma in Burundi verder wordt uitgevoerd, de sterfte onder zowel kinderen als volwassenen aanzienlijk zal dalen.'

De Wereldgezondheidsorganisatie schat dat 132 miljoen behandelingen nodig zijn in 2005, waarvan 92 miljoen voor Afrika. Het volgende groeiseizoen voor de plant Artemisia annua, die het werkzame bestanddeel levert, begint in december 2004. Daarom moeten boeren zo snel mogelijk worden aangezet om de verbouw van deze plant te beginnen.

Het gebrek aan onderzoek en ontwikkeling van nieuwe medicijnen tegen malaria moet ook snel worden opgelost. Gemiddeld wordt slechts 42 dollar per malariadode besteedt aan onderzoek, en er moeten dringend simpele doseringen van de combinatietherapie komen en nieuwe medicijnen. Artsen zonder Grenzen roept de internationale gemeenschap op zich veel meer in te zetten om deze problemen op te lossen.