Ingezonden persbericht
|                      |                            | |Rekenkamercomissie
|                                                   | |            |       |
|                                                   | |            |       |
|Pers info Raad                                     | |                     |
|                                                   | |                     |
|                                                   | |                     |
|                                                   | |                     |
|Rekenkamer            |                            | |Telefoon (055) 580 15|
|                      |                            | |63                   |
|                      |                     |      | |                     |
|Auteur                |Datum                       | |Telefax (055) 580 11 |
|                      |                            | |60                   |
|H. van den Broek      |23 april 2004               | |                     |
|Nummer                |                            | |                     |
|RKC P 2004-1          |                            | |                     |
|(persbericht 1)       |                            | |                     |
|algemeen              |                            | |                     |
|                      |                            | |                     |
|                      |                            | |                     |

Rekenkamers Apeldoorn, Arnhem en Nijmegen:
Programmabegrotingen - het kan veel beter

Vanaf 2004 zijn gemeenten verplicht hun begroting anders op te zetten: in de vorm van een programmabegroting. Deze nieuwe vorm van begroten komt voort uit de invoering van het dualisme, waarin de gemeenteraad meer taken over laat aan het college van burgemeester en wethouders. Dat dwingt de gemeenteraad beter dan voorheen in de begroting aan te geven wat hij in de stad wil bereiken, wat het college moet doen en hoeveel geld de raad daarvoor beschikbaar stelt.
De rekenkamers hebben de programmabegrotingen 2004 van de drie gemeenten doorgelicht of deze voldoen aan de sinds kort geldende landelijke voorschriften. Ook is door de bril van de gemeenteraden bekeken of de informatie in de begrotingen goed van kwaliteit is.
Uit hun onderzoek trekken de rekenkamers drie in het oog springende conclusies:

De kwaliteit van de programmabegrotingen kan beter. Vooral aan de inhoud van de programma's schort nog veel: de gemeenten moeten helder en meetbaar formuleren welke doelen zij nastreven en welke resultaten zij in een begrotingsjaar willen boeken. Ook de verplichte paragrafen over bijvoorbeeld het tarievenbeleid, het grondbeleid en de bedrijfsvoering, vertonen tekortkomingen. In de begroting van Apeldoorn komen deze paragrafen het best uit de verf.
Gemeenteraden moeten zelf met de begroting aan de slag. Door vooraf actief mee te denken en doelen te formuleren krijgt de raad de juiste informatie en echt zeggenschap over die dingen waarop men wil sturen. Het opstellen van de nieuwe begrotingen is nu vooral het werk van het college en de ambtelijke organisatie.
De gemeente Arnhem waar de gemeenteraad zelf het meest actief heeft meegedacht toont van de drie gemeenten de beste kwaliteit begrotingsprogramma's.
Gemeenten kunnen onderling veel van elkaar leren.
Door gebruik van goede voorbeelden uit andere gemeenten kan de raad de begroting sneller verbeteren. Het onderzoeksrapport illustreert dat met verschillende voorbeelden.

Naast deze algemene conclusies hebben de rekenkamers ieder voor zich in een aanbiedingsbrief specifieke conclusies en aanbevelingen verwoord voor de eigen gemeente.

Achtergrondinformatie
Gemeentebesturen werken nu twee jaar duaal. Dat betekent meer afstand tussen de gemeenteraad en het college van burgemeester en wethouders Gemeenteraden sturen het beleid op hoofdlijnen en burgemeester en wethouders zijn het dagelijks bestuur en voeren het beleid uit.
Sturen op hoofdlijnen doen de gemeenteraden vooral met de programmabegroting.
Deze nieuwe vorm van begroting is in alle gemeenten volop in ontwikkeling.
Omdat de begroting zo'n belangrijk instrument is hebben de rekenkamers van Apeldoorn, Arnhem en Nijmegen in december 2003 besloten tot een gezamenlijk onderzoek.

In het onderzoek hebben de rekenkamers getoetst of de begrotingen 2004 van de drie gemeenten voldoen aan de landelijke voorschriften in het Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten (BBV), dat per 1 februari 2003 in werking is getreden.
Ook is de informatie in de begrotingen beoordeeld aan de hand van een aantal objectieve criteria. Centrale vraag daarbij is of de opgenomen informatie de raad voldoende ondersteunt in zijn kaderstellende en controlerende rol.

In landelijke bestuurskringen is recent discussie ontstaan of veel heil verwacht mag worden van deze nieuwe vorm van begroten. De drie rekenkamers zijn van mening dat de het instrument van de programmabegroting wel degelijk kan bijdragen aan een beter en doeltreffender bestuur van de gemeente. De gemeenteraden moeten dan wel veel actiever meedenken over de inhoud van de begroting.

Het onderzoeksrapport, het bijlagenboek en de aanbiedingsbrieven van de rekenkamers specifiek voor de eigen gemeente kunt u downloaden van de websites van de drie gemeenten:
www.apeldoorn.nl/ raad on line - rekenkamercommissie.
www.arnhem.nl .politiek en organisatie - rekenkamer
www.nijmegen.nl/bestuurenorganisatie/bestuur/rekenkamer/groteonderzoeken.

Ook is nadere informatie te verkrijgen bij de secretarissen van de rekenkamers:
Apeldoorn: dhr. H. van den Broek (055) 580 1563 h.vandenbroek@apeldoorn.nl
Arnhem: dhr. P. Houtsma (026) 377 4846 peter.houtsma@arnhem.nl
Nijmegen: mw. J. Smink (024) 329 2338 j.smink@nijmegen.nl