[s?.nieuws.toespraken.2004-04-22_toespraak_staatssecretaris_van_der_kn
aap_bij_het_congres_]
Toespraak Staatssecretaris van der Knaap bij het congres "Diversiteit en
Defensie"
22-4-2004 11:49:00
Dames en Heren,
"All zebras look the same, unless you are a zebra !"(Alle zebra´s zien
er hetzelfde uit, behalve als je een zebra bent). Met dit motto voerde
het LBR, het Landelijk Bureau ter bestrijding van Rassendiscriminatie
een aantal jaren geleden campagne. Hier gaat het vanmiddag ook over.
Het gaat over de diversiteit binnen defensie en dan gaat het niet over
dé allochtoon, dé vrouw, dé homo of dé blanke witte man van middelbare
leeftijd. Want die stereotypen bestaan niet. Het gaat vanmiddag over
de grote verscheidenheid aan mensen, die samen de defensieorganisatie
vormen. Dat is het mooie aan ons operationele bedrijf, samen de klus
klaren en vertrouwen hebben in elkaar als het er op aan komt.
Vandaag presenteert het Multicultureel Netwerk Defensie (MND) zich aan
de buitenwereld. Na twee jaar voorbereiding is het vandaag dan zover.
Het begon ruim twee jaar geleden met een zoekconferentie op het IDL om
na te gaan of er behoefte bestond aan een allochtonennetwerk. Een
kleine club enthousiaste mensen en deskundigen bogen zich één dag het
hoofd over een nieuw netwerk voor allochtonen. Aan het eind van de dag
klonk een voorzichtig ja. Nu twee jaar later is het Multicultureel
Netwerk Defensie een feit. Een ware overwinning voor de
initiatiefnemers van toen. Aan de andere kant fronste ik wel de
wenkbrauwen toen ik het verzoek kreeg dit nieuwe netwerk te erkennen.
In een tijd waarin de oude doelgroepenbenadering (vrouwen, allochtonen
en homoseksuelen) aan het verdwijnen is ten gunste van het
diversiteitsdenken, lijkt een nieuw netwerk niet voor de hand te
liggen. Bovendien is het jammer dat het nog nodig is om een
multicultureel netwerk op te richten.
Aan de andere kant heb ik begrepen dat er behoefte bestaat aan een
netwerk van en voor allochtonen, overigens ook toegankelijk voor
niet-allochtonen. Dat spreekt mij zeer aan, het is goed dat we binnen
Defensie voldoende mogelijkheden creëren om mét allochtonen te spreken
en niet alleen óver allochtonen.
Defensie is van origine een smeltkroes van culturen. Nog steeds zijn
er binnen Defensie relatief veel personen met Indonesisch, Surinaams
en Antilliaans bloed te vinden. Dit heeft Defensie lange tijd een
voorsprong gegeven wat betreft het omgaan met verschillende culturen.
Deze voorsprong is helaas verleden tijd. Al jaren schommelt het
aandeel allochtonen binnen Defensie rond de 7,5%. Dat is niet
voldoende om op langere termijn de slag op de arbeidsmarkt te kunnen
winnen. Hier ligt dus nog een schone taak en een flinke uitdaging.
Wellicht dat vanuit het Multicultureel Netwerk nieuwe ideeën komen. Ik
houd mij graag aanbevolen voor suggesties.
Dames en Heren, als ik met militairen van allochtone afkomst spreek
dan hoor ik vaak "Ik ben niet allochtoon of Nederlander. Ik ben
militair". Het is goed om dat vanmiddag te benadrukken. Het gaat er om
dat we elkaar respecteren, door van elkaar te leren en naar elkaar te
luisteren. Zoals een hoofdinspecteur van politie het verwoordde: "het
is niet makkelijk leden van een meerderheidsgroep uit te leggen wat
het betekent om tot een minderheidsgroep te behoren". Het is
belangrijk dat we als organisatie open staan voor nieuwe en andere
culturen en niet snel vervallen in vooroordelen. Het is belangrijk om
elkaar aan te spreken op ongewenst gedrag en zelf het goede voorbeeld
te geven. Daaraan kan iedereen bijdragen in de hele organisatie, van
hoog tot laag. Ook hier geldt: het beste resultaat begint bij jezelf.
Ik hecht grote waarde aan een goede en open werksfeer voor iedere
defensiemedewerker. Het is belangrijk om ook hier de vinger aan de
pols te houden. Ik word regelmatig door de centrale
vertrouwenspersonen bijgepraat over de actuele ontwikkelingen. Helaas
zijn er nog steeds incidenten. Laat ik duidelijk zijn, bij Defensie is
geen ruimte voor discriminatie !
Net zoals in de samenleving is het waarden en normen debat ook binnen
Defensie van groot belang. In alle opleidingsplannen zijn dan ook
modules "diversiteit" en "respectvol samenwerken" opgenomen. In de
praktijk blijkt regelmatig dat deze modules in de prioriteitstelling,
bijvoorbeeld bij voorbereiding van uitzending, niet altijd de aandacht
krijgen die het verdient. Dat keur ik af.
De kiem voor respectvol samenwerken binnen Defensie wordt juist gelegd
op deze opleidingsinstituten. Dit geldt zowel voor de initiële
opleidingen bij de eerste kennismaking met Defensie als voor de
kaderopleidingen voor onderofficieren en officieren. Het zijn juist de
diverse netwerken binnen Defensie die de beleidsmakers scherp houden
op dit vlak en op de tekortkomingen wijzen. Dat is een belangrijke
horzelfunctie die ook het Multicultureel Netwerk moet vervullen. Door
een brede vertegenwoordiging in alle uithoeken van Defensie zijn de
netwerken oog en oor in de organisatie en ook goed benaderbaar. Ik zou
de netwerken overigens wel willen oproepen veel samen te werken, niet
dat ik anders de subsidies zal korten, maar omdat de netwerken
allemaal hetzelfde doel dienen, namelijk het bijdragen aan de
diversiteit van Defensie als geheel.
Dames en heren, zoals Confucius het al zei: " In hun natuur zijn alle
mensen gelijk, het zijn hun gewoonten die de verschillen maken". Dat
is de belangrijkste boodschap van vanmiddag. Ik wens het
Multicultureel Netwerk een goede toekomst binnen Defensie. Ik hoop dat
ik nog veel van jullie mag horen, bij voorkeur in positieve zin !
Bedankt voor uw aandacht.
Nieuws
Ministerie van Defensie