http://www.justitie.nl
MIN JUS: Landelijke voorzieningen stimuleren mediation
Wiebe Alkema
070-3707225
4453
20.04.04
LANDELIJKE VOORZIENINGEN STIMULEREN MEDIATION
Er komen voorzieningen voor mediation bij de gerechten en de
juridische loketten voor rechtsbijstand. Rechtzoekenden kunnen daar
terecht voor informatie en advies over mediation. Ook kunnen zij
worden doorverwezen naar mediators. Voor 2005 is een bedrag van 5,2
miljoen euro gereserveerd. Naar verwachting zullen in 2007 de
voorzieningen bij alle gerechten en juridische loketten zijn
gerealiseerd. Dit staat in een brief die minister Donner vandaag naar
de Tweede Kamer heeft gestuurd.
Het besluit van de bewindsman meer prioriteit aan mediation te geven,
past in het streven om conflicten op te lossen waar ze thuis horen.
Dat is lang niet in alle gevallen via de rechter. Mediation kan helpen
voorkomen dat conflicten escaleren en verder juridiseren. Als mensen
kiezen voor mediaton kunnen tegelijkertijd langdurige en kostbare
juridische procedures worden vermeden. Dit kan op termijn bijdragen
aan een vermindering van de druk op de rechterlijke macht.
Bij de juridische loketten voor rechtsbijstand komen in mediation
gespecialiseerde functionarissen om rechtzoekenden adequaat voor te
lichten en te adviseren, en eventueel door te verwijzen naar een
mediator. Na verloop van tijd zullen ook loketmedewerkers worden
opgeleid en belast met deze taak. De landelijke organisatie die de
invoering van de nieuwe rechtsbijstandorganisatie begeleidt, heeft een
coördinator die zich speciaal bezighoudt met de mediationvoorzieningen
bij de juridische loketten.
Ook bij de gerechten wordt geïnvesteerd in opleidingen. Rechters en
gerechtssecretarissen krijgen cursussen om partijen naar mediators
door te verwijzen. De rechter of gerechtssecretaris verwijst niet naar
één bepaalde mediator, maar partijen kiezen zelf een gekwalificeerde
mediator met ondersteuning vanuit het aanspreekpunt bij de gerechten.
De voorzieningen bij de gerechten regelt de rechterlijke macht zelf.
Het is niet de bedoeling dat de rechterlijke macht zelf mediations
gaat uitvoeren. Mediation is geen taak van de rechterlijke macht.
Rechters kunnen wel in vrije tijd als mediator optreden maar niet in
zaken die van het eigen gerecht afkomstig zijn.
Kosten voor mediation zijn voor rekening van partijen met uitzondering
van minderdraagkrachtigen, zij krijgen een financiële tegemoetkoming
in de vorm van een toevoeging. Die wordt gebaseerd op de huidige Wet
op de Rechtsbijstand. Bij een toevoeging voor mediation werkt de
mediator met het uurtarief van de sociale advocatuur.
Daarnaast zullen de Raden voor Rechtsbijstand een bedrag van 200 euro
per mediation uitkeren als het advies van de rechter wordt opgevolgd
de hulp van een mediator in te roepen. Dit staat overigens los van de
draagkracht van betrokkenen. Partijen hebben immers al griffiegeld
betaald en kosten gemaakt voor de bijstand van een advocaat omdat al
voor een gerechtelijke procedure is gekozen. Minister Donner beoogt
met de tijdelijke stimuleringsmaatregel de kosten te dekken van de
aanvangsfase van de mediation waardoor de totale financiële lasten
voor de deelnemende partijen beneden een acceptabele grens blijven en
er geen onnodige drempel voor deelname wordt opgeworpen. Het gaat
doorgaans om een eerste kennismaking met mediation. De bewindsman
bekijkt per jaar of de regeling moet worden aangepast of
voortgezet.
Burgers zijn nog onvoldoende op de hoogte van de mogelijkheden van
mediation. Daarom wil minister Donner niet alleen inzetten op een
brede algemene informatievoorziening richting publiek, maar ook op
medewerking van verschillende beroepsgroepen zoals advocaten,
vakbondsjuristen en rechtsbijstandverzekeraars. Daarnaast is een rol
weggelegd voor sociaal raadslieden, maatschappelijk werkers en
instanties als de Kamers van Koophandel, het Midden-en Kleinbedrijf
Nederland en het Nederlands Mediation Instituut.
Mediation is een vorm van geschilbeslechting waarbij de
verantwoordelijkheid voor de oplossing van een conflict bij partijen
zelf ligt. Daarmee verschilt mediation van andere vormen van
alternatieve geschilbeslechting zoals arbitrage en bindend advies
waarbij uiteindelijk een derde een beslissing neemt in het conflict.
Uit onderzoek is gebleken dat acceptatie van een zelf gekozen
oplossing groter is. Gemaakte afspraken worden vaker nagekomen.
Bij mediation is de onderhandelingsbereidheid van partijen van
doorslaggevende betekenis. De praktijk wijst uit dat partijen en
raadslieden niet alleen voorafgaand maar ook tijdens een gerechtelijke
procedure bereid zijn te kiezen voor deze vorm van alternatieve
conflictoplossing.
De minister wil de toepassing van mediation op alle terreinen
bevorderen met uitzondering van het strafrecht.
Ministerie van Justitie