Haagse Hogeschool

14 april 2004

Nederland kent zijn grenzen niet goed genoeg

Deze stelling behandelt prof. dr. Ben Hoetjes, lector Public Management overheid en internationalisering aan de Haagse Hogeschool/TH Rijswijk, in zijn intreerede op 20 april aanstaande.

Elke dag worden wij geconfronteerd met de internationalisering van ons bestaan en met het doorbreken van grenzen. Dramatische gebeurtenissen zoals terreuraanslagen in New York, Moskou, Istanbul of Madrid, maar ook zaken als de georganiseerde misdaad, de immigratie, het internet- en e-mailverkeer, het zijn allemaal verschijnselen, die zich weinig lijken aan te trekken van landsgrenzen. Toch verwachten wij, als zich problemen voordoen, dat onze overheid met een effectief antwoord komt. Om zon antwoord te kunnen waarmaken moeten overheden hun plaats, en dus hun grenzen, kennen.

Hoetjes concludeert dat Nederland in het bijzonder de Nederlandse rijksoverheid zijn grenzen onvoldoende kent. Daardoor is Nederland niet goed in staat om over zijn grenzen heen te kijken, met zijn grenzen te werken en deze te overwinnen. En wie zijn grenzen niet kent, kan er ook niet effectief mee omgaan.

Hoetjes kijkt naar drie soorten grenzen. Bij de grenzen van het grondgebied, de grensstreek, bestaat waardevolle kennis van grensproblemen (wonen, werken etc.), die voor heel Nederland beter benut zou kunnen worden, want 'eigenlijk is heel Nederland grensgebied'. Bij de interbestuurlijke grenzen, heeft de Nederlandse rijksoverheid moeite om de juiste plaats te bepalen ten opzichte van andere overheden: ten opzichte van de buurlanden, ten opzichte van provincies en gemeenten, en ten opzichte van Europa. Daardoor blijven veel kansen en mogelijkheden onbenut. Bij de grensbepaling tussen overheid en samenleving moet de overheid zijn plaats zoeken tussen een allesdoordringende overheid en een afwezige overheid - anders dreigt het risico van een sluipende 'surveillancestaat' of een geloofwaardigheidverlies van de overheid in de samenleving.

Prof. Dr. Ben Hoetjes is in oktober 2003 benoemd als lector Public Management overheid en internationalisering. Het lectoraat richt zich op de themas Europa, grensoverschrijdende samenwerking en integriteit. Centraal staat het functioneren van de overheid en met name hoe deze wordt beïnvloed door Brussel. Ben Hoetjes studeerde Politieke Wetenschappen met als specialisaties vergelijkende politicologie en hedendaagse geschiedenis. Hij bekleedt aan de Universiteit van Maastricht de leerstoel Regiobestuur in internationaal perspectief. Daarnaast is hij onder meer bestuurslid Europese Beweging Nederland, lid Klankbordgroep Buitenland gemeente Den Haag en lid adviesraad Europa decentraal.