Jongeren meer solidair met ouderen dan ouderen onder elkaar
16-04-2004
Help, de grijze golf komt eraan! En jongeren zijn steeds minder bereid
te betalen voor een goed pensioen van de oudere generatie. Dat is
althans het beeld dat vaak heerst. "Dat blijkt in de praktijk mee te
vallen", vertelt CNV-onderzoekster Yvonne van Brummelen. " Het gaat
gedeeltelijk op voor de groep van 15 tot 30 jaar. Maar van de
generaties daarna - dus ook de groep van 31 tot 40 jaar die zelf nog
niet weet welke mogelijkheden zij later hebben om eventueel eerder te
stoppen met werken - heeft de meerderheid er geen moeite mee hiervoor
wél te betalen."
Met de solidariteit tussen generaties lijkt het dus wel los te lopen.
Van Brummelen: "Veel opvallender is, dat binnen generaties die
solidariteit veel minder is. Hier is bijna nooit aandacht voor. Maar
dat 'rijkere' gepensioneerden niet echt warmlopen voor het idee om wat
af te dragen ten bate van hun armere leeftijdgenoten, vind ik
opmerkelijk. Daar moet naar mijn idee meer aandacht voor komen. Want
solidariteit tussen jong en oud en tussen rijk en arm is het fundament
onder ons pensioenstelsel."
Van Brummelen deed in opdracht van de CNV-bonden onderzoek naar de
mening van CNV-leden over pensioen en aanverwante solidariteit. Per
bond zijn 150 mensen bevraagd: 75 werkenden, 75 post-actieven. Van
Brummelen: "Voor die verdeling is bewust gekozen, omdat we vooral meer
wilden weten over die solidariteit tussen generaties. Wat uit het
onderzoek blijkt is dat je wel verschillen ziet in antwoorden op de
specifieke vraag of jonge werknemers verplicht mee moeten betalen aan
regelingen, zoals bijvoorbeeld prepensioen, waar ze zelf
waarschijnlijk niet van mee kunnen profiteren. Door de groep 15-30
jaar wordt hier vaker ontkennend op geantwoord (55 procent) dan het
gemiddelde (34 procent). Toch is die 55 procent niet zo'n heel grote
meerderheid als je zou verwachten."
De vraag die daarentegen wel onverwachte resultaten opleverde was: Hoe
zou u er tegenover staan als 65-plussers met een goed pensioen een
extra solidariteitsheffing betalen voor mensen die alleen van een AOW
moeten rondkomen? Van Brummelen: "Gemiddeld genomen reageerde hier 37
procent (zeer) negatief op. Maar wat opvallend is, is dat onder de
15-30 jarigen 26 procent negatief was, en de grootste anti-groep bij
51-60 jaar zit, met 42 procent." CNV-leden vullen tekorten voor de
oudedagsvoorziening liever aan met belastinggeld of door de AOW-premie
te verhogen, dan dat ze kiezen voor een solidariteitsheffing. "Het
lijkt me dat er in ieder geval wel extra aandacht moet komen voor de
solidariteit binnen generaties. Ook gezien de huidige discussie over
Vut, Prepensioen en Levensloop. Daar komt het ook aan op solidariteit:
tussen jong en oud én tussen hogere en lagere inkomens. Ons hele
stelsel is natuurlijk op solidariteit gebaseerd. Als dat wegvalt,
vallen de fundamenten weg. En dat is iets wat heel serieus moet worden
genomen."
Overige opvallende resultaten:
* Voor 73 procent van de gepensioneerden is hun pensioen toereikend
is om het oude leefpatroon voort te zetten.
*
Voor 18 procent geldt dit ten delen en voor 7 procent is het niet
voldoende.
* 79 procent van de respondenten maakt zich geen zorgen over de
financiële situatie na de pensionering.
* 51 procent van de respondenten daarentegen verwacht dat het
pensioen 'waarschijnlijk wel voldoende' is, 22 procent weet dat
nog zo net niet.
* In de leeftijdscategorie 61-65 wordt er met 42 procent minder
reikhalzend naar het pensioen uitgekeken dan in de groep 51-60
jaar (52 procent)