Innovatie in Nederland belemmerd door management
Management en organisatievorm belemmeren innovatie in Nederland
Waarom loopt Nederland achter op het terrein van innovatie? Waarom
staan landen als Finland wèl in de innovatie top tien en Nederland
niet meer? Deze vragen staan vandaag (14 april) centraal tijdens de
Innovation Lecture 2004 in de Ridderzaal te Den Haag.
Op uitnodiging van het Ministerie van Economische Zaken gaan de
hoogleraren Volberda en Van den Bosch van de Rotterdam School of
Management, Erasmus Universiteit Rotterdam op deze vragen in hun
Innovation Essay in.
Hun belangrijkste conclusie is dat de huidige managementvaardigheden
en organisatievormen belemmerend werken op innovatie. Professor
Volberda stelt: 'Zowel in Nederland als daarbuiten is veel nieuwe
kennis beschikbaar. De huidige nadruk van het management op
kostenreductie beïnvloedt de organisatie en het gedrag van werknemers
zodanig dat van die kennis onvoldoende gebruik wordt gemaakt. Daarom
belemmeren op dit moment management en organisatie de innovatie'.
Innovatie is meer dan technologie.
De beide hoogleraren Bedrijfskunde vinden dat in het Nederlanse
Innovatiedebat te veel aandacht uitgaat naar technologie. En naar de
miljarden die zijn gemoeid met R&D uitgaven. Nederland zou zich veel
meer moeten toeleggen op het beter gebruiken van bestaande en nieuwe
kennis. Daarvoor zijn nieuwe managementvaardigheden en innovatieve
organisatievormen onontbeerlijk.
Nieuwe managementvaardigheden moeten bijvoorbeeld ondernemersschap in
de organisatie bevorderen en het leren door de werknemers. Nieuwe
organisatievormen moeten zorgen voor blijvende strategische
vernieuwing. Professor Van de Bosch wijst erop: 'Uit onderzoek blijkt
dat management en organisatievormen zich moeten aanpassen aan zich
snel wijzigende concurrentie verhoudingen. Het management moet meer
ruimte bieden voor strategische vernieuwing en samenwerking tussen
organisatie onderdelen sterk vergroten'.
De beide hoogleraren zijn van oordeel dat Nederland niet moet
concurreren op kosten maar op toegevoegde waarde. Niet de goedkoopste
zijn met bijvoorbeeld DVD-spelers of aardappelen maar wèl de meest
innovatieve. Alleen dan kan Nederland zijn welvaartsvoorzieningen
zoals zorg, onderwijs en veiligheid blijven betalen. En weer tot de
meest innovatieve landen ter wereld gaan behoren.
Innovatie platform
Professor Volberda en Van den Bosch vinden ook dat het huidige
Innovatie Platform onder leiding van Premier Balkenende te veel bezig
is met nieuwe technologie. En veel te weinig met de vraag welke nieuwe
managementvaardigheden en organisatieprincipes nodig zijn om met
nieuwe kennis innovatieve producten en diensten van te maken. In
plaats van het besteden van honderden miljoenen aan nieuwe
technologie, moet vooral onderzocht worden waarom de beschikbare
kennis onvoldoende wordt gebruikt. Ook moet er een nieuwe Nederlandse
Innovatie top-tien komen. Die brengt bedrijven en organisaties in
beeld met de meest innovatieve managementvaardigheden en
organisatievormen.
Innovatieve overheid
De Rotterdamse hoogleraren Bedrijfskunde bekritiseren ook de overheid:
'Gemeenten, provicies en het kabinet roepen bedrijven op om meer aan
onderzoek te doen. De R&D-uitgaven moeten omhoog. Maar de overheid
zèlf heeft óók een bijdrage aan innovatie te leveren'. In dit verband
wordt gepleit voor strategische regelgeving die uitdrukkelijk de
innovatie bevordert.
Ook kunnen nieuwe managementvaardigheden en organisatievormen in
publieke organisaties voor belangrijke innovaties zorgen. Volberda en
Van den Bosch merken dan ook op: 'Met dezelfde financiële middelen kan
in Nederland méér en betere zorg, onderwijs en veiligheid worden
geproduceerd. Dat is een geweldige uitdaging. Nederland kan op deze
terreinen zelfs het meest innovatieve land in Europa worden!'
Een nieuwe Innovatie Agenda
De beide hoogleraren stellen een nieuwe Innovatie Agenda voor. Daarop
staat niet meer boven aan het opvoeren van geldverslindende
investeringen in nieuwe technologie. De topprioriteit moet juist zijn
de reeds beschikbare kennis veel beter te gebruiken dan tot nu toe.
Dat kan door nieuwe managementvaardigheden en innovatieve
organisatievormen in te voeren. Daarvoor moet het management van zowel
bedrijven als overheidsorganisaties zich maximaal inzetten.
'Ook moet Nederland weer terug in de wereld top-tien van meest
innovatieve landen. Verder moet ook een passie voor innovatie in
management en organisatie publiekelijk gestimuleerd worden. Daarover
moeten organisaties dan ook verantwoording afleggen', stellen de beide
Rotterdamse hoogleraren.
Noot:
Op 14 april vindt 's middags in de Ridderzaal de Innovation Lecture
2004 plaats. Voor de inbreng van Professor Volberda en Van den Bosch:
zie hun Innovation Essay dat op verzoek van het Ministerie van
Economische Zaken is geschreven.
Zie voor het Innovation Essay van Prof. Henk Volberda en Prof. Frans
van den Bosch en informatie over de Innovation Lecture 2004:
www.innovationlecture.nl of www.minez.nl
Voor nadere toelichting:
Erasmus Universiteit Rotterdam
Rotterdam School of Management
Afdeling Communicatie & ExterneBetrekkingen
Bas Schreiner
010 4081831, b.schreiner@fbk.eur.nl
www.strategyaterasmus.nl
14 apr 04 12:00
Erasmus Universiteit Rotterdam